15-21 Mart Tüketiciyi Koruma Haftası: Ürün alırken haklarımızı bilelim

Satın aldığımız ürünlerle ilgili sorun yaşadığımızda her zaman değişim veya iadeyle uğraşmıyoruz. Bazen üşeniyoruz bazen de haklarımızı tam bilmiyoruz. 15-21 Mart Tüketiciyi Koruma Haftası vesilesiyle uzmanlarla konuştuk. 

Avukat Alper Karakoç’un anlattığına göre teslim aldığımızda modele uymayan, sözleşmeye aykırı, ambalajında, kullanım kılavuzunda, internet sitesinde ya da reklamlarında belirtilen özellikleri taşımayan, hukuki veya ekonomik eksiklikleri olan ürünler ayıplı mal kabul ediliyor. Ev veya araba da buna dahil. Avukat ve arabulucu Tuğba Sinem Özsaygılı Yavuz’un söylediğine göre de 104 bin liraya kadar olan ürünler yaşadığımız ilçe veya ildeki tüketici hakem heyetinin sorumluluğunda. Ürün ayıplıysa, satan yer iade almıyorsa adresimiz tüketici hakem heyetleri olmalı. Yavuz şu detaylardan da bahsediyor: “E-devlet üzerinden (https://tuketicisikayeti.ticaret.gov.tr) başvurabilirsiniz. Ürünü inceleme için götürmeniz gerekebilir. Söz konusu zor taşınan bir malsa heyet kendisi karar veriyor. 104 bin liranın üzerindeki bir uyuşmazlıktan bahsediliyorsa önce arabulucuya başvurmak gerekiyor. Sonra dava açabilirsiniz.”

Avukat, arabulucu Gamze Köker Arıkan da şunları söylüyor: “Ürün kusurunuz olmadan kullanılamaz hale geldiyse haklarınız şunlar: İade edip paranızı alabilirsiniz. Ürünü olduğu haliyle kabul edip indirim isteyebilirsiniz. Aşırı bir masraf gerektirmiyorsa bedel ödemeden onarılmasını talep edebilirsiniz. Yenisiyle değiştirmek isteyebilirsiniz. Bu haklardan birini kullanıp tazminat da talep edebilirsiniz. Satıcı talebinizi karşılamıyorsa hakem heyetine başvurabilirsiniz.” Avukat, arabulucu Merve Yolaçan’ın vurguladığı detaysa şu: “Teslim tarihinden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıpların teslim tarihinde de var olduğu kabul edilir.”

HANGİ DURUMDA NASIL DAVRANMALI?

Avukat Tuğba Sinem Özsaygılı Yavuz

- Makyaj malzemesi alerji yaptı...

Kozmetikte hijyen sebebiyle değişim yapılmaz. Ama ürünün bozuk olduğu ortaya çıkarsa değişim veya para iadesi gerekir. Ürün alerji yaptıysa bu sizin probleminizdir. Ancak üzerinde ‘antialerjik’ ibaresi varsa taahhüt ettiği şeyi size sağlamak zorunda. Ticaret Bakanlığı veya il tarım müdürlüğü dahil o ürün nereye bağlıysa şikâyet edebilirsiniz. Sağlık Bakanlığı ve Reklam Kurulu’na da gidebilirsiniz. 

- Tabağımdan böcek çıktı...

Sağlık Bakanlığı veya Ticaret Bakanlığı’na başvurabilirsiniz. Paranızı geri alırsınız.  

- Taksi de tüketici hakkı kapsamında mı?

Evet. Para iadesi için hakem heyetine gidebilirsiniz. Taksici sizi taciz ettiyse veya dolandırdıysa o ceza yargılamasının konusu olur.

- Bir ay oldu, ürün hâlâ gelmedi...

Tüketici Kanununa göre ürünün taahhüt edilen sürede teslim edilmesi zorunludur. Eskiden “En geç şu gün sizde” deniyordu şimdi “En geç şu gün kargoda” deniyor. Bunun sebebiyse kargodaki gecikmeden kaçınmak. Ürünü iade edip paranızı alabilirsiniz.   

- Tatil paketi satın aldım ama vaat ettiklerini yapmadılar. Çözüm nedir?

Tüketici Kanunu’nda bu konuya özel ‘Paket Tatil’ diye ayrı bir bölüm var. Vaat ettiklerine uymayan oda, yemek, manzara söz konusuysa hakkınızı arayabilirsiniz.