Son bir yılda ne izledik?

İçerik bombardımanı sorunsalı
Bu yıl yabancı dillerdeki ekran yazılarında sık sık ‘ne olacak bu içerik bombardımanının hali’ temalı endişeler göze çarptı. Platformların her hafta çok fazla sayıda yeni içerik üretmesi, bu yeni içeriklere yer açılırken sinema tarihinden yapıtlara ulaşmanın zorlaşması sorunları çok tartışılıyor. Biz şimdilik “O kadar çok şey var ki ne izleyeceğiz?” aşamasındayız. O halde ben de yılın kaçırılmaması gereken dizilerinden bazılarını sıralayayım: İki aile dramı; ABD’den ‘Succession’ ve Güney Kore’den ‘Sky Castle’. 19. yüzyıldan güçlü bir kadın portresi ‘Gentleman Jack’. #MeToo hareketiyle ilgili ilk dizi ‘The Morning Show’. Çok çok iyi bir çizgi roman uyarlaması ‘Watchmen’.

Ağlatan, şaşırtan, kızdıran belgeseller
Belgesellerin de eşik atladığı bir yıl oldu 2019. Hem drone kullanımının imkânları, hem platformlar sayesinde çok geniş kitlelere ulaşım derken, sohbetlerin arasına sık sık belgeseller de karıştı. Bir dünya starının parıltısının söndüğü ‘Leaving Neverland’, internete saçtığımız nasıl kontrol edildiğini gözler önüne seren ‘The Great Hack’, Dünyamızı nasıl heba ettiğimizi gözümüze sokan ‘Seven Worlds, One Planet / Yedi Diyar, Bir Dünya’ gösterdi ki gerçekten ‘sadece belgesel izleyerek’ yaşamak da mümkün artık.

Yeni formatlar
Yazılı basından ekrana taşınan ‘köşeler’ de izledik bu yıl. ‘The New York Times’daki ‘DiagnosisTeşhis’ başlıklı köşesiyle ‘House’ dizisine ilham veren ve dizinin danışmanlarından olan Dr. Lisa Sanders’in aynı adlı yedi bölümlük belgeselinde teşhis konulamayan hastalıklar başroldeydi. Yine aynı gazetenin okurlardan gelen aşk hikâyelerine ayırdığı ‘Modern Love’ başlıklı köşesi ünlü yıldızların canlandırdığı kısa filmlere dönüştü, devamı da gelecek.

Netflix: Sinema da benden sorulacak!

Netflix, ‘House of Cards’ın ilk sezonunun 13 bölümünü birden gösterime alarak televizyon izleme alışkanlığını toptan değiştirmenin ilk adımını attığında tarih 1 Şubat 2013’müş. 190 ülkede birden yayına geçtiği tarih de 6 Ocak 2016. 2017’nin mayıs ayında Cannes Film Festivali’ne iki film yolluyor: ‘The Meyerowitz Stories’ ve ‘Okja’. Bir sonraki yıl, yani 2018’de ‘Roma’ ile Venedik Film Festivali’nde Altın Ayı alıyor, üstüne 10 dalda aday olduğu Oscar yarışından üç ‘sağlam’ heykelle çıkıyor. 2019’un aralık ayının ortasındayız ve Netflix bu cuma itibariyle Oscar’da adından epey söz ettireceğe benzeyen üç filmi izleyiciye sunmuş olacak: ‘The Irishman’, ‘Marriage Story’ ve ‘The Two Popes’. Evet, 2019, her şeyden önce Netflix’in “Büyük stüdyolar parayı çok genç izleyiciye hitap eden süper kahraman filmlerine yatıradursun, ben sinemanın eski tadını sizin evinize getireceğim” dediği yıl bence. Çok önemli.

Bir devrin sonu
‘Game of Thrones’ tartışmalı bitti. Son sezon yeniden çekilsin diye imza toplayanlar mı istersiniz, dizinin yaratıcılarına hakaretler yağdıranlar mı... Kendi adıma sonuçtan memnunum doğrusu. Ancak sabahın 5’inde ekran başına geçip elde Twitter, bütün dünyayla birlikte dizi izleme heyecanını artık zor yaşarız diye de üzülüyorum. Neden mi? Çünkü platformlar, çünkü istediğimiz zamanda izleme ‘keyfi’ var artık. ‘Game of Thrones’un son sezonunda Beinconnect bu son ‘beraber izleme ayini’nden bizi mahrum bırakmadı iyi ki; gerçekten unutulmaz bir deneyimdi.

Etkileyici gerçek hayat hikâyeleri

Kimini bildiğimiz, kimini hiç duymadığımız gerçeklerin dramatik versiyonlarını seyrettik bu yıl bol bol. Çoğu kişinin aklına dönemin sağlık bakanı Cahit Aral’ın radyasyonun çaya, fındığa zararı olmadığını göstermek için kameraların önünde çay höpürdettiği görüntülerle kazınan nükleer facianın boyutlarını ‘Chernobyl’de izledik. Tecavüze uğrayan genç bir kızın sonraki yasal süreçte yaşadıkları, dizinin adı ‘Unbelievable’ gibi “İnanılmaz!” dedirtip durdu, izlerken. Amerikan adalet sisteminin nasıl büyük bir şaka olduğunu bir kez daha gösteren ‘When They See Us’ da unutulmayacaklar arasında.

Diğer platformlar:
Bu alan sadece Netflix’e kalmaz!
2019 aynı zamanda ekranın sadece Netflix’e kalmayacağını da gösteren bir yıl oldu. Bu yılın en sıra dışı süper kahraman dizilerinden biri olan ‘The Boys’u programına alarak Netflix’e bu kategoride çalım atan Amazon Prime Video’yu zaten izliyorduk. Bizde henüz yayına başlamasalar da dizilerinde Türkçe altyazıya yer veren Apple tv+ ve ‘Star Wars’ serisinin, Marvel evreni ürünlerinin, Pixar filmlerinin haklarına sahip olan Disney+ başta olmak üzere yayına geçen veya hazırlık aşamasında olan çok sayıda platform var.