Güncelleme Tarihi:
** Manda, ineğe göre daha az süt verir. Bir sağımda 3-5 litre... Sütün yağ oranı inekte yüzde 4 civarındayken mandada bu yaklaşık iki katı. Ama buraya dikkat: Kaymağın yağ oranı inek sütüne göre daha düşük.
** Afyon mandaları haşhaş küspesiyle besleniyor: Haşhaş küspesinin besin değeri yüksek. Bununla beslenen mandaların sütlerinin kalitesi daha yüksek oluyor.
** Ne yazık ki Afyon’da manda sayısı çok azaldı. Bunun ilk sebebi mandanın bol su istemesi. Bir dönem suyun ve bataklığın bol olduğu Afyon, manda için çok uygunken ne yazık ki barajlar, şehirleşmeyle kuruyan bataklıklar mandalar için ideal koşulları yok etmiş.
** Diğer bir neden de ABD kontrolünde yapılan haşhaş tarımından dolayı tarlalardan küspe almak hem çok maliyetli hem de zor bir hal almış. Mandayı haşhaş küspesiyle beslemek maliyeti kurtarmaz olmuş.
** Ne yazık ki bizim marketten aldığımız kaymaklar gerçek kaymak değil, Afyon kaymağı hiç değil. Pastörizasyon sırasında sütün yağının alınmasıyla elde edilen krema. Bu sebepten ki raf ömrü de çok daha uzun.
NASIL YAPILIR?
** Manda sütleri sağılır.
** Özel kaymak kaplarına yarıya kadar doldurulur ve 90-95 dereceye kadar kısık ateşte kaynatılır. Burada sütün kaynamaması, üzerindeki kaymağın yavaş yavaş oluşması gerekir. Oluşan kaymak eğer fokurdama olursa delinecektir. Bu şekilde 1-1.5 saat kaynadıktan sonra tencerenin etrafı sarılır. Üzerine bir hasır sepet ters kapatılıp, üzeri örtülür. Yavaş yavaş terletilerek usul usul kaymak oluşur.
** Akşam sütleri de sağılınca kaymağın kenarları dairesel olarak iğneyle tencereye yapışan yerlerinden sıyrılır.
** Akşam sütü, kaymak hafif kaldırılarak eklenir. Tekrar kaynatılır.
** Sepet ve dinlendirme tekrarlanır. Sabahına hazır olan kaymak buzdolabında sertleşmeye bırakılır. Ertesi gün kaymak hazır olur.
** İğneyle artı şeklinde kesik atılıp kaymak dilimleri kaplara satılmak üzere yerleştirilir.