Disiplinli çalıştığımda her şeye vakit bulabiliyorum

İlk robotunu 10, sahnede ilk konuşmasını 11 yaşında yaptı Selin Alara Örnek. Yaşıtlarının çoğu sosyal medyada vakit geçirirken o robot tasarlıyor, üretiyor ve yazılımlarını yapıyor. Şimdi 9’uncu sınıfta okuyan Selin’in hedeflerinden biri  MIT veya Stanford’da robotik ve yapay zekâ eğitimi almak. Kendisiyle robotlara ilgisini, hayallerini ve başarılarını konuştuk…

Nasıl başladı robotlara olan ilgin Selin?

8 yaşımdayken köpeğim Korsan’ı kaybedince çok üzülmüş, bir gün robotunu yaparak onu canlandırabileceğimi düşünmüştüm. Tabii ki önce kâğıda çizmiştim. Bir proje için röportaj yaparken babamın makine mühendisi arkadaşına resmi gösterdim ve nasıl yapabileceğimi sordum. O da bana mekatronikten bahsetti; mekanik, elektronik ve kodlama öğrenmem gerektiğini söyledi…

O zaman önce ‘köpek robot’la mı başladın? İlk yaptığın robot neydi?

IC4U görme engelliler için rehber robot köpeğim. İlk versiyonuyla, 2018’de İrlanda’da birincilik aldım.

Robotlarının isimleri ne?

IC4U rehber köpek; IC4U2 yapay zeka destekli rehber köpek; BB4All okulda öğretmen, öğrenci ve çalışanlar için yardımcı robot; Haşmet the Android, Google Android’in robotu ve DO tek tekerlekli Star Wars Droid’i…

Bu robotları yaparken yardım alıyor musun?

Babam kesim ve lehim gibi tehlikeli işlere yardım ediyor. Çivi, vida gibi işleri, bazı lehimleri kendim yapıyorum.

Peki annen...

Annem daha çok satın alma ve organizasyonla ilgileniyor. Babam ve annem zaten hep yanımda. Tüm ailem gurur duyuyor ve destek oluyor.

Robotlarına nasıl kumanda ediyorsun? İşleyişi anlatabilir misin?

Sesle, kendi yaptığım bluetooth uzaktan kumandalar ve cep telefonu aplikasyonlarıyla yönetiyorum robotları. IC4U’nun ilk versiyonunda görme engelli kişi, komutlarını cep telefonu uygulaması aracılığıyla veriyordu. İkinci versiyonda şarj bitmesi riskinin önüne geçmek için Google Assistant App’i kullanarak direkt sesli komut almasını sağladım. Haşmet The Android, uzaktan kumanda uygulamasıyla çalışıyor. DO’yu ise 3D printer ve geliştirici kartı kullanarak yaptığım kumandayla kontrol ediyorum.

Sonuçta bunlar yazılım bilgisi gerektiriyor? Tüm yazılımları sen mi yapıyorsun?

Python ve C++ dillerini kullanıyorum. Projelerimi yaparken kodlama bilgimi geliştiriyorum.

New York Academy of Science’ın (New York Bilim Akademisi) ‘1000 kız 1000 gelecek’ programına en genç üye kabul edilmişsin...

Eylülde kabul edildim. Farklı görevler veriliyor… Grubumdaki diğer arkadaşlarım ve mentörümle konuşuyoruz, birbirimizden fikir alıyoruz. Çok ilginç konularda çevrimiçi seminerler oluyor. Dünyanın birçok yerinden yeni arkadaşlarla tanışmak benim için çok güzel bir fırsat.

Geçen yaz Stanford Üniversitesi’nin düzenlediği robotik ve mühendislik yaz kampına da katılmışsın, bundan da bahseder misin?

Çok eğlenceliydi. Dünyanın farklı yerlerinden gençlerle yeni şeyler üretmek çok öğreticiydi.

Bir de aslında ‘ilham verici’ konuşmalar yapıyorsun... Kimlere yapıyorsun bu konuşmaları?

Evet, farklı platformlarda Türkçe ve İngilizce konuşmalar yapıyorum. Google’ın DevFest’lerinde ve Women Techmaker Uluslararası Kadınlar Günü etkinliklerinde Türkiye’nin birçok yerinde konuşma yaptım. Startups Watch, WPP Cofuture, Vodafone, Global AI Hub’da da konuştum.

İlk konuşmanda çok heyecanlandın mı?

Coderdojo Türkiye’nin etkinliğiydi... 11 yaşımdaydım ve çok heyecanlanmıştım. Herkes beni çok destekledi hatta aynı gün öğleden sonra tekrar konuştum.

2020 Dünya Kız Çocukları Günü için Wow Global ve Wearepurposeful.org tüm dünyadan 40 genci bir araya getirdi. Sen de Wow genç liderleri arasındasın… Dünya çapındaki 40 gençten biri olduğunu duyduğunda neler hissettin?

Çok mutlu oldum. Farklı ülkelerden diğer aktivistlerle birbirimizi tanıma fırsatımız oldu ve karşılaştığımız güçlükleri paylaştık. Farklı kültürlerin neden bir zenginlik olduğunu konuştuk. Tercihleri ne olursa olsun gençlerin özbakımını ve özgüvenini nasıl sağlayabilecekleri üzerine bir atölye çalışması yaptık. 

Okul, konuşmalar, robotlar… Hepsine nasıl vakit buluyorsun?

Çok çalışarak… Bazen zor oluyor ama disiplinli çalışınca yapmak istediğim her şeye vakit bulabiliyorum.

Gelecek için hayallerini söyler misin?

En büyük hayalim humanoid (insansı robot) yapmak. Ve onu yine kendi yaptığım ışık hızından hızlı bir araçla bir karadeliğe göndermek.

Yaşıtlarına vereceğin tavsiyeler neler?

Kendinize inanın; başkalarının ne yapıp ne yapamayacağınızı belirlemesine izin vermeyin. Hayallerinizin peşinden koşun.

ÖDÜLLERİ TOPLUYOR

• İrlanda’da düzenlenen Coolest Projects International yarışmasında IC4U (Senin için görebiliyorum) ile donanım kategorisinde birincilik aldı.
• European Youth Awards ‘açık inovasyon’ kategorisinde IC4U ile beş finalistten biriydi.
• Farklı yaş kategorilerinde, teknoloji alanında kızların başarılarını tanıtıp ödüllendirmek için Belçika’da düzenlenen Ada Awards’ı kazandı.
• Bu yıl da teknolojideki kadın liderleri tanıtmak için verilen ‘Microsoft Teknolojinin Kadın Liderleri Genç Teknoloji Yıldızı’ ödülünü kucakladı.

KIZ ÇOCUKLARINA ÖRNEK OLDUĞU İÇİN MUTLUYUZ 
Selin’in anne-babası Nedret ve Altuğ Örnek

Hayallerinin arkasından bu derece kararlı bir şekilde yürüyor olması, bu yürüyüşü sırasında karşısına çıkan engellere karşı yılmayan duruşu ve tüm farklılıklara saygı ve anlayışla gösterdiği tutumu takdir ediyoruz. Bu konularda yaşıtlarına ve özellikle kız çocuklarına örnek olduğunu duydukça mutluluğumuz daha da artıyor.