Güncelleme Tarihi:
Sonbaharın gelmesiyle mevsimsel grip ve üst solunum yolu enfeksiyonlarında artış yaşanıyor. Bazı vakalarda durum ağır seyrediyor ve belirtiler sıklıkla COVID-19’la karıştırılıyor. Okullarda da durum farklı değil, çocuklar arasında hızla yayılan bir salgın var.
Liv Hospital enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Gülgün Dilek Arman’a göre burun ve geniz akıntısı, baş ağrısı, halsizlik gibi yakınmalarla seyreden ama tetkik edildiğinde PCR negatif saptanan olgu sıklığındaki artış dikkate değer. Arman bu durumun dünyada ‘ağır soğuk algınlığı’ olarak tanımlandığını söylüyor. Kendisine göre şu an için tek bir virüsten söz etmek doğru değil. Yaz aylarından beri ABD, Çin, Japonya, Kore gibi ülkelerde nezle virüsünün saptanma sıklığı hızla artarken bizim ülkemizde de respiratuar sinsityal virus (RSV) adlı solunum virüsü, parainfluenza, adenovirüs ve hatta metapneumovirüs enfeksiyonlarında önceki yıllara göre belirgin bir artış var.
BESLENME
En az üç gün balık...
Akdeniz tipi beslenme bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Haftada en az üç gün balık yemek, baklagillere ve sebzelere ağırlık vermek, süt, ayran, yoğurt, kefir gibi hayvansal gıdaları tüketmek önemlidir.
Güçlü bir bağışıklık sistemi için antioksidan kapasitesi yüksek gıdaları tüketmek yarar sağlar. Semizotu, turunçgiller, ceviz, ıspanak, badem, nar, enginar, brokoli, havuç, kivi, balık, ananas, kuru baklagiller, kuşburnu, yulaf kepeği ve yoğurt... Özellikle yeşil yapraklı sebzeler; ıspanak, semizotu, pazı, dereotu, nane, marul içerdikleri A, C ve E vitaminleri, folik asit ve omega-3 sayesinde kuvvetli antioksidan özellik gösterir.
ÇAYINIZA BAL KOYUN
Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, Acıbadem Hastanesi iç hastalıkları ve nefroloji uzmanı:
Çayı, içine bal ekleyerek içmek bağışıklığınızı destekliyor ve enerji veriyor. Günde bir bardak ballı çay içebilirsiniz. Bir tatlı kaşığı bal 15 kalori içeriyor ve diyabet hastasıysanız bile ‘gerçek bal’ olması koşuluyla bu miktarda bal tüketebilirsiniz.
Bitkisel çaylardan faydalanın. Bir fincan sıcak rezene otu bağışıklığınıza yardımcı olabiliyor. Ayrıca kuşburnu, karamürver ve ekinezyanın viral hastalıkları önlemede etkin olduğu ifade ediliyor.
UYKU
Telefonu yatağa almayın
Prof. Dr. Barış Metin, Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi nöroloji uzmanı:
Bağışıklık sisteminin etkin çalışması için gece uykusu çok önemli. ‘Uyku hijyeni’ kurallarına dikkat etmek gerekiyor: Akşam yemeğinden sonra uyarıcı özelliği olan çay veya kahve içmemek, ağır yememek, yatakta tablet ya da telefon kullanmamak...
İdeal uyku süresi kişiden kişiye farklılık gösterir. İdeal uykuda kişinin sabah dinlenmiş olarak uyanması ve uykusunun bölünmemesi gerekir. Gece uykusu en geç 23.00’te başlamalıdır.
Aşırı stres yaşayan kişilerin uykuya dalmadan birkaç saat önce işle uğraşmayı kesmeleri, e-posta, sosyal medya gibi stresli olaylar hakkında bilgi veren uygulamalardan uzak durmaları gerekir.
SPOR
Egzersizle enflamasyonu azaltın
Anıl Altuntaş, spor eğitmeni:
Düzenli egzersiz yapmak bağışıklık sistemi için doğru beslenme kadar önemli. Araştırmalar sık egzersiz yapanların vücudunda daha az enflamasyon olduğunu ortaya koyuyor.
Spora ara vermek geri dönmek için engel değil. Motivasyonunuzu yüksek tutun. İlk hafta dört-beş gün salona gitmek yerine iki-üç gün gidin. İkinci hafta bir ya da iki gün ekleyin.
Egzersiz öncesi ısınmak, vücudun esnekliğini sağlamak açısından çok önemli. Kaybettiğiniz sıvıyı yerine koyun, doğru miktarda su için.
PSİKOLOJİ
Mutluluk, bedeni tamir eder
Klinik psikolog Yıldız Burkovik, Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi:
Stres bedenimizi yıpratan, zayıflatan tehlikelerdendir. Kontrol edilemez hale gelirse her tür sıkıntıyı paratoner gibi çekip bedenin zayıflamasına neden olur. Mutluluksa bedeni tamir eder. Dolayısıyla mutlu bir yaşam bağışıklık sistemimizin de güçlenmesini sağlar.
Pandemi döneminde sevdiklerimize uzak kaldık, onlara dokunamadık, sarılamadık. Bu eksiklik bireylerin güçsüzleştikleri duygusuna kapılmalarına sebep olabilir. Birbirimizin elini tutmak, dokunmak hormon salımını arttırdığı için daha güçlü bir bağışıklık sistemine ulaşmamızı sağlar. Yalnız bir insanın salgıladığı hormonla mutlu insanın salgıladığı farklıdır.
BUNLARA DİKKAT!
Prof. Dr. Tevfik Rıfkı Evrenkaya, Acıbadem Hastanesi iç hastalıkları ve nefroloji uzmanı:
Soğuk değil, ılık su
Mukoza, solunumla sindirim sisteminin iç yüzeyini döşeyen bir yapıdır. Enfeksiyonlara karşı savaşır. Solunum yollarındaki mukozanın direncini düşürdüğü için soğuk su ve meşrubat içmekten kaçının.
Balığı iyice pişirin
İshallerin önemli bir bölümünün sorumlusu olan norovirüs, 60 santigrat dereceye kadar hayatta kalabiliyor. Özellikle pişirilmemiş deniz ürünleri (suşi gibi) bu virüs için bir konakçı görevi görebiliyor.
Mutlaka gargara yapın
Boğazda biriken kötü mukuslar, yani salgılar tıkaçlar oluşturarak hastalanmamıza neden oluyor. Kötü mukustan kurtulmak için günde
2 kez sıcak-tuzlu suyla gargara yapmakta fayda var.
Tuzlu su spreyi
Burnumuzun nemi, soluma havasındaki mikroorganizmaları bir tuzak gibi yakalıyor. Tuzlu su spreyleriyle burnunuzu nemli tutun. Bu işlemi sonbahar ve kış mevsimlerinde her gün, sabah ve akşam yapabilirsiniz.
BU BESİNLER MUTLULUK VERİYOR
Beslenme ve diyet uzmanı Şeyma Türköner, Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi
- Muz
- Somon balığı
- Kefir
- Yabanmersini
- Yumurta
- Çikolata