Zeytinin en hurma hali

Erkence zeytini nedir?

Bu zeytin Karaburun Yarımadası’nda yetişen bir varyetenin adı. Yüzlerce ve binlerce yıllık ağaçlardan oluşan, Urla ve yarımadada az sayıda kalmış özel bir ağaç. Denizin tuzlu rüzgârının da etkisiyle nefis bir tadı ve yağı var. Erkence genelde kelime anlamı olarak
erken hasadı çağrıştırmasına rağmen cinsin adı.

Hurma zeytin nedir?

Erkence ağacının üzerinde bu yarımadaya özel bir mantar (Phoma Oleae) oluşuyor ve onu fermente ediyor. Bu fermantasyonun sonucunda zeytin daha dalındayken yenecek hale geliyor.

Özelliği ne?

İşte bu zeytinler ağaçlardan düştüğünde nefis. Hiçbir işlem görmediği için de antioksidan bakımından zengin. Özellikle zeytin seven tansiyon hastaları için bulunmaz bir hazine. Ne yazık ki çok az üretilebildiğinden bölge halkı için ticari değeri küçük kalıyor. Bir gün, araştırmalarla bu verimlilik doğal yollardan artırılabilirse dünya çapında ün kazanabilir.

Başka yerde olmuyor mu?

Aklınıza “Erkence olmayan ama bu yörede olan diğer zeytinler de hurmaya dönüşebilir mi?” sorusu gelebilir. Benim de geldi ve sordum, öğrendim: Evet, Gemlik zeytininde de dönüşüm olabiliyor ama tadı, hurmayla yarışamıyor. İşte tam bu sebepten bu vadiyi ve içindeki ağaçları korumak çok önemli.

Neden tehlike altında?

Binlerce yıl kendini koruyabilmiş ve bu rüzgârlı vadide güzelliğini insanlara sunabilmiş bu ağaç, yeni biten rüzgâr türbinleri ve parsellenip yenilerinin yapılmasıyla bozulan doğa dengesinden etkileniyor. Türbinlerin manyetik resonansları var. Bu ses dalgaları arılar ve kuşlar için katlanılamaz bir hal alıyor. Arıların kaçması demek, tüm ürünlerin kısa veya uzun vadede yok olması anlamına geliyor. Urla’da bu türbinler çorak dağlara, tepelere değil, orman arazilerinin üzerine ve her biri için 20 hektar orman kesilerek yapılıyor.