Doğru bildiğimiz yanlışları düzeltip yazın cildimizi koruyalım

Tatile çıkmak, sahilde güneşlenmek, sonra da ferahlamak için denize atlamak birçoğumuzun kış boyu hayal ettiği şeyler. Elbette bunları yaparken Güneşin zararlı ışınlarından korunmak için çeşitli yöntemlere başvuruyoruz fakat bunlar bazen cildimize daha çok hasar verebiliyor. Yaz aylarında yaptığımız hataları ve doğru uygulamaları dermatoloji uzmanları Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk ve Dr. Figen Akın anlattı.

◊ Güneşten koruyucu krem ne zaman yenilenmeli?

YANLIŞ: Günde bir kez sürmek yeterli.

DOĞRU: Güneşten koruyucu kremler fiziksel ve kimyasal filtreli kremler olarak ikiye ayrılır. Fiziksel filtreler sürüldüğü andan itibaren kalkan gibi cildin üzerini kaplar ve cildi korumaya başlar. Genellikle titanyum dioksit, çinko oksit ve demir oksit içerirler. Kimyasal filtreli kremlerin etkili olabilmesi için güneşe çıkmadan ortalama 20 dakika önce cilde sürülmesi gerekir. Kimyasal filtreler ultraviyole ışınını emer, fiziksel filtrelerse tıpkı bir ayna gibi yansıtır. Fiziksel filtre kullanıyorsak sürdükten hemen sonra cildimizi korumaya başlar. Özellikle yaz aylarında, güneşin altında uzun süre vakit geçirecekseniz her iki tür güneşten koruyucu kremi de 1,5-2 saatte bir yenilemelisiniz. Denize veya havuza girdikten sonra veya aşırı terlediyseniz de ürünlerin tekrar sürülmesi önerilir. Güneşten koruyucu kremleri sürerken çok fazla ovuşturmayın veya cildinize bu ürünlerle masaj yapmayın. Çünkü o zaman güneşten koruyucu etkisi bozulur. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Yüzümüze sürmek yeter mi?

YANLIŞ: Plaj dışında sadece yüzümüze güneşten koruyucu krem sürmemiz yeterli olur.

DOĞRU: Elbette cildin güneşe en çok maruz kalan, ultraviyole ışınlarını en çok alan bölgelerine daha çok güneşten koruyucu krem uygulanır. Yüz bölgesi de bu alanlardan biridir ancak güneş gören her bölgeye güneşten koruyucu krem sürülmesi gerekir. Şemsiye, şapka ve kıyafetlerle de güneşten korunmak önemli.
(Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Miktarı ne olmalı?

YANLIŞ: Fazla koruma için güneşten koruyucu kremi çok sürmek gerekir.

DOĞRU: Güneşten koruyucu kremi az sürmek yeterli koruma sağlamaz, fazla sürmek de gözenekleri kapatıp sivilcelenmeye sebep olabilir. Organik güneşten koruyucu kremlerin fazla sürülmesi etken maddelerin dolaşım sistemine karışan miktarını arttırabilir. Tüm yüz ve boyna uygulanması gereken ürün miktarı 1 çay kaşığı, ön ve arka gövdeye 2 çay kaşığı, her üst ekstremiteye (kollar)
1 çay kaşığı, her alt ekstremiteye (bacaklar) 2 çay kaşığıdır.
(Dr. Figen Akın)

◊ D vitamini almamıza engel olur mu?

YANLIŞ: Güneşten koruyucu kremler
D vitamini almamızı  baskılar.

DOĞRUSU: Güneşten koruyucu kremlerin deride
D vitamini sentezini baskıladığına dair yeterli kanıt yoktur. D vitamini sentezi için Ultraviyole B (UVB) ışınları gereklidir. Gerekli UVB miktarıysa düşüktür. Tipik güneşten koruyucu kremler pratikte sağlıklı insanlarda D vitamini eksikliğine yol açmaz. (Dr. Figen Akın)

◊ Bronzlaşmak zararlı mı?

YANLIŞ: Bronzlaşmak ciltte hasar yaratır.

DOĞRU: Bronzlaşmak cildin kendini ultraviyole ışınlarının hücreleri yok eden veya DNA’ya hasar veren etkisinden koruması için bir savunma mekanizmasıdır. Bronzlaşmayla cilde renk veren melanin dediğimiz hücreler genişler. Bir kalkan gibi hücre çekirdeğini ultraviyolenin zararlı etkilerine karşı korurlar. Yani bronzlaşmak derinin kendini koruma mekanizmasıdır. Abartılı olmayanı da sağlıklıdır. Ancak bronzlaşırken güneşten koruyucu krem kullanmak önemlidir. Kakao, havuç ve zeytinyağı içeren bitkisel bronzlaştırıcıların vücuda bir zararı yoktur. Hatta güneşten koruyucu bir etkiye de sahiptir. Bu gıdaları yediğimizde de cildimiz güneşe karşı daha dirençli hale gelir. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Güneş yanığı ne kadar zararlı?

YANLIŞ: Güneş yanığından sonra cilt iyileşince hiç sorun kalmaz.

DOĞRUSU: Güneş yanığı acil müdahale gerektirecek problemlere yol açabilir, hatta ölümcül bile olabilir. Kısa vadeli düşünürsek güneş yanığı bir hafta, 10 gün içinde geçer. O bronzluk da güzel görünür. Fakat güneş yanığı kontrolsüz, korumasız ve uzun süre kümülatif birikim etkisi yarattığında, eğer genetik olarak da kansere yatkınlığımız varsa risk yaratabilir. Sadece cilt kanseri için de değil. Kontrolsüz güneşe maruziyetin bağışıklık sistemini çökerttiğine hatta bazı iç organ kanserlerini arttırdığına dair bilimsel çalışmalar mevcut. Ayrıca güneş yanığı geçince ciltte lekeler oluşur ve bunlarla baş etmek zordur. Koyu renkli leke olabileceği gibi açık renklilerde görülen ‘idiopatik guttat hipomelanozis’ adı verilen düzensiz, açık renk lekeler de meydana gelebilir. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Ten rengine göre bronzlaşma seviyesi değişir mi?

YANLIŞ: Koyu tenliler korunmaya ihtiyaç duymaz.

DOĞRUSU: Cilde rengini veren melanin pigmenti
koyu tenlilerde de açık tenlilerde de vardır. Tipi, yoğunluğu, büyüklüğü değişebilir. Melaninin güneşin zararlı ışınlarına karşı koruyuculuğu kızıl ve beyaz tenlilerde daha azdır. Bu yüzden onlar daha dikkatli olmalılar. Ama cildimizin tonu ne olursa olsun güneşten korunmalıyız. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Bu mevsimde nemlendirici kullanmalı mıyız?

YANLIŞ: Cildimize bakım yapmak için her mevsim nemlendirici krem kullanmalıyız.

DOĞRU: Günümüzde, tüm iklimlerde ve tüm koşullarda 7’den 70’e herkesin nemlendirici sürmek zorunda olduğu bir şehir efsanesidir. Nemli iklimlerde bol su tüketen, sağlıklı beslenen ve cildi yağlı olan insanların çoğunlukla haricen ek nemlendirici kullanmaya ihtiyacı yoktur. Böyle bir varsayım ürün kullanma sıklığını ve satışını arttırmak için virüs gibi yayılmış, üstelik sorgulanmadan kabul edilmiş ütopyadır. Sigara, uykusuzluk, kötü beslenme, kötü yaşam koşulları, aşırı stres, hareketsizlik gibi etkenler cilde pek çok şeyden daha çok zarar verebilir. Hayatınızda bunlar mevcutken dünyanın en pahalı kremlerini de kullansanız, en lüks işlemleri de yaptırsanız cildiniz illaki kalitesinden ödün verecektir. (Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk)

◊ Denize girdikten sonra cildin kaybettiği suyun ve nemin yerine konması gerekir. Bu nedenle mineral içeriği yüksek tonikler ve arkasından yüksek nemlendirme özelliği olan kremler kullanılmalı. En önemlisi günlük su tüketimini arttırmalısınız. (Dr. Figen Akın)

◊ Ürün içerikleri mevsime göre değişmeli mi?

YANLIŞ: Yazın cildimize her zamanki bakımımızı yapabiliriz.

DOĞRU: Yaz döneminde ciltte lekelenmeye yol açacak alfa hidroksi asit ve retinoik asit içeren ürünler kullanılması sakıncalıdır. Fraksiyonel lazer, kimyasal peeling gibi cilt bütünlüğünü bozan işlemlerin yapılmasını da önermiyoruz. (Dr. Figen Akın)