Can erik sevmeyenlerin de tarifleri keyifle okuyabileceğini düşünüyorum çünkü inanılmaz lezzetli ve basit kısır yapmanın ipuçlarını, sevdiğiniz bir meyveyi sezonu dışına taşıma fikirlerini, Uzakdoğu’nun hani neye koysanız onu lezzetli yapan soslarıyla yarışabilecek bir tarif yaratabilmenin ipuçlarını da bulabilirsiniz! Sözü uzatmadan sahneyi can eriğe bırakalım!
Birkaç haftadır tarif veremediğim için ellerim kaşınıyordu. Bu hafta meraklılarının tutkuyla sevdiği, meyvelerin belki de en şekersizi sayılabilecek, lezzetli ‘can eriği’ aldım, evirdim, çevirdim. Farklı yolculuklara çıkarak, içime çok sinen tarifler çıkardım.
Can erik sevmeyenlerin de tarifleri keyifle okuyabileceğini düşünüyorum çünkü inanılmaz lezzetli ve basit kısır yapmanın ipuçlarını, sevdiğiniz bir meyveyi sezonu dışına taşıma fikirlerini, Uzakdoğu’nun hani neye koysanız onu lezzetli yapan soslarıyla yarışabilecek bir tarif yaratabilmenin ipuçlarını da bulabilirsiniz! Sözü uzatmadan sahneyi can eriğe bırakalım!
UZAKDOĞU’DAN İLHAMLA ERİK SOSU
Erik ekşisi çok güzel. Kendine has, taze bir ekşi tadı var. Ancak bir nar kadar da ekşisi yok. Nesi güzel olabilir diye kafa yorarken, içinde hem ekşilik, hem tatlılık hem de acılık barındırarak hoş bir lezzet oluşturabiliriz diye düşündük. Aklımda, Uzakdoğu’nun ‘sweet chili’ ismiyle ünlenen, neye koysanız onu güzel kılan sosu vardı. Ortaya öyle bir sos çıktı ki, adeta marketten bir kez satın alıp kullandıktan sonra kendinizi durduramayıp, ikinci, üçüncü kez satın alacağınız ve “Acaba bunun içinde ne katkılar var” diye şüphelenip, yine de kendinizi durduramayacağınız lezzetteydi. Hem de yapay bir katkı, tatlandırıcı olmadan. Sos ne kadar dayanacak henüz bilmiyoruz ancak buzdolabında İki üç ay durabileceğini tahmin etmekteyim. İsterseniz ekmeğin üzerine sürebilirsiniz, patatese banabilirsiniz, etle birlikte soteleyip, Çin yemeği misali yiyebilirsiniz.
Bir tencereye, 1250 ml su koyun ve içine çekirdekleriyle bir kilogram eriği, kabuğuyla altı diş sarmısağı ekleyip, helmelenene kadar pişirin.
Suyunu epeyce çekip, yoğunlaşan sostaki erik ve sarmısakları, eriğin çekirdeği ve sarmısağın kabuğu kevgirde kalana kadar iyice ezin.
Sarmısak ve erik püresi karışımını tencerede kalan haşlama suyla birleştirin ve bir taşım (yaklaşık iki üç dakika) kaynatın.
Ufak ufak doğradığınız dört kırmızı acı biberi ilave edip, bir iki dakika daha kaynatın.
İki buçuk silme tatlı kaşığı tozşeker, iki buçuk silme çay kaşığı tuz ve bir tatlı kaşığı limon suyu ilave edip, karıştırın ve altını kapatın.
Sıcakken kavanozladığınız sosunuzu, soğuyunca buzdolabına kaldırın.
ERİK SOSLU NEFİS TAVUK!
İki parça tavuk göğsünü parmak kalınlığında şeritler halinde doğrayıp, tuz ve taze çekilmiş karabiberle çeşnilendirin.
Geniş bir tavaya, iyice ısınmış üç çorba kaşığı zeytinyağına tavuk etlerini yayarak atın. İlk iki dakika hiç dokunmayıp, tavayı sallayarak veya eti hırpalamadan spatulayla karıştırarak, her tarafı karamelize olana kadar pişirin.
Hazırladığınız yeşil erik sosundan dört çorba kaşığı dolusu ilave edip biraz karıştırın.
Kabaca doğradığınız üç adet yeşil soğanı da ekleyip, çok ölmeyecek şekilde pişirin. Gerekirse
son dakika bir çorba kaşığı daha erik sosu ekleyin.
İki çorba kaşığı bademinizi ister kavurarak ister çiğ olarak ilave edin. Tüm malzemeleri birbirleriyle kaynaştırın ve hemen servis edin.
Eriğin ekşiliği, acısı ve tatlısı ile afiyetle yiyin.
ERİKMANİA KISIRI - YEŞİL ERİKLİ KISIR
Kısır bizim can yoldaşımız! Maliyeti düşük, lezzeti krallara layık, klasik tarifin farklı versiyonlarını yapmaya bayılıyorum. Altı yedi yıl evvel yaptığım ilk tarif kavunlu kısırdı. Hâlâ kalbimdeki yeri ayrıdır. Sonrasında narlı, vişneli, etli versiyonlarını da yaptım ama bunların yanında artık yeni bir gözdem var: Erikli kısır... Doğruyu söylemek gerekirse ilk denemeye başladığımda heyecanım kadar şüphem de vardı. Ama size gururla söyleyebilirim ki, sonuç inanılmaz.
Bu vesileyle, kendi yaratıcılığınızın da çeşitlendirebileceği güzel bir kısır tarifi vereceğim.
“Bu yıl herkes mutfağa girsin” tavsiyemiz uyarınca kısa yoldan gidip, kısırı kaynar suyla demledik. Biraz daha vaktiniz varsa ılık suyla yoğurmanızı önermeden geçemeyeceğim.
400 gram köftelik bulguru bir kaba koyun ve üzerine 400 ml kaynar su ekleyin. Ezdiğiniz bir diş sarmısağı da ilave edip karıştırın. Streç filmle kabın üzerini kapatıp, bulgurların demlenmesi için bekletin.
Yıkayıp kuruttuğunuz bir demet maydanozu, altı adet yeşil soğanı ve on dal naneyi incecik kıyın.
400 gram eriğin çekirdeklerini çıkarın ve iri parçalar halinde (her bir erikten dört beş parça olacak şekilde) doğrayın. Eriğin ekşi suyu sayesinde, tattığınız her kaşık kısır biraz daha lezzetlenecek.
Demlenen bulgura bir buçuk çorba kaşığı domates salçasını, bir çorba kaşığı biber salçasını, üç çay kaşığı kimyonu, iki çay kaşığı karabiberi, üç çay kaşığı tuzu, üç dört çorba kaşığı nar ekşisini ve bir buçuk çay bardağı zeytinyağını ilave edin.
Karıştırarak tüm malzemenin iyice özleşmesini sağlayın. Doğradığınız yeşillikleri ve erikleri de ilave edip, yeşillikleri çok ezmeden karıştırın.
Damak tadınıza göre daha fazla nar ekşisi veya tuz ilave edebilirsiniz.
Tabii bu tarifte nar ekşisinin ve zeytinyağının kalitesi çok çok önemli. Zeytinyağı çok öne çıkmayan, eriğin tazeliğiyle birleşebilen bir tat; nar ekşisi de hakiki Antakya nar ekşisiyse her şey çok değişiyor.
YAZ-KIŞ TUZLU ERİK DESEM!
Eriği tutkuyla sevenler genelde dinamik ve ince insanlar oluyor. Bir araştırma yapılsa, bu yönde bir korelasyon çıkacaktır sanırım. İşte onlara, yaptıktan sonra buzdolabında tutabilecekleri ve her kaşığında tuzlu erik yeme tatminini yaşatacak çok basit bir tarifim var. Bir nevi yeşil erik sorbe ancak içinde neredeyse hiç şeker olmadan!
500 gram yeşil eriğin çekirdeklerini çıkarın ve katı meyve sıkacağında suyunu sıkın. Çıkan posasıyla, suyunu karıştırın. “Refika, ikisini de kullanacaksak neden mufak robotundan geçirmedik” diye sorabilirsiniz. Öyle de kötü olmamakla birlikte, biraz suyunun çıkması ve posanın içinde yüzmesi daha iyi ve lezzetli bir sonuç veriyor.
Meyve sıkacağınız yoksa mutfak robotunu çok yüksek devirde, uzun süre çalıştırarak da posayı sulandırabilirsiniz.
Bundan sonrası biraz ağız tadınıza ve yeşil eriği nasıl sevdiğinize göre değişecek. Ben bir silme çorba kaşığı tozşeker ve bir çay kaşığı tuzla kendi ideal dengemi yakaladım. Şeker, kendini çok belli etmeden eriğin tadını yukarı çıkardı. Donduğunda şeker tadının biraz daha azalacağını hesaba katın.
Yaparken tuzu ve tozşekeri azar azar ilave edip, karıştırdıktan sonra tatmanızı tavsiye ediyorum.
Sevdiğiniz dengeyi yakaladıktan sonra tüm malzemeyi hızlı darbelerle yaklaşık iki dakika çırpın. Böylelikle içine bol bol hava alacak.
Bu karışımı arada açıp karıştırabileceğiniz, mümkünse kapaklı bir kaba koyun ve derin dondurucuya alın.
Her 30 dakikada bir, iyice kristalleşip, buz haline gelene kadar bu işlemi tekrar edin.
İki üç ufak deniz tuzu veya birkaç parça bademle sunabilirsiniz. Serin bir
erik tadı ve arada dişe gelen kabuk parçaları sizi çok mutlu edecek!