Hem güvenli hem de özgüvenli...

Melis: Gizem bizde önemli bir gelişme var. Biliyorsun ikizler 9 yaşında, 4’üncü sınıftalar artık. Okul da eve çok yakın, yürüyerek
4 dakika. Bu ara heveslendiler, okul çıkışı eve kendi başlarına gelmek istiyorlar. Yüreğim ağzımda bekliyorum resmen. 2 dakika geç kalsalar hemen yola çıkıyorum. Ben 3’üncü sınıfta otobüse binip okula gidiyordum aslında. Ama devir başka... Özgüvenlerinin zarar görmesini istemediğim için engellemek de istemiyorum ama elimde değil, endişeleniyorum.

Gizem: “Saçmalama, çocukların özgüvenini kırma, koca çocuklar” filan demeyi çok isterdim ama maalesef diyemiyorum! Sanırım ben senin yerinde olsam bırakamazdım. Deniz ve Memo tek başına gidip gelecek gelişimde çocuklar, bunu da biliyorum. Fakat sürekli çevre tehdidi altında olduklarını hissediyorum. Geçen gördüm, TÜİK’in 2017’de yaptığı bir açıklamaya göre Türkiye’de 2008-2017 arasındaki 9 yılda kaybolan çocuk sayısı 104 bin 531 imiş. Algıda seçicilik işte... Ayrıca uzmanlar, Instagram’da çocukların fotoğrafını paylaşırken yaptığımız konum bildirimlerinin güvenlik adına büyük açık olduğunu söylüyor. Fakat sadece çocuk kaçırma da değil mesele, başka güvensizliklerim de var.

Melis: Ne gibi?

Gizem: Trafik canavarları, okul önlerinde uyuşturucu satıcıları, hırsızlık... İnsanın aklına bin tane şey geliyor.

Melis: Teknoloji yazarımız Umut Fırat Eroğlu’nu aradım ‘derdime bir çare’ diye. Onun önerisi akıllı saat oldu. Akıllı saate bir hat takıyorsun, arama özelliği de oluyor. Sadece belli numaraları aramasını ayarlayabiliyorsun. 200 liradan 2 bin liraya kadar pek çok modeli varmış. Hat açık olduğu sürece bazı akıllı telefon uygulamalarıyla çocuğun nerede olduğunu takip de edebiliyormuşsun.

Gizem: Küçük çocuklarda bu saat pek işe yaramıyor ama biliyor musun? Benim ilkokuldaki yeğenime de aldılar, 2 gün sonra “Yeter artık, aramayın” deyip bir daha saati takmadı. Sanırım kendi alanlarında özgür olmak istiyor ve sürekli kontrol altında olmaktan hoşlanmıyorlar.

Melis: Ben çocuklarımızı korumanın en iyi yollarından birinin onları bilinçlendirmek olduğunu düşünüyorum. Onlara hep şunu anlatıyorum: İnsanlar farklı farklıdır. Bazı insanlar çok iyidir ve onlarla arkadaşlık edebiliriz. Bazılarıysa iyi insanlar değillerdir ve bize zarar verebilirler. Kendimizi korumayı bilmemiz gerekir. Mesela hiç kimsenin senin bedenine izinsiz dokunma hakkı yoktur. Yabancı biri ailenin arkadaşı olduğunu söylese bile onunla birlikte bir yere gitmemelisin. Karşıdan karşıya geçerken arabalara, motorlara çok dikkat etmelisin... Ayrıca onlara benim ve Ferhat’ın telefon numaralarımızı ezberlettik ve kaybolduklarında ne yapmaları gerektiğini de öğrettik.

Gizem: Bu çok iyiymiş.

Melis: Psikolog ve aile terapisti Meryem Gül Eren’le de konuştum. Anlattığım şartlarda çocukların okula yürüyerek gidip gelmelerinin sorun olmayacağını, özgüvenleri açısından bunun iyi olduğunu düşünüyor. Ama onlarla her gün konuşup o yolculuğun nasıl geçtiğini sormamı tavsiye etti. Yolda ne gördüler, neleri fark ettiler, kendi başlarına gidip gelince ne hissettiler... Duygularını ifade etmelerine, problem çözme becerilerinin gelişmesine alan açmalıymışım. “Ne kadar dikkatli geçmişsin karşıdan karşıya” gibi sözlerle onları takdir etmeliymişim. “Kendi kaygılarımızı çocuklarımıza yansıtmamalıyız. Endişelendiğiniz durumlarda da onlara hissettirmeden, uzaktan takip edebilirsiniz” diyor.

Gizem: İyi fikirmiş. Bu arada, sen akıllı saat deyince aklıma geldi. Geçen siber güvenlik kuruluşu ESET’ten bir bülten gelmişti. Akıllı saat tercih eden aileler için dikkat edilecek şöyle bazı hususlardan bahsediyorlardı:

- Akıllı saatler sunuculara bağlanır. Düzgün korunmazsa bilgisayar korsanları cihaza girebilir, çocuğunuzla ilgili bilgilere erişebilir.

- Cihazın güvenilir olduğundan emin olmak için kullanıcı yorumlarına bakılabilir. Google’da marka ve hatta model adını, ‘güvenlik açığı’ gibi kelime gruplarıyla birlikte arayın.

- Üreticinin siber güvenliği nasıl algıladığına bakın. Cihaz ve sunucu arasındaki iletişim şifreli mi? Değilse ürünü almayın. Verilerinizi nasıl koruduklarını veya nereye yüklediklerini doğrulayamıyorsanız, markasız cihazlar almayın.

- Yazılımını düzenli olarak en son sürüme güncelleyin.