Depreme tatbikatla hazırlanalım

Bugüne kadar alanında uzman isimlerin katılımıyla afet hakkında birçok kongre düzenlendi.  Ancak hem fuar hem de zirvenin bir arada olacağı bir etkinlik ilk kez yapılacak. Sektörel Fuarcılık ve İTÜ iş birliğiyle düzenlenen ‘NADMEX 2024 Afet Yönetimi Fuar ve Zirvesi’ adlı organizasyonun zirve tarafında afet bilincini arttırmaya yönelik konuşmalar olacak. Ancak efektif ve farklı olan yanı fuar alanında afet anında yapabileceklerimizi öğretecek ekiplerin atölyelerine katılabilme imkânının sunulması.

Tam bu sebeple ben önden gidip iki deprem ve bir sel simülasyonu deneyimledim. Açıkça söylemek gerekirse nasıl bir gerçeği unutarak yaşadığımızı tekrar hatırladım! Önce 6,4 şiddetinde sallanan deprem simülasyon tırına girdim. Arama-kurtarma teknikerlerinin verdiği bilgiler doğrultusunda deprem başladığı anda en yakınımdaki hayat üçgeni oluşturabileceğim alanda (koltuk ve yatak yanları gibi) çök-kapan-tutun hareketi yapmam gerekiyordu. Kendi gözüme başka bir yer kestirerek oraya kapanmayı tercih ettim ama teknikerler “O sırada böyle bir vaktiniz olmayacak, en yakınınızdaki yere bedeninizi küçültebildiğiniz kadar küçültüp, başınızı ellerinizle koruyacak pozisyona geçmelisiniz” diye uyardı. Dakika bir hata bir!

Sallantı 40 saniye kadar sürdü, yere kapandıktan sonra bir elimle başımı kapatıp bir diğer elimle koltuğun altına rahatça tutunabildim. Hazırlanan salondaki eşyaların tümü sabitlendiği için herhangi bir kaza riski oluşmadı.

Arama-kurtarma uzmanları deprem sonrası için evde bir gaz kokusu yoksa doğalgaz ve elektrik şalterini kapatıp evden öyle çıkmamızı ve daha önce hazırlanan deprem çantasını muhakkak evin çıkış noktasında, herkesin ulaşabileceği bir yerde durması gerektiğini hatırlattı.

Sonrasında 7,4 şiddetinde sarsan başka bir simülasyona girdim. 1999 yılında yaşanan Gölcük Depremi’nde Çınarcık’taydım, belki onun etkisiyle tatbikat öncesi pek endişelenmedim. Hazırlanan salonda yerimizi aldık, ancak deprem öyle şiddetli ve bir anda başladı ki, kendimi koltuğun hemen önüne yere atıp, ne yapmam gerektiği üzerine çok da düşünme fırsatım olmadan kapanıp, başımı korumaya çalıştım. Sarsıntı öyle kuvvetliydi ki koltuğa tutunmam dahi mümkün olmadı. Kafamı yere çarpmamak için azami çaba gösterdim. Başlamadan önce sallantının ne kadar süreceğini biliyorduk. Ve maalesef o 90 saniye bir türlü bitmedi.

Hâlâ depreme hazır değiliz

O sırada Çınarcık’ta depremi yaşadığım o geceyi hatırladım, düşmemek için yatak başının trabzanlarına tutunmuştum. Camlar zır zır titriyor, yerin altından uğultu geliyordu. Dışarıdan gelen çığlık sesleri yıllar sonra yeniden kulağımdaydı. Hepsini unutmuşum! Tatbikat sayesinde, bu şiddette bir depremde kaçmanın mümkün olmadığını hatırladım. Yapılacak tek şey deprem bitene kadar önce kendi, sonra varsa yanınızdaki çocukların güvenliğini sağlamak. Bu konuda AFAD’ın arama-kurtarma teknikerleriyle biraz sohbet ettik. “Deprem anında saklanacağınız yer, mümkünse binanın dış duvarına yakın olsun ki enkazda kalmanız durumunda, ekipler sizi rahatça çıkarabilsin” diyorlar. Ancak camlardan uzak durmak şart! Çünkü sarsıntı esnasında basınç yapıp patlayabiliyor ve dağılan cam parçaları kurşun gibi etki ediyor. Evden çıkarken bir fener yardımıyla çok dikkatli olunması gerektiğini de önemle vurguladılar. Özellikle binayı tahliye ederken; hasar gören, kopan merdivenler fark edilmiyormuş.

Yeni olmayan ama beni her zaman ürküten bir başka bilgi de vatandaşın kurtarma ekipleri ve insani yardım gelene kadar 72 saat başının çaresine bakabilecek afet bilincine sahip olması gerektiği.

Tatbikatın faydası çok

7,4’lük deprem tatbikatından sonra hatalarımı ve eksiklerimi fark ettim. Depremden çok korkan biri olmama rağmen evdeki dolaplarımın ve tablolarımın hiçbiri sabit değil. Oysa deprem sırasında eşyaların çoğu potansiyel katile dönüşüyor. Eve döner dönmez eşyaları kontrol ettim ve onları nasıl sabitleyeceğime dair bir fikrim olmadığını da anlamış oldum.

İşte bu fuar deprem anını tatbik etmenin yanı sıra birçok farklı korunma yöntemine dair atölyeler içeriyor; ilk müdahale, ilk yardım teknikleri, arama kurtarma ekipman kullanımı, düğüm çeşitleri, eşya sabitleme eğitimi ve daha fazlası… Bunlardan hiçbirine katılmasanız dahi gireceğiniz bir deprem simülasyon tırı, aslında beklenen İstanbul depreminin ne kadar büyük ve yıkıcı güçte olacağını hafızanıza kazıyacak.

2-4 Ekim tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde yapılacak olan fuara katılım ücretsiz. Ücretsiz biletinizi önceden ‘afetyonetimifuarivezirvesi.com’ adresinden alırsanız kapıda sıra beklemek zorunda da kalmazsınız.