Deprem riski taşıyan ÅŸehirlerin belediyelerine son bir yılda hangi önlemleri aldıklarını sorduk: Konutlar test ediliyor, kurullar oluÅŸturuluyor, arama kurtarma ekipleri kuruluyor

Türkiye’nin bir deprem ülkesi olduğunu zaten biliyorduk. 11 ili etkileyen, bazılarını yerle bir eden 6 Şubat Kahramanmaraş depremlerinde bu gerçeği bir kere daha hatırladık. Depremi unutmayalım, bir dahakine hazırlıklı olalım diye biliminsanları sürekli aktif fay hatlarından bahsediyor ve bazı illerimizin diğerlerine göre daha büyük bir risk taşıdığını anlatıyorlar. Belediyeler, ilgili bakanlıklar her gün bir başka proje açıklıyor. Rezerv alanlar ilan ediliyor, binalar test ediliyor, arama kurtarma ekipleri oluşturulup hem deprem öncesi hem de deprem sonrası için hazırlık yapılıyor. Bu projelerin kimi henüz kâğıt üzerinde, kimi tamamlanmış…

Elbette yapılanlar var ama karşı karşıya olduğumuz risk için yeterli değil, yapılacak iş daha çok. Geçen yıl deprem riski taşıyan İstanbul, İzmir, Muğla, Çanakkale, Bingöl, Tekirdağ ve Bursa belediyelerine ne tür hazırlıklar yaptıklarını sormuştuk. 2 Nisan 2023 Hürriyet Pazar ekinde de bu illerimizin depreme karşı yaptıkları hazırlıkları yayımladık. 6 Şubat depremlerinin yıldönümünü henüz geride bırakmışken ve yerel seçimler deyaklaşırken bu kez İstanbul, İzmir, Çanakkale, Tekirdağ,
Bursa, Hakkâri ve Malatya belediyelerine geçtiğimiz bir yıl içinde depreme karşı aldıkları önlemleri, projelerini sorduk.

ÇANAKKALE

‘500 GÖNÜLLÜYE EĞİTİM VERDİK’

Çanakkale Belediye Başkanı Ülgür Gökhan

◊ Şubat 2023’te olağanüstü toplandığımız belediye meclisinde Kentsel Risk Yönetimi Komisyonu’nu kurduk ve ilk olarak belediyemizin sahip olduğu deprem istasyonu sayısını 6’dan 11’e çıkardık.

◊ Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Mühendisliği ile Eylül 2023 tarihinde imzaladığımız protokol kapsamında deprem alarm sisteminin belediye binasına kurulması için çalışmalara başladık. Aynı zamanda akademisyenler, yapı denetim şirketleri ve sektörde çalışan deneyimli inşaat mühendisleriyle görüşmeler yaptık. Bu görüşmelerden çıkan sonuçlarla mevcut deprem yönetmeliklerine ek öneriler hazırlıyoruz.

◊ Mayıs 2023’te Afet İşleri Müdürlüğü’nü kurma kararı aldık. Müdürlüğümüzü inşaat mühendisleri ve teknikerlerden oluşan ‘teknik birim’ ve sivil savunma ve arama kurtarma faaliyetlerini organize eden ‘sosyal birim’ olarak ikiye ayırdık. Yani deprem öncesine ve olası deprem sonrasına ayrı ayrı hazırlanıyoruz. 

◊ Afet İşleri Müdürlüğü Teknik Birimi kentteki kötü yapı stokunun tespiti ve depreme dayanıklı yapılara dönüşümünü sağlamak için saha çalışmalarına başladı. Vatandaşların başvuruları değerlendirildi ve Şubat 2023 tarihli meclis kararında da belirtildiği üzere Sağlık İl Müdürlüğü binalarından başlayarak kamu binalarının kontrolü yapıldı. Sorumluluk alanımızda olan yaklaşık 10 bin 500 binanın yaklaşık yüzde 50’sinin 2001 yılından önce inşa edilmiş ve yapı denetim hizmeti almamış olduğunu tespit ettik.

◊ Mahalle Afet Gönüllüleri projesini 2023’te hayata geçirdik. 500 gönüllüye eğitimler verdik. Eğitimi başarıyla tamamlayan 40 gönüllüyle birinci ekibi oluşturduk. Belediyemiz bünyesinde de 35 gönüllü personelin katılımıyla hafif arama kurtarma ekibi ÇASAR’ı kurduk. Eğitim sürecinin tamamlanmasından sonra Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile akreditasyon işlemleri başlayacak.

TEKÄ°RDAÄž

‘BİLİMSEL ÇALIŞMA GRUBU OLUŞTURULDU’

Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak

◊ 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi sonrası Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi ve Tekirdağ Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (TESKİ) yöneticilerinden oluşan Deprem Koordinasyon Kurulu’nu kurduk.

◊ İl bazında başlatılan, binaların depreme yönelik risk sınıfını belirleme çalışmalarında yaklaşık 2 bin talep sonuçlandırıldı, bilgiler vatandaşlarımızla paylaşıldı. Yeni gelen talepler halen değerlendiriliyor.

◊ Süleymanpaşa İlçesi, Altınova Mahallesi’nde kentsel dönüşüm ve gelişim alanında rezerv konutların üretilmesi ihalesi tamamlandı, konut yapımına başlandı.

◊ Olası afetlere yönelik çalışmaların bilimsel normlara uygun şekilde yönetilmesi amacıyla Trakya Belediyeler Birliği ve Büyükşehir Belediyemiz ile bilimsel çalışma grubu oluşturuldu. Halkımızı deprem konusunda bilinçlendirmek amacıyla hocalarımız Prof. Dr. Naci Görür ve Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’u ilimizde misafir ettik.

◊ Büyükşehir Belediyesi arama kurtarma ekipleri oluşturdu ve ekipler AFAD tarafından akredite edildi. 27 kişilik gruplardan oluşan 5 arama kurtarma ekibimiz var.

◊ Uydu telefonu alınarak her ilçenin itfaiye istasyonuna 1 adet dağıtıldı. Ayrıca deprem konteynerlerinin sayıları arttırıldı.

◊ Öncelik sıralaması yapılarak ilçelerdeki itfaiye istasyonlarımız yenileniyor. Köprü ve viyadüklerin depreme dayanıklılığıyla ilgili tespit çalışmaları yapılıyor. Gerek görülenlere güçlendirme projeleri hazırlanıyor.

BURSA

‘ÜCRETSİZ GÖZLEMSEL DEĞERLENDİRME YAPILDI’

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş

◊ Şehrimizi depreme karşı dirençli kent haline getirmek amacıyla iki bölgedeki kentsel dönüşüm projelerinin birinci etaplarında 297 konut, 118 ofis ve 46 dükkânın yapımını tamamladık. 12 kentsel dönüşüm alanındaki çalışmalarımıza da hız verdik. Afet riski en yüksek sahalardan biri olan Demiryolu Altı Bölgesi’nde bütüncül bir yaklaşımla kentsel dönüşüm projeleri geliştiriyoruz. Sıcaksu bölgesi, İstanbul Caddesi ve Çelebi Mehmet Bulvarı’ndan sonra Gaziakdemir Bölgesi’nde kentsel dönüşüm faaliyeti başladı.

◊ Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 2023 yılı mayıs ayı oturumunda kentsel dönüşüm projesine yönelik imar planları onaylandı. Projeyle 2 bin 500 konut ve 300 dükkân inşa edilecek.

◊ Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı desteğiyle hayata geçirilen Tarihi Çarşı ve Hanlar Bölgesi Çarşıbaşı Kentsel Dönüşüm Projesi kapsamında, tarihi bölgeyi kuşatan 39 bina yıkıldı.

◊ Bursa Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde Osmangazi Belediyesi, Yıldırım Belediyesi ve Nilüfer Belediyesi, Uludağ Üniversitesi, Bursa Teknik Üniversitesi, İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası ve Jeoloji Mühendisleri Odası arasında yapılan işbirliği protokolüyle binaların risk durumlarının belirlenmesi için ‘Gözlemsel Bina Değerlendirme Yöntemi’ devreye alındı. Başvuru yapan vatandaşların binalarında ücretsiz gözlemsel değerlendirme yapıldı.

◊ Büyükşehir Belediyesi tarafından Deprem Bilim Kurulu oluşturuldu. Bilim Kurulu’ndaki akademisyenler, uzmanlık alanları doğrultusundan deprem öncesi, anı ve sonrasıyla ilgili bir yol haritası hazırlıyor.

Ä°STANBUL

 

HIZLI TARAMA VE TAHLÄ°YEYE DEVAM EDÄ°LÄ°YOR

İBB Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Dairesi Başkanlığı’ndan aldığımız bilgiye göre...

◊ İstanbul’un 15 ilçesinde toplam 164 bin 58 hektar alanı kapsayan 21 proje alanında kentsel dönüşüm proje çalışmaları devam ediyor. Bu yıl yine bu bölgede 1.226 bağımsız birimin temeli atılacak.

◊ Hızlı tarama bina inceleme yöntemiyle riskli binalar tespit ediliyor. Bu hizmete İstanbullular
binatespiti.ibb.istanbul adresinden ya da İBB hizmet binalarına elden ulaştıracakları dilekçelerle başvurabiliyorlar. Çoğu 6 Şubat depremi sonrasında olmak üzere yaklaşık 160 bin başvuru oldu ve 35 bin binada tarama yapıldı. İncelemeler sonucunda (çoğunluğu 99 öncesi) binaların yarısının D ve E sınıfı olduğu, yani riskli ve yüksek riskli olduğu tespit edildi.
318 binadaysa deprem güvenliğinin hiç olmadığı ve bu binaların kendi sabit yüklerini dahi taşıyamayacak durumda olduğu anlaşıldı. Bu binaların tahliye ve yıkım işlemleri sürüyor.  Şimdiye kadar 147 bina için resmi işlem başlatıldı ve yıkım sürecine girildi. Yıkılanlarla (52 bina), 514 bağımsız birim tahliye edildi. 147 binanın süreci tamamlandığında 1.608 bağımsız birim boşaltılacak.  İkinci etapta yine deprem güvenliği sıfır olan 1.238 bina için meclis kararı alındı. Bu binaların tümü ziyaret edildi ve bina sakinlerine binalarının durumu bildirildi. Bu yapılardan 75’inin yıkımı gerçekleştirildi, 767 bağımsız birim tahliye edildi, 20’sinin de resmi işlemleri yürütülüyor.

Mobil uygulama geliÅŸtirildi

◊ Binaların depremde zarar görebilirliğine ilişkin bir tahmin raporu oluşturabilmek amacıyla ‘Depreme Yenilme’ isimli bir mobil uygulama geliştirildi. Uygulama üzerinden kullanıcı binayla ilgili bilgileri giriyor. Konumdan elde edilen depremsellik verileri kullanılarak binanın olduğu bölgedeki sismik dereceye göre skor hesabı yapılıyor. Rapor binanın deprem performansıyla ilgili tahmini değerler veriyor. Uygulama 2 yılda yaklaşık 140 bin kişi tarafından indirildi, 97 bin civarında analiz gerçekleştirildi. 

◊ Afet eğitmenleri ekibi pandemi sonrası 2 yıl içinde her yaştan 225 bin İstanbulluyla kreşlerde, okullarda, Enstitü İstanbul İSMEK eğitim merkezlerinde, işyerlerinde, atölyelerde, mahallelerde eğitimler yaptı.

HAKKÂRİ

‘KONTEYNER KENTLER PLANLADIK’

Hakkâri Belediye Başkan Yardımcısı Hamit Zibek

◊ Yapı stokları ve heyelan bölgesi incelemelerini yaptık. Toplanma alanlarını, lojistik merkezleri belirledik. Arama kurtarma ekipleri oluşturduk. Lojistik depoları ve konteyner kent alanlarının altyapılarını inceledik. Helikopter inebilecek alanları belirledik. 600 çadır temin ettik, hedefimiz 5 bin çadır.

◊ Hakkâri Merkez Otluca bölgesine 1.000 adet konteynerden oluşan konteyner kent planladık. Halkı bilgilendirmek için toplantılar organize ettik. AFAD’la ekipman listesini çıkarıp temin edeceğiz. Envanterdeki iş makinelerinin günlük olarak takibi yapılıyor.

◊ Hakkâri İl Özel İdaresi ve AFAD bütçesine toplamda 125 milyon lira finansman sağladık. İlk etapta 500 konutun risk durumunu tespit edeceğiz. 

◊ 10 noktaya, içine enkaz arama kurtarma ekipmanının konduğu konteynerler kurulacak.

◊ İl Özel İdaresi ve TOKİ ile 400 bin m2’lik alana kentsel dönüşüm yapmayı planlıyoruz.

Ä°ZMÄ°R

 

‘AFET SONRASI İÇİN EYLEM PLANI HAZIR’Â

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer

◊ 3 yıl önce 30 Ekim’de 6,9’luk bir depremde 117 vatandaşını kaybeden bir kent olarak, o tarih itibariyle en hazır ve donanımlı şehirlerin başında İzmir geliyordu. 14 üniversite, 25 kamu kurumu, 38 STK, meslek odası ve 29 belediyeden toplam 1.000 katılımcının katkı sunduğu ‘İzmir Depremi Ortak Akıl Buluşması’ kapsamında yaptığımız değerlendirmeler çerçevesinde yapı envanteri, depremsellik ve tsunami araştırmalarıyla mikrobölgeleme çalışmalarına hızla başladık. Bu kapsamda TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Ortak Hizmet Projesi Protokolü’nü imzaladık. Geniş kapsamlı bir yapı stoku envanter projesi ve bina kimlik belgesi çalışmalarını yaptık.

◊ Yapı envanteri çalışmalarına 30 Ekim depreminden en çok etkilenen Bayraklı İlçesinden başladık. 33 bin 100 yapının envanterini çıkardık. İkinci etaptaysa Bornova’da 61 bin 673 yapının envanterini oluşturduk. Bu sene de Konak’taki 64 bin 587 yapının envanteri çıkarılacak.

Mahallelerde gönüllü ekipler...

◊ Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi ve İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ile ‘İzmir Depremsellik ve Tsunami Araştırması Ortak Hizmet Projesi Protokolleri’ni imzaladık. Aydın ve Manisa’nın bir bölümünü de kapsayacak şekilde, İzmir il merkezini referans alan 100 kilometre yarıçaplı bölgede bilimsel bir çalışma yürütüyoruz. Kara ve denizdeki faylar inceleniyor. Böylece deprem tehlikesini modelleyerek en kötü deprem senaryosunu gözlemleme imkânı elde ediyoruz.

◊ Şehir merkezinde 6 bölgede toplam 248 hektar alanda kentsel dönüşüm çalışmaları sürüyor.Bu çalışmalar kapsamında Uzundere’de 817, Örnekköy’de 233 olmak üzere toplam 1.150 bağımsız birimin anahtar teslimini yaptık. Bunlardan
190 tanesi 2023 yılı içinde Örnekköy Kentsel Dönüşüm Alanı’nda tamamlandı. Ege Mahallesi Kentsel Dönüşüm Alanı’nda yaklaşık 700 bağımsız birimin üretileceği alanda temel attık. Uzundere Kentsel Dönüşüm Alanı’nda 4’üncü etap olarak belirlenen bölümde 1.307 bağımsız birimin yapımı için kat karşılığı ihale süreci yürütüldü.

◊ Afet sonrası için hazırlıklarımızı yoğun bir şekilde sürdürüyoruz. İzmir’de afet durumlarında halkın acil ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde güvenli toplanma alanları oluşturuyoruz. Afet ve Acil Durum Müdahale Planı (AADMP) kapsamında barınma, beslenme afet çalışma planı güncelleme çalışmalarını hayata geçirdik. Ayrıca mahallelerde afet gönüllülerinden oluşan ekipler kuruyoruz. İzmir genelinde 1.293 mahallede 10’ar kişilik ekipler oluşturduk.

 

MALATYA

‘EKMEK VE YEMEK FABRİKASI KURDUK’

Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Selahattin Gürkan

◊ 6 Şubat 2023’te yaşadığımız depremlerden önce 24 Ocak 2020’de meydana gelen ve ilimizi de etkileyen Elazığ depreminin hemen sonrasında aslında biz gerekli çalışmaları yapmıştık. Önceden aldığımız tedbirler can kaybımızın daha az olmasını sağladı ancak 6 Şubat depremlerinden sonra yeni önlemlerin alınması da elzem oldu. İlk etapta zemin etüdünün sonucuna göre maksimum zemin artı 6 kata izin verilmesi yönünde karar aldık.

◊ 6 Şubat günü 4.17’de yaşanan ilk depremin ardından vatandaşlarımız evlerinden ayrıldı ve toplanma alanlarına geçti. Büyükşehir Belediyesi ve diğer kurumlara ait sosyal tesislerde beklemeye başladılar. Yaşanan ikinci depremde insanlarımız evlerinde değil, dışarıda oldukları için can kaybımız az oldu. Ancak AFAD ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı verilerine göre yıkımlarda Hatay’dan sonra Malatya’nın geldiği belirtiliyor.

◊ Olası afet durumu için şehir merkezindeki acil toplanma alanlarını tek tek belirleyerek, bu alanları basın ve kamuoyuyla paylaştık. Büyük bir afet sırasında vatandaşlarımızın gıda ihtiyacını karşılamak amacıyla mevcut ekmek fabrikamızın yetersiz kalacağını öngörerek günlük 1 milyon üretim kapasiteli yeni ekmek ve yemek fabrikasını kurduk.

‘Su kaynakları bulacağız’

◊ Deprem konutlarının yapılacağı alanları Çevre. Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile koordineli bir şekilde belirledik ki bu alanları zaten Büyükşehir Belediyesi olarak uydu kent olarak planlıyorduk.

◊ İçme suyu sıkıntısı yaşanmaması için yeni ve alternatif su kaynakları bularak bu kaynakların merkeze getirilmesi için gerekli fizibilite çalışmalarına başladık.