Gönül rahatlığıyla tatil yapmak için bilmek isteyeceğiniz her şey

Bu yaz koronavirüse yakalanma endişesi olmadan tatil yapabilecek miyiz?

- Bu mümkün ama çok ciddi önlemler alınması gerekecek. Sahile inerken kalabalığa rastlama ihtimalimize karşı mayoyla maske takacağız. (Haluk Bilen) 

- Salgın, insanların stres düzeyini arttırdı. Ayrıca tatile, gezip görmeye yönelik bir özlem oluştu. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından otel lobilerinden odalara, yemek alanlarından plajlara bir dizi önlem belirlendi. Salgın sürecinin bitmesi durumunda temmuz ve ağustosta iç turizmde hareketlenme öngörüyoruz.
(Firuz Bağlıkaya)  

- Turizm sektöründeki iki-üç yıllık yavaşlamanın ardından 2019’da başlayan yükseliş 2020’nin ilk iki ayında da devam etmişti. Bu yıla en iyi yıllarımızdan biri olma beklentisiyle başlamıştık. Ama öngörülemeyecek bir durum oldu. Haziran ortasından itibaren normalleşme yolunda ilk adımların geleceğini umut ediyoruz. (Müberra Eresin)

Uzmanlar "Deniz-havuz suyundan değil, sosyal mesafenin bozulmasından korkun" diyor.

Bu yıl yabancı turistle karşılaşacak mıyız?

Yabancı turistleri ağırlayan şirketler uçuşların riskli ve daha pahalı olması nedeniyle Türkiye’ye arabayla gelebilen, daha yakın komşularımızı hedefleyecek. ABD’li turisti burada görmek artık çok kolay değil. Ama Rusya ve Ukraynalılar gözükara turisttir. Onların yine de geleceğini düşünüyorum. (Cem Polatoğlu)

Tatil anlayışımız baştan aşağı değişecek mi?

Küçük gruplarla yapılan mavi turlar, butik oteller, kamp ve karavan tatilleri bu yaz daha çok talep görecek. Arabayla yakın mesafelere yapılabilecek seyahatler de artacaktır. Günübirlik veya iki-üç günlük kısa kültür turlarına da yönelme olacaktır. (Firuz Bağlıkaya)

Bundan böyle hijyen kurallarının ve sosyal mesafenin öne çıktığı bir turizmden söz edeceğiz. ‘Her şey dahil' turizm konsepti gündemimizin dışında. Plajlarda belirli kurallar geçerli olacağından çoğu insanın bakir koylara, kamp alanlarına ve tekne tatiline yöneleceğini düşünüyorum. Bu sezon büyük olasılıkla Bodrum’un keşfedilmemiş koyu kalmaz. (Ahmet Aras)

Dalış turları, kuş gözlemciliği, köy ve mağara  turizmine ilgi artacaktır. (Cem Polatoğlu)

Otelde konaklamak isteyenler seçimini neye göre yapmalı?

Oda sayısı yüksek tesisler yerine en fazla 10-15 odalı, hijyen açısından güvenilir, kişisel alanı geniş, bahçesi, özel havuzu olan tesisleri tercih edin. Kendi mutfağı olan apart otelleri ve villaları da öneririm. (Ayşe Kaynarcalı)

Popüler, dolayısıyla da kalabalık tatil beldeleri dışında nereleri tercih etmeli?

- Araba veya karavana atlayın, Çanakkale’den Muğla’ya, oradan da Manavgat-Side’ye... Sahillerde zaman geçirin. Yeni yerler keşfetme zamanı çoktan gelmişti. Virüs kendi yapamadığımızı bize zorla yaptıracak. (Haluk Bilen)

- Ege sahilleri, Ayvalık, Kaz Dağları, Datça, Selimiye, Fethiye, Dalyan, milli parkların olduğu ormanlık bölgeler, Karadeniz yaylaları... Hepsi tatil planlarınız için harika yerler. (Ayşe Kaynarcalı)

- Kuzey Ege’nin çok gündemde olacağını düşünüyorum. Örneğin, Adatepe ve Assos. (Saffet Emre Tonguç)

Kalabalıktan kaçmak isteyenler Kaz Dağları'nı tercih edebilir.

Uçak bileti fiyatları artar mı?

Ek önlemler ek maliyet olarak yansıyacak. Bu da evet, bilet fiyatlarını yükseltecek. Yeniden uçmak biraz daha üst gelir grubu için mümkün olacak. (Tolga Özbek)

Uçak ve otobüs yolculuğu yapmadan önce firmalardan hangi belgeleri talep etmeliyiz?

Sağlık Bakanlığı bu konuyla ilgili çalışmalarını sürdürüyor. Uçaklar için bir hafta-10 gün içinde yeni uygulamalar başlayacak, bir sertifika oluşturulacak. Terminal işletmecileri ve havayolları bu sertifika olmadan uçuş gerçekleştirmeyecek. Terminallere yolcu kesinlikle maskeyle alınacak. Kapıda, güvenlik kontrolü sırasında termal kameralarla ateş ölçümü yapılacak. Check-in işlemlerini de dokunmadan yapacaksınız. (Tolga Özbek)

Turistlerin hasta veya taşıyıcı olup olmadığını nasıl bileceğiz?

Havayolları uluslararası geçerliliği olan testler isteyecek. Önümüzdeki dönemde Türkiye’ye gelen turistlere de test yapılacak. (Tolga Özbek)

Büyük oteller tatilcilere neler sunuyor?

- Otellerin tam kapasite çalışmasına izin verilmeyecek. Odaların ve restoranların belli bir yüzdesi aktif halde olacak. Çalışanlar maske takacak. Sahildeki şezlongların, restorandaki masaların arasında daha çok mesafe bırakılacak. (Haluk Bilen)

- Nisanda üyemiz olan konaklama tesislerinin ve turizm işletmelerinin çalışanlarına yönelik çevrimiçi ve ücretsiz ‘COVID-19 ve Hijyen Eğitimleri’ni başlattık. Genel ve kişisel hijyen, mutfak hijyeni, gıda güvenliği, tekstil hijyeni, kimyasalların güvenli kullanımı, kırılma ve kayıpların önlenmesi olmak üzere altı temel başlıkta gerçekleştirilen eğitimleri tamamlayan katılımcılara sertifika veriliyor. Yoğun talep üzerine eğitimleri bu ay tekrarlayacağız, toplam 1500 çalışana eğitim vermiş olacağız. (Müberra Eresin)

Otellerin daha az tatilci ağırlayacak olması oda fiyatlarına yansıyacak mı?

İnsanlar yazın yüksek rakamlar ödemeye alışkın ama normalin de üstüne çıkılması mantıklı olmaz. Zaten herkes otellere soru işaretiyle yaklaşacak. Fiyatlar artarsa yanlış strateji olur. (Haluk Bilen)

Uçak mı hususi araç mı?

- Bence hususi aracınızı tercih edin. Böylelikle merkeze biraz daha uzak olan butik otel ve pansiyonlarda da konaklayabilirsiniz. (Haluk Bilen)

- Havalimanına daha erken gitmek zorunda kalacağız, belki aşı raporu istenecek... Uçmak bir süre daha zahmetli olabilir. (Saffet Emre Tonguç)

OTEL TATİLİNE ALTERNATİF

İLK KEZ KAMP KURACAK OLANLAR İLK KEZ KAMP KURACAK OLANLAR KAMP ALANLARINI TERCİH ETSİN

Oyuncu Kadir Doğulu: “16-17 yaşımdan beri karavan ve kamp tatili yapıyorum. Genelde gözden uzak yerleri tercih ediyorum ve su yakınlarına kamp kuruyorum. Kamp yapacağınız alanı belirlemeden önce acil bir durumda gidilecek yerlere bakmanız ve en yakın hastanenin nerede olduğunu öğrenmeniz önemli. Yaban hayatının içindesiniz, her türlü çöp ve kumanyanızı gece karavanın içine alın. Çadır kampı yapıyorsanız çöp ve kumanyanızı bulunduğunuz alandan uzak ve yüksek bir ağaca asın. Bu yaz ilk kez kamp kuracak birine kamp alanlarına yönelmesini tavsiye ederim. Kamp alanı dışında bir yer tercih edilecekse de düz ve güvenilir alanlar seçilmeli ve kolluk kuvvetlerine mutlaka haber verilmeli. Kamp kuran, günübirlik doğaya gidenlerden ricam, lütfen çöplerinizi doğada bırakmayın.”

Ulusal Kamp ve Karavan Federasyonu Başkanı Leyla Özdağ: Karavancıların bu sene kamp yerlerine gitmek istemeyeceklerini, doğada ve güvenli alanlarda olmak isteyeceklerini düşünüyorum. Gelen telefonlardan anlıyoruz ki daha önce karavan tatili yapmayanların bayram ve sonrasında karavan kiralama yönünde istekleri arttı.

Saly Karavan Pazarlama Müdürü Müjgan Başoğlu: Karavan kiralama talepleri konusunda bir artış gözlemliyoruz. 1 Haziran-30 Eylül tarihleri arasında 1 haftalık ‘Camper&Motokaravan’ fiyatlarımız 4 bin-5.960 lira arasında değişiyor.

KALABALIK DEĞİL, YEMEKLER SİZE ÖZEL

Kaptan İsa Özden: 20 yıldır Göcek’te bu işi yapıyorum. 11 yıllık yabancı müşterilerim dahil tatilini 2021’e erteledi ama yerli müşterimizin ilgisinde artış var. Geçen yıl günde iki müşteri telefon ederken şimdi beş telefon geliyor. Teknemizi ilaçlattık, hazırız. İnsanlar tekneler kalabalık olmayacağı ve yemekler onlara özel pişeceği için rahat edecek. Tekne turizminde bir patlama olacağı kesin. Biz fiyatlarda talepten dolayı bir artış yapmadık.

ÇADIRI KİRALAYIN, UYKU TULUMUNU SATIN ALIN

Doğa sporcusu Gökalp Saklı: İnsanlar dört duvar arasında sıkıştı, toprağa dokunma eğilimi olacaktır. Bu yaz kamp patlaması bekliyorum. Çadır, mat, uyku tulumu ve çanta için en az 1000 lira ayırmak gerekir. İlk kez kamp yapacaksanız bir kampinge giderek çadır kiralamanızı tavsiye ederim. Ama uyku tulumunuz kişisel olmalı, onu satın alın. Kamp alanlarında çadırlar beş metreden yakın yerleştirilmez; sabit duş, tuvalet ve mutfağın olduğu, hijyen kurallarına uyulan yerlerde sorun yaşamazsınız. Tavsiyem, çadırınızı tuvalete ve mutfağa en uzak köşeye kurmanız. Dağ kampı için Bursa-Uludağ ve Niğde-Aladağlar, deniz kampı için Muğla-Akyaka ve İzmir-Karaburun, İstanbul yakını içinse Kilyos, Ağva ve Çatalca-Çilingoz’u öneririm.

EVLER SİZ GİTMEDEN ÜÇ GÜN ÖNCE DEZENFEKTE EDİLİYOR

Gayrimenkul danışmanı Mustafa Kemal Yanık: Kiralık ev ve villa talepleri geçen seneye göre arttı. Çeşme'de Çiftlik, Şifne ve Reisdere bölgesinde villa ve daire fiyatları daha uygundur. Alaçatı ve Ilıca’daki ev ve villaların kirası daha pahalı. Ortalama bir fiyat vermem gerekirse, Alaçatı’da sezonluk (haziran, temmuz ve ağustos) ev kirasını 30 bin lira civarı düşünebilirsiniz. Evler, kiracı eve girmeden üç gün önce dezenfekte ettiriliyor, ödemeyi ev sahipleri yapıyor.

Villacım kurucu ortağı Fatih Tongal: Bu zamana kadar hiç villa tatili yapmamış olanlardan da çok yoğun soru ve talep almaya başladık. Bazı villa sahipleri fiyat artışına gitme eğilimi gösterse de ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durumu göz önünde bulundurarak fiyat artışı yapmamaları konusunda tavsiye veriyoruz. Villalarımıza misafir giriş-çıkışlarında dezenfeksiyon uygulanıyor. Sertifikalı ilaçlama firmaları villa bölgelerinde açılmaya başladı bile.

12 Mayıs’ta yayımlanan ‘Konaklama Tesislerinde Kontrollü Normalleşme Süreci’ başlıklı genelgeyi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Yurtdışındaki resortlarda personel sezon boyunca resort lojmanında kalıyor. Müşteriler akşam yemeğinde ne yiyeceğini kahvaltıda dağıtılan mönü kartlarına işaretliyor, ek olarak banketten istediklerini seçebiliyorlar. Bahsettiğiniz genelgeye göre bizde personel işine servis yoksa toplu taşıma araçlarıyla gidip gelecek. Ayrıca hem açık büfe eskisi gibi korunsun hem de müşteri yemeği kendi almasın, garson getirsin isteniyor. Makul çözüm; banketlerde salata dahil her şeyin paket servis haline getirilmesi, müşterinin tepsiyle geçerken istediği paketi alması. Genelgede, “Yemek servisi verilen masalar arası mesafe 1.5 metre, yan yana sandalyeler arası 60 santimetre olacak şekilde düzenlenir” deniyor. Restoranda maskesiz olarak oturuş kalkışta yanımızdakilerle mesafe neredeyse sıfır olacak. Şezlonglar için de verilen 1.5 metre kuralı yeterli değil. “Tuvaletler sık sık temizlenir” deniyor ama sık sık kelimesi göreceli. Bu, “Umumi tuvaletler her kullanımdan sonra dezenfekte edilir” olarak değiştirilmeli. Bu durum zorsa, her müşteri ihtiyacını kendi odasında giderir. Bunlar düzeltilebilirse insanlar otellere daha gönül rahatlığıyla gidecektir. (Cem Polatoğlu)

Salgın, tatil beldelerindeki emlak piyasasını etkiler mi?

Çeşme ve Bodrum bölgesindeki gayrimenkul taleplerinde artış yaşanıyor. Bodrum’daki talepler; Güvercinlik, Adabükü, Boğaziçi ve Meşelik bölgelerinde yoğunlaşıyor. (Emel Akbaş İdikut)

İstanbul’dan çok uzaklaşmak istemeyen ama "Denize, havuza gireyim" diyenler için nereler öne çıkacak?

Yıllardır işyerine, eğitim olanaklarına, sosyal hayata yakın olması nedeniyle şehir merkezindeki küçük evleri tercih eden kitle, çevrimiçi çalışma alışkanlığı kazandıktan sonra merkezden uzak, sayfiyeye yöneldi. Büyükçekmece, Silivri, Çatalca ve Hadımköy’de ciddi bir hareketlilik var. (Emel Akbaş İdikut)

TATİLDEYKEN VİRÜS KAPMA RİSKİNİ NASIL ÖNLERİZ?

Virüs, deniz suyundan bulaşır mı?

Çok zor. Normalde virüs suyun içinde dağılır. Dağıldıktan sonra o miktar bulaşıp hasta etmek için yeterli olmaz. Diyelim virüs taşıyan biri suya öksürdü ya da sümkürdü, siz hemen gidip o suyu ciğerlerinize çekmezseniz bulaşmaz. Deniz ve havuz meselesinde asıl korkumuz, insanların sosyal mesafeyi bozması, maske takmaması ve hastalığı solunum yoluyla bulaştırması. Yoksa havuz ya da deniz suyundan virüsü alacaklar diye bir korkumuz yok. (Mehmet Ceyhan)

Odaya, eve, karavana, çadıra, tekneye adım attığımızda nelere dikkat etmeliyiz?

Temizlenmesi çok önemli. Sizden önce orada kalanlar ya da temizliği yapanlar virüs taşıyor olabilir. O nedenle kapı kolu, tuvalet musluğu gibi herkesin dokunduğu yerlerin ne zaman ve nasıl temizlendiğini sorun, emin olmak için siz de dezenfektanla silin. Virüs havada asılı kalmaz; halıdan ya yataktan bulaştığı da görülmemiş. (Mehmet Ceyhan)

Havlumuzu şezlonga değil, kumun üzerine mi atalım?

Plajlardaki şezlonglar açık havada kalıyor ama kimin, ne zaman ellediğini bilemeyeceğimiz için biri temas etmiş gibi düşünerek dezenfekte ettirmeliyiz. Ancak o zaman üzerine havlu atabilirsiniz. (Alev Özsarı)

Klimalı alanlara girmekten kaçınmamız gerekir mi?

Açık havayı ve pencereler açık bırakılarak havalandırılan ortamları tercih edin. Kapalı alana girecekseniz kalabalık olmamasına dikkat edin. (Alev Özsarı)

Duş alanlarını ve ortak tuvaletleri kullanmakta sakınca var mı?

Kesinlikle birinin hemen ardından tuvalete girmeyin, ortamın havalanmasını bekleyin. Sifonu klozet kapağı kapalıyken çekin, camı ya da havalandırması olan tuvaletleri tercih edin. (Alev Özsarı)

YIĞILMA OLMAYACAĞINI ÖNGÖRÜYORUZ

Bodrum Belediye Başkanı Ahmet Aras yanıtladı.

Bodrum bu yıl eski kalabalığını görür mü?

İstanbul, İzmir ve Ankara’nın seyahat kısıtlaması kalktığı takdirde bu kentlerde yaşayan ve Bodrum’da konut sahibi olan vatandaşlarımızın geleceğini düşünüyoruz. Konaklama tesislerinde bu dönem sertifikasyon sistemi uygulanacak, bakanlığın onayladığı tesisler hizmet verebilecek. Otellerin aynı anda hizmet verebileceği misafir sayısı da önemli bir kriter olacak. Bir yığılma olmayacağını öngörüyoruz.
Yabancı acentelerle çalışan büyük otellerin bazıları bu sezon hiç açılmayacak. Uluslararası dolaşım açılmadığı sürece Bodrum’da çok büyük bir nüfus değişikliğinden söz edemeyiz.

Bodrum gibi kalabalık bir yerde hijyen nasıl sağlanacak?

Her sektöre özel hijyen ve sosyal mesafe kurallarını belirleyeceğiz ve bu kurallara uyan işletmelere belge vereceğiz. İş, bu belgeyi vermekle bitmiyor. Kamu binaları, fırın, eczane, veterinerleri düzenli olarak ilaçlıyorduk; şimdi faaliyete başlayacak her işletmede aynı uygulamayı yapacağız.

Çok fazla tatilcinin gelmesi durumunda beldeye giriş-çıkışları durdurur musunuz?

Bu konuda karar mercii biz değiliz. Metropollerin seyahat kısıtlaması kaldırılmadan önce otel, restoran ve kafeterya gibi işletmelerin açılması ve Bodrum’daki mevcut nüfusa hizmet vermeye başlaması sağlanabilir. Pilot uygulama yapmış oluruz ve bu sayede eksiklikleri görüp gereken tedbirleri geç olmadan alabiliriz.

Katkıda bulunanlar:

Ahmet Aras (Bodrum Belediye Başkanı), Alev Özsarı (Liv Hospital iç hastalıkları uzmanı), Ayşe Kaynarcalı (seyahat yazarı, Sacred7 Travel kurucusu), Cem Polatoğlu (Tur Operatörleri Platformu kurucu üyesi), Emel Akbaş İdikut (Projekspert Gayrimenkul kurucusu), Fatih Tongal (Villacım kurucu ortağı), Firuz Bağlıkaya (Türkiye Seyahat Acentaları Birliği Başkanı), Gökalp Saklı (doğa sporcusu), Haluk Bilen (Seyahat planlama şirketi RoomSuggestion kurucusu), İsa Özden (kaptan), Kadir Doğulu (oyuncu), Leyla Özdağ (Ulusal Kamp ve Karavan Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı), Prof. Dr. Mehmet Ceyhan (Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı), Mustafa Kemal Yanık (gayrimenkul danışmanı), Müberra Eresin (Türkiye Otelciler Birliği Başkanı), Müjgan Başoğlu (Saly Karavan pazarlama müdürü), Saffet Emre Tonguç (rehber, tarihçi, gezgin), Tolga Özbek (havacılık uzmanı)