Kadınlar bisikleti hayata katılmak için bir araç olarak görüyor

Yedi bölge ve yedi şehirde 167 kadınla görüştünüz. Hangi şehirlere gittiniz, nasıl farklılıklar gözlemlediniz?
- Mersin, Diyarbakır, Eskişehir, Muğla, Samsun, Bursa ve Van. Biz bölgeler arasındaki sosyal ve ekonomik farklılıkların kadınların bisiklet kullanımına nasıl yansıdığını ortaya koymak istiyorduk. Farklılıkları görmek mümkün ama ortak noktalar daha fazla. Sorunlar da benzer.
 Ortak noktalar neler peki?
- Motorlu araçların çokluğuna, yoğun trafiğe, bisikletli ulaşım altyapısının eksikliğine, mahalledeki tuhaf bakışlara, aile içindeki endişelere, işyerlerinde veya gidilen herhangi bir yerde bisikleti güvenle park etmek için bir imkân olmamasına rağmen kadınlar gündelik hayatında bisiklet kullanmaya çalışıyor. Ayrıca her bölgede bu sayının çoğalması, bisikletle geçen zamanın artması, dolayısıyla ev dışında bir hayat için çaba harcıyorlar.

Kurulu düzene karşı gelmek gibi algılanıyor
 Hazırlık sürecinde nelerle karşılaştınız?
- Van’da federasyondan eğitim alıp bilmeyen hemcinslerine bisiklete binmeyi öğreten kadınlar var. Diğer şehirlerde de kadınlar düzenli eğitimler, buluşmalar, sürüş etkinlikleri, hatta üç-dört günlük bisiklet festivalleri düzenliyor. Görüştüğümüz kadınların deneyimleri bize şunu gösterdi: Hepimiz bisikleti hayata katılmak için bir araç olarak görüyoruz ve dertlerimiz ortak.
 Bisiklete binmek bir kadına nasıl faydalar sağlıyor?
- Bisiklete binmek hem fiziksel hem de zihinsel birçok fayda sağlıyor. Fakat Türkiye’de bir kadının bisikletli olması, kurulu düzene karşı gelmek gibi algılanıyor. Dolayısıyla yeni bir şeye başlama cesareti, ezberlenen hayatı bozmak; onlara içlerindeki gücü kullanmayı öğretiyor. Böylece hayatlarındaki başka konulara da cesaretle girişebiliyorlar.
Filmde bisikleti iş hayatına katan kadınlarla da görüşüyorsunuz. İşe bisikletle gitmek yorucu görünse de aslında birçok avantaj sağlıyor, değil mi?
- Evet, çoğunlukla güne zinde başladıklarını söylüyorlar çünkü hafif tempoda da olsa bir fiziksel aktivite söz konusu ve bu durum, günün geri kalanına olumlu yansıyor. Kapalı bir araç içinde değil de açık havada olmanın etkisiyle çevreyi algılama, insanlarla selamlaşma gibi yeni alışkanlıklar gelişiyor. İlk şoku atlatan iş arkadaşlarından aralarına katılanlar oluyor, aynı güzergâhta gidenler yol arkadaşı oluyor. Eve dönüşte şehirdeki yoğunluktan etkinlenmeden, alternatif bir rotadan, kendine bir manzara ısmarlama şansı yakalıyorlar. Park yeri arama derdi olmadan semt esnafından rahatlıkla alışveriş yapabilmek de işin bonusu.

Yedi ayda 10 bin kilometre yaptılar
Gösterimler hangi tarihlerde ve nerede gerçekleşecek?
- Filmi yedi ayda çektik. Bu sırada 10 bin kilometrenin üzerinde mesafe kat ettik ve bunu iş hayatlarımız sürerken, tatil günlerinde yaptık. Çekimler bittiğinde filmin yeni sosyal buluşmalara, kadınları bir araya getirmeye aracı olmasını istedik. Bu nedenle ilk etapta sadece özel gösterimler planladık. Bundan sonraki en yakın gösterim 19 Aralık Perşembe günü 18.00’de Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde. 27 Ocak’ta İstanbul’da, Moda Sahnesi’nde buluşacağız. Ayrıca Bursa planlarımız var. Gösterim organize etmek, kendi topluluğuyla buluşturmak isteyen herkes benimbisikletimbenimsehrimfilm.com’daki başvuru formundan ilk adımı atabilir.


Bisiklete binmeyi öğrenmek isteyen kadınlar için
ücretsiz eğitimler
1. Bisikletli Kadın İnisiyatifi: Facebook’ta 6 bin 500 üyesi olan platform, Türkiye’nin farklı illerinde belirli tarihlerde kadınlara temel bisiklete binme eğitimi ve şehir içinde güvenli bisiklet kullanımı dersleri veriyor. bisikletlikadin.com
2. Süslü Kadınlar Bisiklet Turu: Türkiye’nin birçok ilinde her yıl 20 Eylül Dünya Otomobilsiz Kentler Günü’nde bisiklet turu düzenleyen bir sivil kuruluş. Ayrıca belirli illerde ücretsiz sürüş eğitimleri veriyor. suslukadinlarbisikletturu.com
3. Mersin Bisikletli Kadınlar: İletişimlerini Facebook gruplarıyla yürüten grup, ‘Önce Kadınlarımız, Ardından Kentlerimiz Özgürleşsin Diye’ sloganıyla sürüş eğitimleri veriyor. facebook.com/mersinbisikletlikadinlar
4. Nilüfer Bisiklet Akademisi: Nilüfer Belediyesi’nin Kent Konseyi ile Bursa Bisiklet ve Doğayı Sevenler Derneği işbirliğiyle bisiklet kullanımını yaygınlaştırmak için hayata geçirdiği akademide haftada üç gün eğitim veriliyor. nilufer.bel.tr