Bugün Prostat Kanseri Farkındalık Günü: 50 yaşından sonra risk artıyor
Güncelleme Tarihi:
Prostat kanserinin genel olarak yavaş ilerlediği biliniyor. İleri evrelerde kemik ağrısı, açıklanamayan kilo kaybı, bacaklarda şişlik görülüyor. Diğer kanserlerde olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis ve düzenli doktor kontrolü önemli.
Prostat kanseri, erkeklerde en sık rastlanan kanser türlerinden biri olmasına rağmen düzenli taramalar ve bilinçli bir yaşam tarzıyla önlenebilir ya da erken teşhis edildiğinde etkili bir şekilde tedavi edilebilir. Prostat kanseri hakkında bilmemiz gerekenleri üroloji uzmanı doktorlarımız anlattı...
NEDİR, NASIL GELİŞİR?
Prostat kanseri, prostat bezindeki hücrelerin anormal şekilde büyümesi ve kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan bir kanser türüdür. Süreç genellikle yavaş ilerler ancak bazı durumlarda hızlı yayılabilir. Genetik mutasyonlar veya çevresel faktörlerin etkisiyle hücreler normalden farklı davranmaya başlar. Zamanla tümör oluşturabilir ve çevredeki dokulara zarar verebilir. (Dr. Tünkut Salim Doğanca)
BELİRTİLERE DİKKAT!
◊ Sık idrara çıkma, özellikle geceleri idrara kalkma, boşaltıma başlamada zorluk, zayıf veya kesintili akış ve mesaneyi tamamen boşaltamama gibi belirtiler prostat kanserinden ziyade iyi huylu prostat büyümesinden kaynaklanabilir. Ciddi durumları ayırt etmek için bir üroloji uzmanına danışılmalı. Prostat kanseri ilerlerse kemik ağrısı, açıklanamayan kilo kaybı, bacaklarda şişlik gibi belirtiler ortaya çıkabilir. (Dr. Hakan Çakır)
BU FAKTÖRLER ÖNEMLİ
◊ 50 yaşından sonra risk büyük ölçüde artar ve prostat kanseri vakalarının çoğu 65 yaş üstü erkeklerde görülür. Genetik faktörler, kalıtsal gen mutasyonları riski arttırabilir. (Dr. Hakan Çakır)
◊ Dengesiz ve aşırı yağlı gıdalarla beslenmek risk faktörüdür. Bol sebze-meyve riski azaltmaya yardımcı olabilir. Egzersiz, kilo kontrolü, sigara ve alkolden uzak durmak da faydalıdır. (Dr. Tünkut Salim Doğanca)
ERKEN TEŞHİS KURTARIR
◊ Prostat kanseri taraması genellikle 50 yaşından sonra önerilir. Ailesinde prostat kanseri olan varsa veya yüksek risk grubundaki bireyler 40-45 yaşından itibaren düzenli tarama yaptırmalı.
◊ Prostatı kontrol ettirmek için PSA testi ve parmakla rektal muayene yapılması önerilir. Test sonuçları anormal çıkarsa biyopsi gerekebilir. Bu testler erken teşhis için kritik rol oynar. (Dr. Tünkut Salim Doğanca)
TEDAVİ SONRASI SORUNLAR
◊ İdrar kaçırma ve cinsel işlev bozukluğu prostat kanseri ameliyatından sonra görülebilir. İdrar tutamamanın şiddeti ve süresi değişebilir. Çoğu hasta bir yıl içinde düzelir, yüzde 5-10’u idrar tutamama sorunu yaşayabilir. Cinsel işlev bozukluğuysa yaş, başlangıç erektil fonksiyonu ve ameliyatta sinir koruyucu tekniklerin kullanılabilirliği gibi faktörlere bağlı olarak erkeklerin yüzde 70’inde farklı oranlarla görülebilir. (Dr. Hakan Çakır)
DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR
◊ Prostat sorunları her zaman prostat kanseri anlamına gelir...
Birçok kişi idrar yapma zorluğunda veya prostatla ilgili bir sorun yaşadığında bunun kanser belirtisi olduğunu düşünür. Tüm prostat sorunları kanser belirtisi değildir. Büyümüş prostat ve prostatit gibi durumlar kanser değildir.
◊ Sadece ailesinde prostat kanseri olan erkekler risk altındadır...
Prostat kanseri aile geçmişine sahip olmak riski arttırır. Ama teşhis konan birçok erkeğin aile geçmişinde yoktur. Yaş, ırk ve diğer faktörler de önemlidir.
◊ Cinsel aktivite veya sık boşalma prostat kanserine neden olur...
Cinsel aktivite veya boşalmanın prostat kanserine neden olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. (Dr. Hakan Çakır)
◊ Ayakta tuvaletini yapmak prostat kanseri riskini arttırır...
Ayakta tuvaletini yapmakla prostat kanseri arasında bilimsel bir bağlantı yoktur. (Dr. Tünkut Salim Doğanca)