Sanatçıyız diye neden İstanbul’a mahkûm olalım ki?

Bir süre önce, “Artık İstanbul bana iyi gelmiyor” diyerek Gümüşlük’te bir köy evinde yaşamaya başladınız. Bu ‘göç’ü nasıl anlatırsınız bize?

- Bence bunu bir göç gibi görmek doğru değil. Yaşadığımız bu ülke çok güzel ve insan daha küçük, sakin hayatlar kurabilir. Sanatçıyız diye neden İstanbul’a mahkûm olalım ki? Evet, uzun bir süre orada yaşadım, yaşamak zorundaydım fakat hırslarım seyreldi, aradığım şey değişti ve sevdiğim başka bir yere taşındım. Dışarıda olabileceğim, gökkubbenin altında kendimi yeniden anımsayacağım, biraz her şeyden uzak bir yer. Bu bir göç değil.

* Ne o halde?

- Memleketimi içime basa basa yaşama arzusu. İstanbul’dan sıkılmış olmak birçoğumuzun doğalı değil mi artık? Beni besliyor, her yer gibi eksiltiyor da... Ama burada biraz daha fazla ömrüm olur umudundayım. İnsan gibi yaşayabiliyorum.

Ne olur erkenden sakinleş!

* İstanbul’daki evinizin hâlâ açık olduğunu okudum. Yine de şehre ‘dışarıdan’ bakınca nasıl görünüyor?

- Bu aralar ertelediğim şeyi yapıyorum; bir yere değil de artık kendime dışarıdan ve içeriden bakıyorum. Zaten hayatım hemen hemen her gün başka bir şehirde geçiyor. Dışarıdan baksam, sevsem, sevmesem ne olur? Artık hayatımda hiçbir şey bu kadar anlamlı, vazgeçilmez ve ederli değil. İnsan da şehir de... Dostlarım ve annem; hepsi bu!

* Yeni yuvanız nasıl bir yer? Başucunuzda hangi kitaplar, hangi albümler var?

- Edip Cansever, Tomris Uyar ve Hasan Ali Toptaş var. Müziklerimi ben de ne yazık ki artık Spotify’dan dinliyorum, rezalet! Ama sürekli klasik müzik dinliyorum şu sıra, yazılarımı yazarken özellikle... Kendi seçtiklerimden oluşturduğum bir liste var, gün içinde dönüp duruyor. Yuvamı seviyorum, öpüp koklar gibi seviyorum.

* Bülent Ortaçgil sizi Ada Müzik’e götürmüş ve “Bu kıza albüm yapın” demiş. O günü nasıl hatırlıyorsunuz?

- Ne kadar temiz, heyecanlı, umut dolu bir gün. Bugünümü yapan çiçeğin ilk suyunun verildiği o güzelim gün!

* 17 yıldır sahnedesiniz. 21 yaşındaki halinizle konuşma imkânınız olsaydı, ne tavsiye ederdiniz?

- Şunu derdim: “Biliyorum ne desem sen yine bildiğini, hissettiğini yaşayacaksın ama keşke şu hayatı az daha hoyrat yaşasan, sonra elinde kendine pay edecek pek bir şey kalmıyor Jehan; ne olur sakinleş, erkenden sakinleş!” Hepimiz bir şekilde yaşamaya çabalıyoruz; öyle ya da böyle... Ve bu değerli.

Kendimde sevmediğim, reddettiğim başka biri

* Kuzgun kuşunun sizin için özel bir yeri/anlamı var mı? Albümünüze “Kuzgun’u Uçmak” adını vermenizi tetikleyen ne oldu?

- Bir adam! Daha da bir şey söylemem gereksiz bence.

* ‘Başka Biri’ adlı şarkınızda, “Başka birine bakar gibi, bakıyorum kendime/Aynada bir yalan suret, gülüyorum halime” diyorsunuz. Bu şarkı nasıl bir ruh halinin ürünü?

- Yorucu biliyorum ama ben her an, o sakin insana, kendiyle barışık insana dönüşebilmek için kendimle konuşuyor, kendimi iyi etmeye çabalıyorum. Erdemli ve abdal olmaya... Ne mümkün! O iç konuşmalarda bakıyorum; suretim, kendim, benliğim, bugünüm ve dünüm, hepsi bambaşka sanki... Böyle bir ruh haliydi. Kendimde sevmediğim kişiyle karşılaştığım, reddettiğim o başka biri. Bir de tabii, başka insanlarda göremediğim o saklı birileri; belki ona da gönderme yapmış olabilirim. Ruh hali işte!

* Albümünüzde yer alan ‘Kirlenmiş Çığlık’ı Cem Karaca, 1990’da söylemiş...

- Ne ayıptır ki ben bu şarkıyı hiç dinlememiştim. Can Bonomo’ya beraber bir Cem Karaca şarkısı söylemeyi teklif ettiğim sırada, hiç yorumlanmamış ve bugünümüzü de irdeleyen bir şarkı aramaya koyuldum ve tüm arşivi dinledim. ‘Kirlenmiş Çığlık’ı dinler dinlemez zaten kararımı vermiş oldum. Çünkü öngörüsü ne yüksek bir şarkı ve hâlâ ne yazık hiçbir şey değişmemiş. Dünyanın, insanoğlunun gidişatı, yozlaşma, dışarıya sağırlaşma, bir gerçeğe gecikme, doğanın yok oluşu, güzel duyguların yitişi... İşte hepsini anlatıyor bu şarkı. Biz de bu şarkının çığlığına ortak olmak istedik o yüzden.