Göçmen çocuklar için çokdilli eğitim ürünleri

Türkiye’de çoğunluğu Suriyeli olan 4 milyonun üzerindeki mültecinin 1.74 milyonunu çocuklar oluşturuyor. Bu çocukların 645 bini okula gidiyor. Milli Eğitim Bakanlığı eğitim çağındaki tüm çocukların resmi okullara kaydedilmesi için çalışıyor. Bu da sınıfların ve sokakların artık daha ‘çokkültürlü’ ve ‘çokdilli’ olduğu anlamına geliyor. Farklı kültürlerden gelip aynı sırayı paylaşan çocukların çok olduğu bir diğer ülke de Almanya. Almanya, özellikle 1960’lardan itibaren Türkiye’den gelenlere ev sahipliği yapıyor. Son verilere göre 82 milyon nüfuslu Almanya’da yaşayan her dört kişiden biri göçmen kökenli. Federal İstatistik Kurumu araştırmalarına göre birden fazla kişinin yaşadığı toplam 24 milyon hanenin 2 milyon 500 bininde yani neredeyse yüzde 10’unda Almanca yerine yabancı bir dil konuşuluyor. Bu diller sırasıyla Türkçe, Rusça, Lehçe ve Arapça. İşte bu durum iki ülke arasındaki ortak çalışma alanlarına bir yenisini ekledi: Çocukların uyumu... Peki bu nasıl olacak?

Bu soruya cevap bulmak için kültür ve sanat projeleri yürüten sivil toplum kuruluşu Anadolu Kültür ile Almanya’da uyum üzerine çalışan kamu kuruluşu LAKI (Landesweite Koordinierungsstelle Kommunale Integrationszentren) bir araya geldi. Yine Alman Mercator Vakfı’nın da desteğini alarak 2017’de ‘Hep Beraber’ isimli bir proje başlattı.

Zeytinburnu ve Sultanbeyli belediyeleri de katıldı

Proje Koordinatörü Beril Sönmez hedefleri şöyle anlatıyor: “Avrupa’ya yoğun mülteci akışının yaşandığı 2015’ten sonra, sosyal uyum için ne yapabileceğimizi düşündük. Saha araştırmalarına göre en fazla ‘çokdilli ve kültürlü eğitim malzemeleri’ne ihtiyaç vardı. Göçmen çocuklar sosyal hayatın başka alanlarında dışlanıyorsa okulda da mutsuz oluyor. Okulda mutsuzlarsa diğer alanlara da verimli katılamıyor. Türkiye’de İstanbul ve Gaziantep, Almanya’da Berlin ve Kuzey Ren Bölgesi’ni odak bölge olarak belirledik. Göç geçmişi olan veya farklı dillerden çocuklarla bir arada çalışma tecrübesi bulunan 40 uzman belirledik. Eğitimciler, sosyal hizmet uzmanları, öğretmenler, akademisyenler, psikologlar, müze pedagogları, sanat terapistleri ve müzisyenler ‘birlikte yaşam’ı destekleyen ve müzik, resim, oyun, edebiyat, dans gibi sanatsal ifadeleri teşvik edecek ürünler ortaya çıkardılar. Pek çoğu birbirini ilk defa gördü. Ülkelerindeki durumu, eğitim sistemi ve ihtiyaçları görüştüler. Kendi aralarında altı gruba bölünerek çalışma süreci başladı. Her toplantı çokdilliydi. Her grup bir buçuk yıl boyunca iki aylık aralıklarla beş toplantı yaptı.”

Sonuçta ortaya altı ürün çıktı: Eğitimcilere yönelik bir rehber olan Kapsayıcı Mekânlar Kitapçığı, çocukların beden perküsyonuyla iletişimini sağlayan ‘MelodiOl’ Programı, kültürel miras ve kendini ifade biçimi olarak dansı ele alan video temelli ‘DansUmurumda’, çokdilliliği müze ve sanat mekânlarında kullanan ‘Birlikte Sanat’ ve çocukların ortaklıklarını bulacakları duygu kartlarıyla oynanan Maxi Oyun.

‘Hep Beraber’in kapanış etkinliği geçen ay Almanya’nın en fazla göçmen barındıran bölgelerinden Kuzey Ren Eyaleti’ndeki Bochum kentinde gerçekleşti. Etkinliğe Türkiye ve Almanya’dan 100’ü aşkın temsilci katıldı. Katılımcılar arasında Zeytinburnu ve Sultanbeyli Belediyeleri’nden temsilciler de vardı.

Kuzey Ren Eyaleti Milletvekili Serap Güler bir açılış konuşması yaptı. Festival havasında gerçekleşen toplantıda katılımcılar üç saat boyunca ortaya çıkan ürünleri deneyimledi; uzmanlardan bilgi aldı. Ürünler bundan sonra hem Almanya hem Türkiye’de sivil alanda çalışan kurumlar başta olmak üzere, çocuk ve gençlerle atölyeler yapan ve formel olmayan eğitim alanında çalışan ilgili kurum ve kişilerle bedelsiz olarak paylaşılacak.

Programlardan biri de çocukların beden perküsyonuyla iletişimini sağlayan ‘MelodiOl’.