Utku Lomlu: Kadınlar arasındaki görünmez bağı kitaplarla görünür kılmayı amaçladım

Görsel iletişim tasarımı alanında Avrupa’nın en iyilerinin seçildiği Avrupa Tasarım Ödülleri 2021’de (European Design Awards 2021) yılın ödülleri sahiplerini buldu. 26 ülkeden başvuruların değerlendirildiği organizasyonda bu yıl, Türkiye’ye iki ödül birden geldi. Utku Lomlu ve tasarım ajansı LOM Creative Studio, Lomlu’nun Can Yayınları için tasarladığı ‘Klasik Kadınlar’ serisiyle büyük ödül olan ‘Best of Show’un ve ‘Yayın Tasarım’ kategorisinde ‘EdAwards Gold’ ödülünün sahibi oldu.

GÜÇLÜ BİR HİKÂYESİ VAR

Bu, Lomlu’nun ilk başarısı değil. Bugüne kadar ‘Albert Camus- Bütün Oyunları’ serisi, Jean Paul Sartre, Gabriel Garcia Marquez, Latife Tekin gibi yazarların serileriyle Kafka’nın ‘Dönüşüm’ü, George Orwell’in ‘1984’ü gibi kitapların kapak tasarımıyla ulusal ve uluslararası organizasyonlarda önemli ödüllere layık görüldü Lomlu. Türkiye’de kitap kapağı denince akla gelen ilk isimlerden biri o...

Utku Lomlu ‘Klasik Kadınlar’ serisi kapaklarının yarışan diğer tasarımlardan farkını şu sözlerle anlatıyor: “Serinin bütün kategorilerdeki tasarımlar arasından sıyrılarak Avrupa’nın en iyisi seçilmesinin ardında bence tasarımın güçlü bir hikâyeye sahip olması yatıyor. Kadınlar arasında görünmez bir bağ olduğuna inanıyorum. Yaşadıkları zorluklar, gördükleri baskılar, kaderleri ve buna bağlı gelişen duygu durumları ve refleksleri, coğrafya fark etmeksizin birbirine benziyor. Klasik kadınlar serisinde kadınlar arasındaki bu görünmez bağı, klasik resimlerde yer alan kadın portrelerini kullanarak, dizideki kitaplar aracılığıyla birbirine bağlayıp görünür kılmayı amaçladım.”

Lomlu’nun kitaplara olan ilgisi lisedeyken, İzmir’de açtığı kitap tezgâhıyla başlamış. O dönem okuduğu kitapların kapaklarını kâğıtla kaplayıp kendi kapak tasarımlarını oluşturuyormuş. Üniversitede felsefe okumuş. Yüksek lisans için tercih ettiği grafik tasarımı bölümü, onu tekrar kitaplarla buluşturmuş.

Felsefe eğitiminin tasarımlarına etkisi hakkında şöyle diyor: “Felsefe sorgulamak ve vazgeçmemek demek benim için. Kitap kapağı tasarımı yapmak için de önce anlamak gerekiyor. Tasarım, özünde bir problem çözme işi ve iyi tasarım bu problemi nasıl çözdüğünüzle orantılı. Bu durumda problemi iyi anlamanız gerekiyor. İyi anlayabilmek için de doğru soruları sormalısınız.”

Peki, iyi bir kapak tasarımı yapmak için ne gerekiyor? Bu soruyu da şöyle yanıtlıyor Lomlu: “Öncelikle anlamak, araştırmak... Bu doğrultuda kitaba uygun bir tasarım yaklaşımı belirlemek, soyutlamaya giderek kitaba en uygun yüzü yaratabilmek önemli. Bu yüz öyle bir yüz olmalı ki akılda kalmalı. Hikâyeleştirmekten, anlatımcılıktan kaçınırken öte yandan içindeki dünyayı en iyi şekilde yansıtmalı... Okurda merak ve heyecan uyandırıp duygularını harekete geçirmeli...”

Yayınevleri kimi zaman bir pazarlama stratejisi olarak, kimi zaman da bir yenilenme, yeni gözükme ihtiyacıyla kapak değiştirme yoluna gidebiliyor. Her ne sebeple olursa olsun kapak değişikliği okur, hatta koleksiyonerler tarafından ilgiyle karşılanıyor. Utku Lomlu, bir kitap için sabahlara kadar çalışıp birden çok taslak tasarım yapanlardan... Başarısının sırrı da işine tutkuyla bağlı olması. Kitap kapak seçimine dahil olan editör, yazar, ajans ve yayınevinin pazarlama-satış departmanı yetkilileri tarafından seçilmeyen diğer çalışmalarına karşı da duygusal bir bağ geliştirmiş. Yayınevi tarafından kabul edilmeyen tasarımlarını #deadcovers etiketiyle Instagram ve Twitter hesaplarında paylaşıyor.