‘Anane sana guzel boorek yapıyorum’

Instagram’da gezinirken bir reels dikkatimi çekiyor. Polonyalı genç bir adam İstanbul’da konuk olduğu evdeki anneanneye kırık Türkçesiyle “Anane sana guzel borek yapıyorum. Boreği bekle” diyor. Anneanne de eliyle onaylayıp “Okey” diye yanıt veriyor. Reels’ı kimin çektiğini araştırırken LokalBond’u keşfediyorum. LokalBond İstanbul’a gelen yabancı misafirlerin Türk ailelerle zaman geçirip çeşitli deneyimler yaşamalarını sağlıyor.
Bunun nasıl gerçekleştiğini yerinde görmek için ‘Yerel Annelerle Türk Yemekleri Pişirme’ akşamına katılmaya karar veriyoruz.

Beşiktaş’ta bir apartman dairesindeyiz. Bizi Barış Baver Tezdiğ (29) karşılıyor. Kendisi platformun kurucusu ve bu akşamın ‘annesi’ Suzan Hanım’ın (58) oğlu. Salona geçtiğimizde ABD, Minnesota’dan gelen Daisy (21) ve Billie Forester (23) kız kardeşlerle tanışıyoruz. Daisy sosyoloji okumuş. Billie ise hukuk alanında ikinci üniversitesine gitmeye hazırlanıyor. Ama öncesinde kısa bir ara verip 7-8 aylığına dünyayı gezmeye devam edecekler. Türkiye’den sonraki durakları arasında Halkidiki, Selanik ve Viyana var ama sonra yolları ayrılacak; Daisy, Tayland ve Vietnam’a, Billie ise annesinin memleketi olan Polonya’ya gidecek. İnternette LokalBond’a rastlamışlar ve İstanbul’daki bir akşamı bu şekilde değerlendirmeye karar vermişler. “Bizim için önemli olan turistik yerleri görmekten çok yerel insanları tanımak” diyorlar.

Barış Baver Tezdiğ annesinin yaptığı kaya kurabiyesi ve çay eşliğinde Türkiye’yi tanıtarak bir anlamda deneyimin start’ını veriyor. Suzan Hanım da yabancı dil uygulamalarıyla öğrendiği İngilizceyle zaman zaman sohbete katılıyor ve bu akşam birlikte yapacakları yemekleri anlatıyor. Yemek hazırlama faslına geçtiğimizi Suzan Hanım’ın “Wash your hands” (Ellerinizi yıkayın) demesiyle anlıyoruz. Önce saçlar toplanıyor, yüzükler çıkarılıyor, sonra eller yıkanıyor. Ve ilk olarak dolmanın malzemeleri salondaki masaya geliyor. Patlıcanların içinin nasıl oyulacağını, biberlerin nasıl kesileceğini, Suzan Hanım’ın “Slowly slowly” (Yavaş yavaş) talimatlarıyla kısa sürede öğreniyor Daisy ve Billie. Sonra dolma içi hazırlanıyor. Bütün bu hummalı çalışmalar sırasında evdeki günlük yaşam devam ediyor. Evin babası İbrahim Bey işten gelip kızlarla sohbet ediyor. Evin büyük oğlu eşiyle çatkapı uğruyor. Yemekler hazırlanırken evin içi cıvıl cıvıl.. Mercimek çorbasından etli brokoliye yemekler piştikten sonra sofra kuruluyor ve tüm aile hep birlikte sohbet eşliğinde yemeklerini yiyor.

Kocaman kahkahalar

LokalBond’un deneyimleri arasında Türk ailelerle kahvaltı etme, ebru yapma, şarap tatma, çiğköfte ya da
Türk kahvesi kültürünü öğrenme gibi seçenekler de var. Kimi zaman misafirler hızını alamayıp kendi yemeklerini de pişiriyor, örneğin Hint ve Türk yemekleri aynı masada yeniyor. Küçücük mutfaklardan kocaman kahkahalar duyuluyor. Çiğköfte yoğrulurken saz eşliğinde ‘Nemrudun Kızı’ türküsü söyleniyor. Kimi zaman Koreli genç kız ebru yapıyor. Etkinlikler çoğunlukla uzun kucaklaşmalarla sona eriyor.

LokalBond’un nasıl ortaya çıktığını kurucusu Barış Baver Tezdiğ ile konuştuk.

Bize kendinizden bahseder misiniz?

Batman’da büyüdüm. Koç Üniversitesi’nde endüstri mühendisliği bölümünü tam burslu okudum. Üniversite boyunca tek başıma, abimle ya da uluslararası arkadaş gruplarımla 35-40 ülkeye seyahat ettim. Çoğunlukla sırt çantamı alıp otostop çekerek, kamp yaparak ya da ‘couchsurfing’ adı verilen, insanların evlerinde ücretsiz bir şekilde ağırlanmanızı sağlayan bir programı kullanarak seyahat ettim. Son olarak bir mobil oyun firmasında üç sene çalıştım. Sonra mobil oyun sektörünün benim tutkum olmadığını fark ettim. Daha sosyal, daha özgür ve daha çok kültürleri birleştirmeyle alakalı bir şey yapmak istiyordum. Tam bu dönemde trajikomik bir şekilde, her çalışanın şirketin oyunlarını oynaması kuralına uymadığım için kovuldum.

LokalBond fikri o dönem mi aklınıza geldi?

Seyahatlerime başlamadan önce ‘couchsurfing’ platformuyla Beşiktaş’taki aile evimizde onlarca misafiri ücretsiz olarak ağırladık. Buna seyahatlerimizde tanıştığımız insanlar da dahil olunca, abimle dünya çapında bir sosyal ağımız oluştu. İstanbul’a geldiklerinde bu insanları şehirde gezdirdik. Her gezinin sonunda annemi arayıp “Yemeğe arkadaşlarımızı davet edebilir miyiz” diye soruyorduk. Annem hep misafirlerimizi kabul etti. 2019’da Airbnb Experiences diye şehre seyahat eden insanlara deneyim sunan platformu gördüm ve anneme “Böyle bir platform var. Bizim aslında her gün yaptığımız şeyi burada yapabiliriz. Ama bu sefer insanlar bu hobimize para ödeyecek” dedim. Annem de “Neden olmasın” dedi. Bu şekilde 2023’e kadar anneme ve ebru sanatıyla uğraşan bir arkadaşıma hobilerini seyahat edenlerle paylaşıp para kazanabilsinler diye platformdaki deneyimleri oluşturdum.

İlk etkinliğinizi nerede yaptınız?

İlk deneyimimizi ailemin evinde gerçekleştirdik. O gün Avustralyalı bir çift misafirimiz olmuştu. Beraber yemekler pişirip, yiyip, kültürlerimiz ve ülkelerimiz arasındaki farklılıkları konuşmuştuk. Onlar İstanbul’un her köşesinde kedi görmeyi ilginç bulmaktan bahsederken biz de Avustralya’daki evlerinin önünde yüzlerce kanguru olmasını şaşırtıcı bulduğumuzu söylemiştik. Misafirlere bağlama çaldım.

Misafirleri şimdi nerelerde ağırlıyorsunuz?

12 ev sahibimiz var. Bu ev sahipleri deneyimleri kendi evlerinde gerçekleştiriyor.

Yabancı misafirler nasıl başvuruyor? Ücretler nasıl belirleniyor?

İstanbul’da yapılacak şeyler arama motorlarına yazıldığında, seyahat eden insanlara sunulan birçok farklı deneyim çıkıyor. Biz de deneyimlerimizi bu kanallar üzerinden misafirlerimize sunuyoruz. Bunun yanında sosyal medya hesaplarımız ve internet sitemiz üzerinden ulaşan misafirlerimize de deneyimlerimizi sunuyoruz. Ücretlerimizi ev sahiplerimizle görüşerek, taleplerini dinleyerek belirliyoruz. Bugüne kadar 500’e yakın misafir ağırladık. 

'ÇOĞU EV SAHİBİMİZ REFERANSLA TOPLULUĞUMUZA EKLENDİ’�

Ben de evimde misafir ağırlamak istesem ne yapmalıyım? Ev sahiplerini seçerken ne gibi kriterlere dikkat ediyorsunuz?

Evinde misafir ağırlamak isteyen ev sahiplerinin LokalBond Instagram hesabı üzerinden bizimle iletişime geçmesi ya da hesaptaki ‘Host Olmak İçin’i tıklayıp formu doldurması gerekiyor. Karşılıklı güvenin oluştuğu ev sahibi adaylarına sürecimizi anlatıyoruz ve daha sonrasında paylaşmak istedikleri hobileri programımıza dahil ediyoruz.

Ev sahipliği yapan ailelere ücret ödeniyor mu? Aileler bu etkinliklerin parçası olmaktan mutlu mu?

Ev sahipliği yapan ailelere, gruplara ve bireylere alınan ödemenin yüzde 70’e yakın bir miktarı ödeniyor. Şu ana kadar ev sahiplerinin hepsi bu topluluğun bir parçası olmaktan mutlu olduğunu iletti. Çünkü hemen hemen her ev sahibimiz, etrafındaki insanlara LokalBond’dan bahsederek onları da topluluğumuza dahil etmek için teşvik ediyorlar. Çoğu ev sahibimiz, diğer ev sahiplerimizin referansıyla topluluğumuza eklendi.