'Ağız ve dişlerdeki iltihap kalp kapakçığına bile ulaşabilir’
Güncelleme Tarihi:
Ağız sağlığımız da genel sağlığımızın bir parçası. Eğer ağzımızda kötü bir koku varsa, bir türlü iyileşmeyen yaralar çıkıyorsa, dişeti kanamaları yaşıyorsak, sık sık fırçalamamıza rağmen dişlerimiz kolay çürüyorsa gastrointestinal rahatsızlıklar, diyabet ve hatta kanser gibi hastalıklar söz konusu olabilir.
FDI yani Dünya Dişhekimleri Birliği ve Türk Dişhekimleri Birliği’nin evsahipliğinde düzenlenen 2024 FDI Dünya Dişhekimliği Kongresi 12-15 Eylül’de gerçekleşti. Ağız sağlığını doğrudan etkileyen diyabet ve obezite, ağız kanserleri gibi konular kongrenin gündem maddeleri arasındaydı. Türk Dişhekimleri Birliği Genel Başkanı Dişhekimi Tarık İşmen’le ağız sağlığımızın genel sağlığımızı nasıl etkilediğini konuştuk.
Dişlerimiz ve genel ağız sağlığımız neden çok önemli?
Ağız sağlığı dünyada iyileştirilebilir yaygın hastalıklar arasında 6’ncı sırada. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) Küresel Ağız Sağlığı Durum Raporu’na (2022) göre dünyada taranabilen
2 milyar kişinin acil diş sağlığı tedavisine ihtiyacı var. Kötü bir ağız sağlığınız varsa aslında altında yatan başka hastalıklar vardır.
Örnek verebilir misiniz, hangi rahatsızlıklar bunlar?
Eğer ağızda bir çürük, yani bakteri odağı yoksa ağızdaki koku büyük olasılıkla gastrointestinal sistemden (mide-bağırsak) geliyor demektir. Asidik bir kokudur, keskindir. “Sabah kalktığımda ağzımda
acı bir tat var” diyorsanız aslında o reflünün bir belirtisidir. Ne kadar iyi baksalar da kimilerinin dişleri daha kolay çürür. Sebebi asidik dengenin çürük lehine çalışmasıdır. Diyabetli hastalarımızın dişetlerinde dinmeyen kanamalar olur. Dişeti papili dediğimiz, dişlerimizin arasındaki üçgen şekilli dişetleri hareketli hale gelir, sallanır. Eğer kişinin şeker oranı 300-400’lerin üzerindeyse ve kontrol edilemiyorsa dişeti, diş kemiği ve diş kayıpları olur. Obeziteyi tetikleyen en büyük faktör biliyorsunuz ki paketli gıdalardır. Bu ağız sağlığının da en büyük düşmanıdır.
BELİRTİ VERMEDEN İLERLİYOR
Ağız kanserini daha sık duyar olduk sanki, değil mi?
Dünya Dişhekimleri Birliği ağız kanserlerini gündemine aldı çünkü vakalarda artış var. Tükürük kanalı veya dil altı kanserlerine çok rastlıyoruz. Örneğin diş protezi sürekli ağızda yara yapıyor, kişi bunu önemsemiyor, o nokta kansere dönüşebiliyor. Bazı hastalar protezini düzgün temizleyemediği için ağızda mantar ürüyor. Tedavi edilmezse ağızda iyileşmeyen yaralar, ardından kanser oluşabiliyor. İnsan papilloma virüsü (HPV) ve herpes virüsü de ağız kanserine yol açabiliyor. Diş kökünde oluşmuş, hiçbir belirti vermeden ilerleyen vakalara rastlıyoruz.
Diş ve ağız sağlığı sorunları başka nelere sebep olur?
Diş etlerindeki kanamalı, iltihaplı durumlar çok kolay bir şekilde kanın vücudumuzda dönüşümüyle eklemlerimize ulaşabilir. Boşaltım sistemimize, böbrek üstüne yapışabilir. Ayrıca en önemlisi bu iltihap ağzımızdan kalp kapakçığımıza kadar gidebilir. Ağzınızda iltihaplı bir durum varsa kalp ameliyatı olmamanız gerekir.
NELERE DİKKAT ETMELİYİZ?
‘Hamburger jenerasyonu hızlı yiyor’
◊ Akşamları dişlerimizi fırçaladıktan sonra su dışında bir şey içmemeli ve hiçbir şey yememeliyiz.
◊ Hamburger jenerasyonu çok hızlı yemeye alıştı ama gıdaları uzun süre çiğnemeliyiz. Bu hem sindirimi kolaylaştırır hem de diş ve etrafındaki dokuları kuvvetlendirir.
◊ Diş fırçası ağzınıza uygun olmalı. Çok sert veya çok yumuşak fırçalamak doğru değil. Diş ipi kullanılmalı. Eğer hiçbirini bulamazsak tuzlu suyla ve kuru fırçayla dişlerimizi temizleyebiliriz.