10 soruda havuzda dikkat etmeniz gerekenler

Havuzlar sizin çekindiğiniz bir konu mu?
- Hayır. Yüzme hemen her yaşta yapılabilecek, sakatlanma riskinin en az olduğu spor dallarından biri. Elbetteki açık bir denizde yüzmenin keyfini havuzla kıyaslamak mümkün değil. Ama günümüz şehir yaşamında veya mevsimsel olarak da bunu düzenli hale getirmek o kadar kolay değil. Standartlara uygun bir şekilde kontrolleri yapılan havuzlarda güvenle yüzülebileceği kanaatindeyim. Keza kendim de son bir yıldır haftada üç gün bir saat kadar zamanımı, sağlıklı yaşam adına güvenli bulduğum bir havuzda yüzerek geçiriyorum.
Hepsi güvenli mi?
- Her havuz güvenli olmayabilir. Bu nedenle günlük olarak havuz suyunun sıcaklık, pH yani suyun asidik ve bazik aktivite ölçümü, serbest klor miktarı gibi parametrelerinin takip edildiği havuzların kullanımına dikkat edilmeli. Havuz kullanım alanındaki bir panoda bu parametreler sürekli veya günde en az üç defa yazılı olarak görülebilecek şekilde ilan edilmeli.
Bizim, o havuzun sağlıklı olup olmadığını anlamamıza yardımcı olacak ipuçları var mı?
- Havuz suyu fiziksel olarak bakıldığında renksiz, tortusuz, berrak ve dibi net olarak görülebilmeli. Isıysa ideal olarak 26-28 derece olmalı.
Temizliği nasıl yapılmalı?
- Erişkin havuzlarının yılda en az bir defa, çocuk havuzlarınınsa ideal olarak ayda bir defa boşaltılarak temizlenmesi gerekiyor.
Hangileri sağlıklıdır?
- Sağlık Bakanlığımız tarafından yayımlanan yönetmelik gereği ve il sağlık müdürlükleri tarafından belirli aralıklarla açık ve kapalı havuzların denetimi yapılıyor. Bu denetimlerde havuz sularının mikrobiyolojik, kimyasal ve fiziksel analizlerinin belirli aralıklarla izlendiğinin kayıtları, kullanılan kimyasalların (yosun önleyici, parlatıcı, çöktürücü vs.) bakanlık onaylı ruhsatlı ürünler olup olmadığı da değerlendiriliyor. Ayrıca kişiler havuz alanında bulunan havuz pH değerinin etkin bir dezenfeksiyon açından sürekli veya günde en az 3 defa izlendiği ve ideal olarak pH aralığının 7.2-7.8 aralığında olduğunu takip edebilir.
 Enfeksiyon riskinden kaçınmak için tavsiye ettiğiniz özel bir saat dilimi var mı?
- Özel bir saat olmasa da, Dünya Sağlık Örgütü’nün 2006’da yayımladığı bir rehberde havuzdaki insan sayısının da önemli olduğu vurgulanmıştı. Bu nedenle insan sayısının az olduğu zaman dilimlerini tercih etmenizin daha doğru olacağı kanaatindeyim.

Yrd. Doç. Dr.
Zehra Çağla Karakoç
Beraberinde getirdiği riskler neler?
- Havuzlar göz, deri, kulak, gastrointestinal sistem ve başka viral enfeksiyonlar (örneğin çocuklarda el-ayak-ağız hastalığı havuz suyu yutulmasıyla) gibi hastalıkların bulaşmasına neden olabilir.
 Peki, nasıl korunuz?
- Öncelikle bulaşıcı hastalığı olan kişi ve çocukların iyileşinceye kadar havuzları kullanmaması, göz enfeksiyonlarından ve kimyasal tahrişlerden korunmak amacıyla gözlük kullanılması, havuz öncesi ve sonrası duş alınması önemli. Ayakta gelişebilecek siğil gibi enfeksiyonlardan korunmak amacıyla ayak banyosu kullanımı da öneririm. Havuzda kusma ve dışkı kaçırma gibi bir durum fark edildiğinde hemen havuz dışına çıkılmalı, o gün için havuz kullanımı sonlandırılmalı. Çünkü çok miktarda bakteri standart klorlamayla ölmüyor. Ehil kişilerce yapılacak olan gerekli temizlik, şok klorlama, ek filtrelemeler ve kimyasal kontroller sonrası tekrar havuz kullanılabilir.
Yüzücülere düşen nedir?
- Havuza girmeden önce mutlaka duş almak... Bir dakikalık bir duş çok sayıda mikroptan arınmamızı sağlayarak hepimiz için daha güvenli bir havuzda yüzmeyi sağlar. İshal durumda erişkin veya çocuklar havuzu kullanmamalı. Keza genital enfeksiyonu olanlar ve regl olanlar da öyle... İshali olan bir kişinin havuzu kullanmaması çok önemli çünkü ishalli bir hastadan havuz suyuna milyonlarca mikroorganizma karışarak diğer sağlıklı kişilerde enfeksiyona neden olabilir. Havuz suyunu yutmayın çünkü havuz suyu sağlıklı kişilerce yutulursa bu mikroorganizmalar onlarda da hastalığa neden olabilir. Çoğu mikroorganizma havuz sularında kullanılan klor gibi dezenfektanlarla ölürken, örneğin Cryptosporidium gibi mikroorganizmalar klorla dezenfekte edilmiş havuz suyunda yedi gün kadar canlı kalabilir. Havuz sonrasında derideki klorun uzaklaştırılması amacıyla duş alın ve ıslak mayonuzu değiştirin.
Havuzlara kesinlikle girmemesi gereken bir grup var mı?
- Bir yaş altı bebekleri henüz tam olarak gelişmemiş bağışıklık sistemleri nedeniyle enfeksiyonlara açık olduklarından halka açık bir havuza sokmayın. Bez kullanan bebeklerin dışkı ve idrarının havuz suyuna bulaşma riski nedeniyle uygun değil. Yaşlı kişilerde dışkı ve idrar kontrolüyle ilgili bir problem yoksa havuz kullanımlarında bir sakınca yok. Hepatit B, Hepatit C ve HIV virüsünün havuz suyuyla bulaşma riski yok.