Dünya iklimi konuşuyor, çözüm uzakta: Bu ‘COP’ hepimize

Güncelleme Tarihi:

Dünya iklimi konuşuyor, çözüm uzakta: Bu ‘COP’ hepimize
Oluşturulma Tarihi: Kasım 13, 2022 07:003dk okuma

Bilimsel gerçekler sıralanıyor, eylemler yapılıyor, iyi niyetler havada uçuşuyor ama iş icraata gelince herkes havaya bakarak ıslık çalıyor. Bu yıl 27’ncisi Mısır’da düzenlenen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nın (COP) ilk hafta özeti bu. ‘Umut var mı yok mu’ sorusunun yanıtını lider katılımının yoğun olacağı önümüzdeki hafta göreceğiz.

Haberin Devamı

COP27, Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde 6 Kasım’da başladı. 18 Kasım’a kadar sürecek konferansa 195 ülkeden binlerce kişi katılıyor. Konferansın ‘Azaltım’, ‘Uyum’, ‘Finansman’, ‘Kayıp ve Zararlar’ ve 5 yılda bir yapılan ‘Küresel Durum Değerlendirmesi’ gibi 5 temel başlıkta hedefleri var.
Bunların içinden en önemlisi azaltım. COP26’da bu gündeme gelmiş ve 120 ülke vaat ettiği emisyon hedeflerini güncelleyerek daha iddialı hale getirmişti. Yeni hedefler tam olarak uygulansa bile yüzyılın sonuna kadar tahmini 2.4 derecelik bir ısınmayla karşılaşılacağını ortaya koyan bilimsel çalışmalar azaltım konusunun daha ciddi ele alınması gerektiğinin altını çiziyor.
Konferansın diğer bir turnusol kâğıdıysa ‘Uyum’ konusunda alınan kararlar olacak. Savunmasız ülkeler uzun süredir iklim etkilerine uyum sağlamak için destek çağrısında bulunuyor. Konferansın hedeflerinden biri de bu yönde gelişmiş ülkelerin ayırdığı bütçenin iki katına çıkarılması.
Bu parayla amaçlanansa sürdürülebilir kalkınma yoluyla ülkelerin iklim değişikliğine uyum sağlamalarına yardımcı olmak.
Azaltım ve uyum konusundaki hedeflerin desteklenmesinde kritik öneme sahip ‘Finansman’ konusuysa gelişmiş ülkelere en çok öfke duyulan başlık. COP27’de gelişmiş ülkelerin 2020’den 2025’e kadar her yıl sunması beklenen ancak şimdiye kadar yerine getirilmeyen 100 milyar dolarlık yıllık iklim finansmanı gibi tarihi vaadin gerçekleştirilmesi hedefleniyor.
IMF, gelişmekte olan ülkelerin Paris Anlaşması ve Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’nı karşılamak için 2030’a kadar yıllık 2.5 trilyon dolarlık dış finansmana ihtiyacı olduğunu tahmin ediyor.

Haberin Devamı

27 yılda ancak sorunu kabul edebilen dünya, sorunun çözümü için de aynı yavaşlıkta yol alıyor.

‘Ciddi bir tartışma yok’

COP’un 1’incisi, 1995’te Berlin’de gerçekleşmişti. O günden bu yana 27’nci toplantıya ulaştık. Yapılanlarsa özetle şunlar: İklim krizini gezegendeki tüm ülkeler kabul etti, bununla mücadele etmeye karar verdi, iyi kötü bir yol haritası belirlendi. Hepsi bu kadar. Geldiğimiz noktadaysa görünen o ki planımız işe yaramıyor. Çünkü 27 yılda ancak sorunu kabul edebilen dünya, sorunun çözümü
için de aynı yavaşlıkta yol alıyor. Kritik eşikler bir bir geçiliyor, zaman daralıyor. Peki, bütün bunlar olup biterken biz COP27’den ne bekliyorduk, ne buluyoruz?

Bu soruya konferansı Şarm El-Şeyh’te takip eden Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz’a sordum. Kurnaz şunları söylüyor: “Masaya gelen ve konuşulan konular çözüme ulaşacak mı? Muhtemelen hayır. Herkes gelip kendi fikrini söylüyor, başkalarının ne dediğini dinliyor ama bunların ötesinde iklim krizini önlemeye yönelik çok ciddi bir tartışma yok. Ancak konferansın ikinci haftasına liderlerin katılımının daha yoğun olması bekleniyor. Bize söylenene göre Türkiye de 15 Kasım’da emisyonlara ilişkin yeni niyet beyanını açıklayacak. Karbon salımlarının ne zaman tepe yapacağı da bakanımız tarafından burada açıklanacak.”

Haberin Devamı

Konferanstan notlar:

* Birleşmiş Milletler’in geçici katılımcı listesine göre, 33 bin 400’den fazla delege COP27’ye kaydoldu ve bu da onu potansiyel olarak COP tarihindeki en büyük ikinci zirve haline getirdi. Konferansa en çok delege kaydettiren ülke 1.000’den fazla kişiyle Birleşik Arap Emirlikleri oldu. Türkiye’den katılan delege sayısıysa 163.
* COP27’ye katılanların yüzde 63’ü erkek, yüzde 37’siyse kadın. Geçen yıl yapılan konferansta da benzer bir oran vardı.
* Bu yıl konferansa 1.751 sivil toplum örgütünden 11 bin 711 kişi katılım için kayıt yaptırdı. Bu, 2009’da Kopenhag’da COP15’e katılan 12 bin 48 kişiden sonra, COP tarihindeki en büyük ikinci STK katılımcı sayısı.
* COP tarihinde ilk kez onayını tamamlamamış ‘gözlemci’ devlet yok. Haziranda, Vatikan’ın da Paris Anlaşması’na katıldığını açıklayan bir bildiri yayımlamasıyla tüm ülkeler anlaşmayı onaylamış oldu.

Haberin Devamı

Dünya iklimi konuşuyor, çözüm uzakta: Bu ‘COP’ hepimize

BAKMADAN GEÇME!