Melis Yılmaz / melis.yilmaz@hurriyet.com.tr
Oluşturulma Tarihi: Eylül 26, 2020 07:00
Anadolu mutfağının geleneksel lezzeti turşular, mutfaktaki kışa hazırlık işlerinin de başında geliyor. Bağışıklık sistemini güçlendiren bu lezzetler için işe koyulmanın tam zamanı. Kavanoz kavanoz turşuları kendi damak zevkinize göre hazırlayabilirsiniz. İster lahanadan, ister bamyadan... Lezzetli reçeteleri ünlü şeflere sorduk. Faydalarını ve tüketirken dikkat etmemiz gerekenleri de beslenme uzmanı Dilara Koçak anlattı.
ÜÇ GÜN SONRA HAZIR
TRC American Dinner’ın sahibi, şef Ali Dövenci’den salatalık turşusu tarifi...
NE LAZIM?- 500 gr salatalık
- 2 buçuk su bardağı elma sirkesi
- 1 buçuk su bardağı su
- 3 tatlı kaşığı şeker
- 1 tatlı kaşığı salamura tuz
- 5 dal dereotu
- 1 buçuk çay kaşığı kişniş tohumu
NASIL YAPARIM?
- Salatalıkları, rendenin yuvarlak tırtıklı yerinden ince ince kesin. Elma sirkesi, su, tuz, şeker ve salamura tuzunun hepsini bir tencerede karıştırıp kaynatın.
- Baharatı, dereotunu ve salatalıkları cam bir kavanoza yerleştirin. Hazırladığınız sirkeli suyu sıcakken salatalıkların üzerine dökün, ılıdığında kapağını kapayın. Üç gün sonra yemeye hazır olur.
BAMYAYI DA DENEYİN
Seraf Restoran’ın şefi Sinem Özler Kırangeçen’den bamya turşusu tarifi...
NE LAZIM?
Bamya turşusu için;- 2 kilo iri bamya
- 10 diş sarımsak
- 2 yemek kaşığı kişniş
- 3 litre su
- 2 su bardağı sirke
- 2 yemek kaşığı şeker
- 6 yemek kaşığı kayatuzu
- 1 tatlı kaşığı limontuzu
NASIL YAPARIM?
- Bamyaları çok derine girmeden ayıklayın. Kavanoza dizin, sarımsak ve kişnişi ekleyin. Su, sirke, tuz, şeker ve limontuzunu bir tencereye alın ve kaynatın.
- Kaynayan karışımı sıcak haldeyken bamyaların üstüne dökün; üzerine ağırlık koyun ve kapağını kapayın. Karanlık bir yerde 2 gün bekletin ve dolaba alın. 1 ay sonra açıp tüketebilirsiniz.
EN GÜZEL GARNİTÜR
Yemek yazarı Sahrap Soysal’dan lahanalı sıcak turşu tarifi
NE LAZIM?- 1 adet küçük boy beyaz lahananın yarısı (karnabahar büyüklüğünde)
- Yarım adet kırmızı lahana
- 2 adet iri boy kırmızı soğan
- 2 adet iri boy limon kabuğunun rendesi veya limon suyu
- Yarım su bardağı sızma zeytinyağı
- 1 su bardağı elma sirkesi
- 1 adet iri boy havuç rendesi
- 2 adet kereviz sapı
- 1 buçuk tatlı kaşığı iri tuz
- 12 diş sarımsak
NASIL YAPARIM?
- Beyaz lahanayı yarıya bölüp, baş kısmını kesip atın. Yarısını incecik dilimleyin. Kırmızı lahanayı da ikiye bölüp yarısını incecik doğrayın (Hepsini yıkamayı unutmayın). Kırmızı soğanları incecik, yarım ay şeklinde doğrayın. Havucu soyup, rendenin iri tarafıyla rendeleyin. Sarımsakları tuzla dövün. Varsa yıkanmış kereviz saplarını incecik doğrayın, limonun kabuğunu rendeleyip, suyunu sıkın.
- Büyükçe bir tencereye zeytinyağını, rendelenmiş limon kabuğunu ve kırmızı soğanları koyup, orta ısılı ateşin üzerine oturtun. Bir tahta kaşıkla karıştırarak 4-5 dakika kavurun.
- Beyaz ve kırmızı lahanaları aktarın, tuzu ekleyip 10 dakika boyunca sık sık karıştırarak pişirin.Kereviz saplarını katın. Havuç rendesini ekleyip, yine beş dakika tüm malzemeleri karıştırarak pişirmeye devam edin. Dövülmüş sarımsak, limon suyu ve sirkeyi ilave ederek karıştırmaya ve pişirmeye devam edin. Sebzelerin hafif yumuşaması yeterli.
- Sıcakken kavanozlara doldurup, ağzını kapatıp ters çevirin. Ertesi gün soğumuş olarak buzdolabına koyup tüketmeye başlayabilirsiniz. Köfte, balık, ciğer, pilav yanına çok güzel garnitür olur. İsterseniz bu turşuya 1-2 kaşık zencefil rendesi de katabilirsiniz.
CAM KAVANOZ KULLANILMALI
Sinem Şef’ten turşu hazırlığının ipuçları
- Kuracağınız turşunun suyu mutlaka içme suyu olmalı. Eğer arıtma su kullanılacaksa mutlaka kaynatılıp soğutulmuş olmalı.
- Turşu kuracağınız kavanoz steril olmalı. Mutlaka kaynar suyla yıkayın.
- Sebzeler mutlaka sert olmalı, ezilmiş olmamalı. Bu durum diğer sebzelerin bozulmasına sebep olabilir.
- Turşu hazırlarken sofra tuzu yerine kayatuzu kullanmalısınız. Çünkü normal sofra tuzuyla yapılan turşularda kısa sürede yumuşama gözlenebilir.
- Turşu hazırlarken cam kavanozlar kullanılmalı. Diğer kaplarda hazırlandığında turşunun içerisine kabın yapımında kullanılan ve insan vücudu için kanserojen maddelerin geçişi olabilir.
- Kullandığınız kavanozun kapağını kaparken hava almamasına dikkat edin. Turşusu yapılacak sebze/meyvelerin de kavanozda tamamen salamura içinde kalması, üst yüzeyde havayla temas etmemesi sağlanmalı.
TANSİYON HASTALARI DİKKAT!
Dilara Koçak’tan turşu tüketimi için tavsiyeler
Turşu uzun yıllardır yemek kültürümüzde olan besinlerden biri. Turşunun sağlığa olan faydası, yapılış yöntemine bağlı olarak değişebilir. Salatalık, biber, pancar, lahana, elma gibi turşu yapımında kullanılan sebze ve meyveler genellikle antioksidan bakımından son derece zengindir. Kanser yapıcı olarak adlandırılan serbest radikalleri yok eden ve dolayısıyla kanseri önleyen özelliklere sahiptirler. Son yıllarda turşunun en çok konuşulan özelliğiyse mikrobiyotaya olan faydası.
Peki probiyotik mi?
Bir besine probiyotik diyebilmek için, içinde hangi bakteriden ne miktarda olduğunu bilmemiz şart. Aynı zamanda bu bakterilerin mide asitlerine ve safraya dirençli olması, bağırsağa ulaşması ve orada fayda yaratması gerekiyor. Söz konusu turşu olduğunda her turşunun yapılışı farklı olduğu için, içinde hangi bakteriden ne kadar olduğunu, aynı zamanda ne kadarının bağırsaklara ulaştığını bilmek zor. Korkmayın; bu, turşu bağırsaklar için fayda yaratmıyor demek değil. Turşunun postbiyotik dediğimiz bileşenleri içerdiği ve mikrobiyotayı olumlu yönde desteklediği gerçeğini de unutmayalım. Faydalarının yanı sıra turşular genellikle yüksek miktarda tuz içerir. Bu nedenle tansiyon ya da herhangi özel bir hastalığı olan kişilerin turşu tüketimi konusunda çok dikkatli olmaları gerekir.