Matematik de eğlenceli olabilir

Melis: Gizem bizimkiler ilkokulu bitirdi. Daha önce öğretmenleri her sene sonu, yaz boyunca yapmaları için ödev kitapları verirdi. Bu sene yok tabii. Tam anlamıyla boşlukta yüzüyorlar gibi geliyor bana şu an!
Gizem: Olur mu canım, ne boşlukta yüzmesi, öğrenim hayatlarının en güzel senesi bu! O kadar nefret ederdim ki yazın ders çalışmaktan, ne mutlu onlara. 0-3 yaş annesi konuştu!
Melis: Evet, yalan yok, ben de hiç hoşlanmazdım ama ilkokul çağı annesi olunca bazı görüşlerin az buçuk değişebiliyor. Seni de göreceğim. Ortaokula sudan çıkmış balık gibi başlamalarını istemiyorum yani.
Gizem: Ya Melis, bırak tadını çıkarsın çocuklar tatilin.
Melis: Ama bak vallahi, okuma hızında gerilediklerini fark ettim geçen gün. Hemen yine kural koydum, her gün en az yarım saat hep beraber kitap okumaya başladık. Neyse ki matematikleri iyi. Ferhat hep oyunlarla filan hallediyor o işi biliyorsun.
Gizem: Evet, bak buna varım. Ders dediğin illa kitaptan mı çalışılmalı? Misal, matematik oyuna dönüştürülse çok daha keyifli olmaz mı çocuklar için?
Melis: Kesinlikle oluyor. Ben öğrencilik hayatım boyunca nefret ettim matematikten. Hatta flört dönemlerimizde Ferhat bana sudoku öğretmeye çalışıyordu. “Matematik var bunda, ben yapamam” diye reddediyordum içinde rakamlar olduğu için. Meğer matematik değilmiş sudoku! Adamcağız beni “Bak rakam yerine harfler kullanarak da yapabiliriz” deyince ikna edebildi. Bizim ikizlere de küçüklükten itibaren hep mini mini matematik oyunları oynattı.
Gizem: Kimse de kimseyi sudokuya ikna etmek için oturup harflerle öğretme çabasını göstermez yalnız, değerini bilelim Ferhat’ın...
Melis: Adam beni sudokuyla tavladı zaten (gülüyor).
Gizem: Çok şanslısınız bu konuda. Matematik Ferhat için gündelik hayattaki ekmek gibi, su gibi bir şey. Sizin çocukların matematiği sevmeme ihtimali yok.
Melis: Öyle, sağ olsun, var olsun. Geçen hafta ageofpuzzles.com diye bir site gösterdi mesela bize. Hem girip doğrudan oyun oynayabiliyorsun
hem de oyunları PDF olarak indirebiliyorsun. Bir de mesela dört işlemle oynanan kendoku adında kâğıt-kalem oyunu vardır, bulmaca yani bir çeşit. Türk Beyin Takımı onun kutu oyununu da üretti; ilkokul çağı çocuklarının matematiği sevmesi için.
Gizem: Peki, gündelik hayatta hiç malzemesiz oynatılabilecek basit oyunlar var mıdır bunun için?
Melis: Ferhat “Zekâ gelişimi için uyum becerisini arttırmak ve düşünme çevikliği kazandırmak gerek. Çocuklara ‘farklı düşündürecek’ çalışmalar yaptırmalı” der hep. Bizimkilere rakam soyutlaştırma oynatıyor mesela. Örneğin arabada giderken, plakalardaki harf ve rakamların harf sayılarını toplatıyor. Diyelim ki 34 AB 572 plakalı bir araba geçiyor. Üç, dört, A, B, beş, yedi, iki kelimelerinin harf sayılarını topluyorsun, 18 ediyor gibi. Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM) matematik hocası Yudum Özer’den de bazı kolay oyunlar rica ettim. Çok güzel örnekler verdi.

Bir cırcırböceği 25 saniyede kaç kere öter?

İstanbul BİLSEM-Matematik öğretmeni Yudum Özer

* Küçük yaş gruplarında matematik algısının gelişmesi için tahmin oyunları öneririm. Örneğin, sahilde “Kaç deniz kabuğunu
yan yana koyarsak bir pipet boyuna ulaşır sence” ya da “Bir bardağa kaç deniz kabuğu sığabilir” gibi sorular sorabilirsiniz.
* Parka giderken “Sence yürüyerek kaç dakikada gideriz” diye sorabilirsiniz.
* Tarihi yerler gezerken, örneğin bir mozaik müzesinde paralel kenar, altıgen gibi
geometrik şekilleri buldurabilirsiniz.
* Herhangi bir dairenin çevresini çapına bölerseniz pi sayısını elde edersiniz. Siz de çocuklarınıza bu işlemi tencere kapağı ya da bisikletinin tekerleğiyle yaptırabilirsiniz.
* Markete gittiğinizde 100 lira bütçeniz olduğunu söyler, sepeti 100 lirayı aşmayacak şekilde doldurmasını isteyebilirsiniz.
* Cırcırböceklerinin 25 saniyede kaç kere öttüğünü sayıp bu rakamı 3’e bölüp 4’le çarparsanız hava sıcaklığını verir. Çocuklara ötme sayısını saydırıp işlemi yaptırabilirsiniz.