Aile büyüklerimizi nasıl evde kalmaya ikna edeceğiz?

Doç. Dr. Aslı Çarkoğlu:
Bir günde yaşlı olmak
kolay bir geçiş değil
◊ 65 yaş ve üzerinde olan grup Türkiye’nin yetiştirdiği ilk ‘güçlü ve sağlıklı’ grup. Ciddi bir açlık, bu ölçekte salgın görmediler.
◊ Şimdi onlardan, bugüne kadar üstlerine almaları gerekmemiş, ne kendilerinin ne de bizlerin yakıştırabildiği ‘yaşlı ve kırılgan’ yaftasını bir günde kabullenip köşelerine çekilmelerini bekliyoruz. Bunu anlamamız önemli.
◊ Onların da bizler kadar mantıklı ve aklı başında yetişkinler olduklarını unutmadan, iki yetişkin arasında gerçekleşecek bir
diyalog ortamı oluşturmalıyız.
◊ Özellikle hâlâ aktif çalışma hayatındaki ebeveynlerimize bu pasif hayata geçiş için destek
vermeliyiz. Teknoloji konusunda destek gerekebilir ama istemeleri zayıflık işareti olacaktır.
◊ Ailece yenilen hafta sonu yemekleri görüntülü konuşma şeklinde yapılabilir, torunların büyükanne ve büyükbabalarıyla iletişimini bu şekilde devam ettirebiliriz.
◊ Aile büyüklerini daha sık aramak önemli. Fiziksel olarak hareketli kalabilmelerini sağlamak için sizinle 15 dakika evde yürüyerek telefonla konuşmasını sağlayabilirsiniz.
Prof. Dr. İsmail Tufan
Çocuklar ve yaşlılar söz dinlemeyen iki hırçın grup
◊ Hırçın olan iki yaş grubu vardır, pek söz dinlemezler. Birinci grup çocuklar, ikinci grup yaşlılar. “Dışarı çıkma, her yerde hastalık ve ölüm kol geziyor” uyarıları bu yaş grupları için çok etkili olmayabilir. Yaşlılardan hemen şu cevabı alırsınız: “Ohoo bu ne ki, biz geçmişte daha beterlerini gördük.”
◊ Yaşı 70 ve üzeri olanlar kader kuşağıdır. “Olacaksa olur. Kaderim alnıma yazılmıştır” der ve söylenenleri pek umursamaz. Kolonyasını çantasında taşır, bakıma muhtaç olmaktan korkar ama ölümü kafaya takmaz. Şayet bu salgın yatalak yapsaydı, dışarıda bir tane dahi yaşlı görmek mümkün olmazdı.
◊ Tam anlamıyla sosyal izolasyon hiçbir şekilde çözüm değildir. Çünkü tecrit yaşlı insanı hasta edebilir. Kriz zamanlarında sosyal temaslar özellikle gereklidir; birbirimize yardım etmeliyiz.
◊ Yaşlıları homojen bir grup olarak da görmemek gerek. Aileler kararlarını verirken yaşlılar arasındaki muazzam bireysel farklılığı da dikkate almalı.
◊ Bize düşen “Dışarı çıkmayın, evde kalın” demek yerine oyalanacakları öneriler sunarak evde kalmalarını sağlamak. Birçok yaşlı erkek, bazı faaliyetleri ‘kadının meselesi’ olarak görür. Yaşlı erkekler çoğunlukla pratik bir şey üretmekten veya onarım işlerinden hoşlanır. Birçoğu ahşapla çalışmayı sever. Balkon veya bahçe için yeni bir kuş evinin inşasını önerebilirsiniz.