2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası... Lösemi artıyor ama tedavi yöntemleri umut oluyor

GDO’lu yiyecekler, tarımda kullanılan zehirli ürünler veya çevre kirliliği gibi birçok faktör nedeniyle löseminin görülme sıklığı her geçen yıl artıyor. 2-8 Kasım Lösemili Çocuklar Haftası vesilesiyle LÖSEV Kurucu Yönetim Kurulu Başkanı, pediatrik hematolog ve onkolog Dr. Üstün Ezer’le ülkemizde bu hastalığın görülme sıklığını konuştuk. Koç Üniversitesi Hastanesi çocuk sağlığı ve hastalıkları (pediatri), çocuk hematoloji ve onkoloji uzmanı Prof. Dr. M. Fatih Erbey ise en yeni tedavi yöntemlerinden bahsetti.

‘ERKEN YAŞLARDA İYİLEŞME ŞANSI DAHA YÜKSEK’

Dr. Üstün Ezer-LÖSEV Kurucu Yönetim Kurulu Başkanı, pediatrik hematolog, onkolog

Türkiye’de her yıl 250 bin yeni lösemi ve kanser vakası görüldüğünü anlatan LÖSEV Kurucu Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Üstün Ezer bu sayının 500 bine doğru gittiğini belirtiyor ve şunları söylüyor: “Bu bir felakettir çünkü şu anda günde 500 kişiyi kanser ve lösemi nedeniyle kaybediyoruz. GDO’lu yiyecekler, petrol ürünleri, plastikler, fabrikaların zehirli atıkları, asbest, tarımda kullanılan zehirli ilaçlar ve sağlıksız beslenme gibi nedenlerle bu sayı yakın gelecekte 1.000 kişiye ulaşabilir. Ülkemizde her yıl çocuklara 1.500’den fazla yeni lösemi tanısı konuyor. Bu hastalık her yaş grubunda görülebiliyor ancak en çok 2-5 yaş grubunda rastlanıyor. Çocukluk çağı kanserlerinde de lösemi ilk sırada ve sayılar her geçen yıl artıyor. Fakat erken yaşlarda görülen löseminin tedavi şansı daha yüksek. Bundan 25 yıl önce başarı oranı yüzde 20’lerdeyken bugün bu oran LÖSEV’in hastanesi LÖSANTE’de yüzde 94. Hedefimizse yüzde 100’e ulaşmak.” LÖSEV’in bu yıl 25’inci yılı olması nedeniyle Türkiye genelinde bir farkındalık hareketi başlattıklarından da bahseden Dr. Üstün Ezer, 7 Kasım’da herkesi lösemili çocukların yanında olmaya davet ediyor. Bu harekete katılmak isteyenler turuncu (löseminin sembol rengi) giyerek @losev1998 #BizKazanacağızLÖSEV etiketiyle sosyal medyadan paylaşım yapabilirler.

GELİŞMELER VAR

‘BİTE MOLEKÜLER’ YÖNTEMİ ÇOK ÖNEMLİ

Prof. Dr. M. Fatih Erbey-Koç Üniversitesi Hastanesi çocuk sağlığı ve hastalıkları, çocuk hematoloji ve onkoloji uzmanı

◊ Lösemilerde temel tedavi yöntemi, kemoterapidir. Bu süreci iki dönemde ele alabiliriz: Önce yoğunlaştırılmış tedavi veriyoruz. Bu 6 ay sürüyor ve hasta seanslar halinde yatarak tedavisini alıyor. Ardından ‘idame tedavisi’ dediğimiz ikinci döneme geçiyoruz. Burada hasta ağızdan ilaç alıyor ve hastanede kalması gerekmiyor. Bu süreç toplam 2 yıl sürüyor. Bazı hastalarda tedavi veya santral sinir sistemine koruma amaçlı radyoterapi uygulanabiliyor.

◊ Lösemi çok yüksek riskliyse ya da tedaviyle kontrol altına alındıktan sonra tekrarlarsa kök hücre nakli (kemik iliği nakli) uygulanabiliyor.

Özellikle B hücreli akut lenfoblastik lösemilerde son yıllarda bağışıklık hücresiyle kanser hücresi arasında köprü görevi kurarak kanseri yok etmeyi hedefleyen ‘BiTE (Bispesifik T hücre bağlayıcısı) moleküller’ yöntemi oldukça önemli. Kişinin kendi bağışıklık sistemi kullanılarak oluşturulan bir tür immünoterapi olan ‘CAR-T hücre tedavisi’ de umut veriyor.

‘YAŞAM SÜRESİ ARTTI’

◊ Bakım ve tedavilerdeki gelişmeler, beslenmenin öneminin bilinmesi, ruhsal desteğin artması, enfeksiyonlardan korunma alanındaki yeniliklerle lösemi hastalarında ortalama yaşam süresi arttı. Bugün lösemili bir çocuğun tamamen sağlığına kavuşma oranı, löseminin tipi ve risk grubuna göre yüzde 60-90 arasında değişiyor. Tabii ki her tip löseminin tekrar etme ihtimali var. Bu da löseminin tipine ve hastalığın risk grubuna göre farklılık gösteriyor.

BELİRTİLERİ NELER?

‘Çabuk yorulma, halsizlik, ateş...’

◊ Lösemi hastalarında sıklıkla düşmeyen ve tekrarlayan ateş, enfeksiyon, kanama ve kansızlığa (anemi) bağlı solukluk, çabuk yorulma, halsizlik gibi yakınmalar oluyor. Bunun yanı sıra karında şişlik, lenf bezlerinde büyüme, kemik ve eklem ağrıları, baş ve karın ağrısı, iştahsızlık, kusma, solunum sıkıntısı gibi şikâyetler de görülebiliyor.