Anne ve babaların aradığı yanıtlar

Koronavirüs çocuklara bulaşıyor mu?

Bulaşabilir. Havadan damlacık yoluyla solunum sistemine ulaşabilir. Ayrıca enfekte yüzeylerden temasla, ağız ve gözler de bulaş yolu olabilir. Kuluçka devri 2-20 gün arasında değişebilmektedir. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Çocuklarda belirtileri ne?

Kuru öksürük, ateş, halsizlik, kas eklem ağrısı, boğaz ağrısı, burun akıntısı, vücut ağrıları, zatürre, solunum sıkıntısı, nefes darlığı, ishal, bulantı, kusma ve iştahsızlık bulunabilir.�
(Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Hiç belirti vermemesi söz konusu mu?

Hiç semptom vermeden kontrol testlerinde pozitif çıkabilir. Ya da virüsün geçişini takiben ortalama 5-11 gün içinde öksürük ve ateş gibi genel grip şikâyetleri ortaya çıkabilir. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

ŞÜPHELENİYORSANIZ TEST YAPTIRIN

Çocuğumun koronavirüs kaptığından şüphelenirsem ne yapmalıyım?

Mutlaka bir sağlık kuruluşuna veya doktoruna danışılmalı, testleri yapılmalıdır. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Küçük yaşta çocuğun karantina durumu söz konusu olursa ebeveyninden biri yanına alınıyor mu?�

Gerekli izolasyon önlemleri alınarak bakıma muhtaç küçük çocukların yanına ebeveyninden biri alınabiliyor. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Çocuklarda etkisi ne oluyor, hasar bırakıyor mu?

Hastalık tablosu genellikle yoğun bakım gerektirmese de bazen üst solumum yollarındaki bu tabloya, alt solunum yolları tutulumu da eklendiğinde durum ağırlaşabiliyor. Şiddetli vakalarda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilir. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

ONLARIN AKCİĞERLERİ DAHA SAĞLAM

Çocuklarda hayati tehlike yaratmamasının sebebi nedir?

Kesin olmamak üzere bunun kökeninde çocukların doğumla birlikte sahip olduğu ‘spesifik olmayan bağışıklık sistemi’ var. Çocuğa, bir ceninken, vücuduna girebilecek ilk mikroplara karşı kendi spesifik bağışıklık sistemi koruyucusu aktarılıyor. Bu aktarım doğumun ardından anne sütüyle devam eder ve 10 yaşına kadar kendi spesifik bağışıklık sistemi gelişir. Ayrıca çocuklar daha sağlıklı akciğerlere sahip oldukları için COVID-19’un zatürreye dönüşme riski düşüyor. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Emziren anne virüs kaparsa sütünden bebeğe geçer mi?

COVID-19 enfeksiyonu olan annelerin sütlerinde virüse rastlanılmadı. Emzirirken yakın temastan dolayı bulaşabilir. Bu sebeple virüs kapan anneler çok iyi izolasyon önlemleriyle bebeklerini emzirebilir. (Uzm. Dr. Mustafa Ertuğrul)

Okullar ne zaman kapandı? Ne kadar kapalı kalacak?

İlk ve ortaokullarla liseler 16 Mart’ta tatil edildi ve 23 Mart’ta da uzaktan eğitime başlandı. 26 Mart’ta yapılan eğitim konulu Bilim Kurulu toplantısında, uzaktan eğitim 30 Nisan’a kadar uzatıldı. (Milli Eğitim Bakanlığı)

Çocuklar internetten evde eğitime devam ediyor. Onları ders başına nasıl oturturuz?

Mümkün olduğunca sessiz bir ortam ve dersi dinlemelerini sağlayacak koşulları oluşturun ve sınırları netleştirin. Direnen, bunun gerçek bir ders olmadığını söyleyen çocuklara önemli bir nedenle derslerin bir süre böyle yapılacağını, bunun gerçekten okul olduğunu anlatın. Ayrıca sabahları erken kalkma, hazırlık ve kahvaltı düzenini sürdürün. (Prof. Dr. Neslihan İnal Emiroğlu)

Okulöncesi çocuklarına koronavirüs nasıl anlatılmalı?

Altı yaşından küçüklere, özellikle konuyu açıp bilgilendirmek gereksiz kaygılanmalarına neden olabilir. Ancak kimi çocuk bu süreçte arkadaşlarıyla görüşememesini kendi kabahati olarak yorumlayabilir. O zaman bu konuda açık olun. (Prof. Dr. Ayşe Rodopman Arman)

İlkokul dönemindeki çocuklarla nasıl konuşmalıyız?

Hiçbir şey yokmuş gibi davranmak, riskler konusunda bilgi vermemek kaygılarını arttırır. Sürekli koronavirüs hakkında konuşmak isteyen çocuklarla bir süre konuşarak daha sonra dikkatini dağıtın. Hastalığı ve korunmak için yapmamız gerekenleri duymak istemeyen çocuklara da oyunla bilgi verin. (Prof. Dr. Eyüp Sabri Ercan)

Ergene nasıl yaklaşmalı?

Ergenler karşı karşıya olduğumuz tehlikeyi küçümseme eğiliminde olabilir. Bu tutumu meydan okuma gibi algılayarak öfkeli yanıtlar vermeyin. Öfkemizi değil, endişemizi yansıtmak, eleştirmemek, ‘ben’ dili kullanmak ve bilimsel verileri kanıtlarla paylaşmak ergenler için daha yararlıdır. (Prof. Dr. Ayşe Rodopman Arman)

HİPERAKTİVİTE YA DA OTİZM VARSA

Özel çocuklar sosyal izolasyon döneminden nasıl etkilenir? Onlarla evde nasıl vakit geçirilmeli?

Dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu olan çocuklar veya otizm, zihinsel yetersizliği olan çocukların evde kalmayla hareketliliklerinde, saldırgan davranışlarında artış olabilir. Bu tarz durumlarda takip eden hekimle en azından telefonla irtibat kurun. Kısa süreli ve basit egzersizlerle başlayıp tüm aile bireylerini katarak oyun haline çevrilen aktiviteler terapi gibidir. (Doç. Dr. Özhan Yalçın)

Çocuğumuz salgın nedeniyle bir anksiyete yaşıyorsa ne zaman uzmana danışmalıyız?

En önemli belirti huy değişiklikleridir. Anne-baba, ani tepki vermeyip ‘normale’ göre daha anlayışlı davranmalıdır. Belirtiler önlenemiyorsa çocuk ve ergen psikiyatrına danışmak (öncelikle telefonla veya internet üzerinden) en doğru yol olacaktır. (Prof. Dr. Neslihan İnal Emiroğlu)

Teknoloji bağımlılığı gelişmemesi için neler yapılmalı?

Oyun için verilen sabah-akşam 20 dakikalık izinlerde 1-2 dakikayı geçen ihlaller olursa bir sonraki izin verilmemeli. Ayrıca farklı seçenekler sunmalısınız. (Doç. Dr. Didem Öztop)

ÇOCUKLAR KORONAYLA İLGİLİ SORUYOR
ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRI PROF. YANKI YAZGAN YANITLIYOR

Koronavirüs neden var? Çinliler bunu neden yaptı? Onlar suçlu, yarasa çorbası içmişler. Virüsü görememişler mi?
Defne Çifçi (5)

Virüsler hiçbirimizin çıplak gözle görebileceği şeyler değildir. Aslında koronavirüs başka hastalıklardan çok farklı değil. Her hastalık gibi onun da kendi özellikleri var ve en önemlisi bulaşıcı olması. Kimsenin bilerek ortaya çıkardığı bir hastalık değil. Çin’deki insanlar da bu hastalık yüzünden çok zarar gördü.

“Virüs yeni bir yaşam formuna dönüşür mü?”
Ege Şahin (14)
Virüs büyük bir olasılıkla düşünerek, planlayarak hareket etmiyor. Hayatta kalmak için barınacak yer bulmaya çalışıyor. Şu anda odaklanmamız gereken tek husus var: Bulaşma hızının azaltılması, salgının yavaşlatılması.

“Ne zaman bitecek? Hayat hep böyle mi devam edecek?”
Mehmet Can Orman (15)

Bu durumun ne kadar süreceğini tam olarak bilmiyoruz ama tabii ki bugünkü önlem yoğunluğu yıllarca sürmeyecek. Hayatımızda bazı önemli değişiklikleri yapabiliriz, neler olduğunu bilmesek de bu değişiklikler hayatımızı, eğitimimizi, işlerimizi ve sosyal ilişkilerimizi sürdürmek için gereken düzenlemeler olacak. Ayak uyduracak, uyum sağlayacağız.

“Bu sürecin geleceğin simülasyonu olacağı söyleniyor. Acaba bizim çocuklarımız daha mı izole bir yaşam sürecek?”
Duru Kurdoğlu (16)
Önlemler, yepyeni düzenlemeler olacak ama sosyal hayat devam edecek. Unutmayın, başkalarıyla beraber olacağımız toplumsal toplanma alanlarına  ihtiyacımız hep var. Bu ihtiyacı karşılama yolları her zaman olacak.