Doğal yaşamın dünü, bugünü, geleceği

Bozayılar kış uykusuna erken yatmaya başladı

Kars, Sarıkamış’taki ormanlarda yaşayan bozayılar beslenmek için gittikleri Karadeniz Bölgesi’nden dönüp erkenden kış uykusuna yatmaya başladı. İyi beslenip yağ depolayan ve yaklaşık 250 kilometrelik güzergâhı takip ederek ekim-kasım aylarında Sarıkamış’a geri dönen ayılar, karın bu yıl erken yağması ve soğuk havanın etkisiyle kış uykusuna erken yatıyor. 2006’dan bu yana Kars, Erzurum ve Sarıkamış ormanlarındaki yaban hayvanlarını araştıran Kuzey Doğa Derneği ekibinin 2023-2024 yıllarında uydu vericisi taktığı 12 bozayıdan 5’i kış uykusuna yattı. 7’siyse sarıçam ormanlarında gezmeye devam ediyor.

‘Ne bulurlarsa’ yemişler

Nature dergisinde yayımlanan araştırma dinozorların fosilleşmiş dışkıları yardımıyla besin alışkanlıklarına ışık tutuyor. Araştırmanın yazarlarından Uppsala Üniversitesi Organizma Biyolojisi Bölümü araştırmacısı Martin Qvarnström dinozorların dışkı ve kusmuk fosillerinde balık pulu, böcek ve kemik parçaları gibi organik maddelere rastlandığını belirtiyor. İlk dönemlerde ‘ne
bulurlarsa yiyen’ dinozorların iklim değişikliği ve bazı türlerin tükenmesi gibi nedenlerle baskın tür durumuna geçmiş olabileceği değerlendiriliyor.

Selvi boylum da ‘tehdit altında’

Zürafaların nesli kaçak avcılık, yaşam alanı kaybı ve iklim krizinin etkisiyle sessizce tükeniyor. Sayıları 1985’te 150 binden fazlayken 2015’te yaklaşık 98 bine düştü. Uluslararası Doğa Koruma Birliği 2018’den itibaren zürafaların birkaç alttürünü ‘kritik derecede tehlikede’ kabul etmişti. Şimdiyse ABD Balık ve Yaban Hayatı Hizmetleri ‘Nesli Tehlikedeki Türler Yasası’ kapsamına kuzey zürafasının üç alttürünü almaya hazırlanıyor. Bunlar Batı Afrika, Kordofan ve Nubian zürafaları. Bu türlerin toplam nüfusu 1985’ten bu yana yüzde 77 oranında azaldı ve 6 bine kadar düştü. Kurum ayrıca Doğu Afrika’daki ağsı zürafaları ve Masai zürafalarını da ‘tehlikede’ ilan etmeyi öneriyor.