Hiperaktiflere doğru teşhis
Güncelleme Tarihi:
<B>Gaye GÜZELAY</B>
Oluşturulma Tarihi: Mart 29, 2003 16:53
Her hareketli ve yaramaz çocuk hiperaktif mi? Yıllardır tartışılan bu sorunun cevabı, New York Üniversitesi'nin geliştirdiği 'QEEG Data Bankası' sistemiyle yüzde 94 oranında verilebiliyor. Uzman Psikiyatr Dr. Tanju Sürmeli, Amerikan Besin ve İlaç Birliği (FDA) tarafından onaylı sistemle dört yıl süren hiperaktivite tedavisinin, üç aya indirildiğini söylüyor.
Çocukların hiperaktif olup olmadıkları artık bilimsel olarak tespit edilebiliyor. Yaramaz ve hareketli çocukların hiperaktif olup olmadığının tanısını koymak kolaylaştı.
Uzman Psikiyatr Dr. Tanju Sürmeli, Amerika'da New York Üniversitesi'nin geliştirdiği 'QEEG Data Bankası' yöntemiyle hastalığın teşhisinin kolaylıkla konulabildiğini söylüyor. 'Neurofeedback' denilen anormal beyin dalgalarının sağlıklı beyin dalgalarıyla değiştirilmesi yöntemiyle, konsantre olmanın kalıcı olarak öğretilebildiğini kaydediyor.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hastalığına, Türkiye'de yanlış tanılar konulabildiğini belirten Dr. Sürmeli, her hareketli çocuğa hiperaktif demenin yanlış olduğunu vurguluyor. Hiperaktivite tanısının kesin olarak konulabilmesi için, aynı yerde uzun süre duramama, dikkat dağınıklığı gibi şikayetlerin hem evde, hem de okulda sürekli görülmesi gerekiyor.
KESİN TANI
QEEG Data Bankası sistemiyle hiperaktifliğin dört yıl olan tedavi süresinin de, üç aya indirildiğini açıklıyor. Neurofeedback beyin eğitimiyle tedavide başarı oranının da, yüzde 80-85 olduğunu söylüyor:
‘‘Bu yöntem ilaç almak istemeyen ailelerin çocukları için en başarılı tedavi yöntemlerinden biri. Neurofeedback, anormal beyin dalgalarını, sağlıklı beyin dalgalarıyla değiştirmek şeklinde tanımlanıyor. Öğrenme stratejisi, insanların kendi beyin elektrik dalgalarını değiştirmesini öğreterek çalışıyor. Bir ya da birden fazla elektrot başa, iki tane de kulaklara yerleştiriliyor. Beyin dalgaları bilgisayar monitöründe izleniyor ve hastaya geri bildirim veriliyor. Kişiden video oyunu seyrederken, bu video oyununda kendi beyin dalgalarını kullanarak hareket ettirmesi isteniyor.‘‘
Tedavinin ağrısız, yan etkisiz, beynin içine bir şey yerleştirilmeden yapıldığını belirten Dr. Sürmeli, yan etkisi olabilecek ilaçların kullanımına gerek kalmayabileceğini de söylüyor. Neurofeedback eğitimi sonucunda IQ skorlarında, 9-23 puan artış görüldüğünü vurguluyor.
Hiperaktif çocukların çok yönlü olarak tedavi edilmesi öneriliyor. Gerektiği taktirde, tedavide bir süre için ilaç kullanılabiliyor.
Çocukların tedavisinde ebeveynlere önemli görevler düşüyor. Dr. Sürmeli, ebeveynlerin, bir kere verdikleri 'hayır' cevabını, çocuğun ısrarlarından sonra 'evet'e dönüştürmelerinin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Ailelerin, özel eğitim uzmanı ve çocuğun öğretmeniyle de sürekli ieltişim halinde olmaları gerekiyor.
HANGİ BELİRTİLER GÖRÜLÜYOR
Uzman Psikiyatrist Dr. Tanju Sürmeli, hiperaktif çocuklarda görülen belirtileri şöyle sıralıyor:
Aynı yerde uzun süre oturmakta zorluk çeker, kıpır kıpırdır, yaramazdır, sessiz olmakta zorluk çeker, durmadan konuşur.
Düz duvara tırmanır gibi yüksek kontrol edilemeyen enerjisi vardır, verilen komutlara uymaz, sırasını beklemesi gereken işlerde zorlanır.
Kolayca dikkati dağılır, dikkatini uzun süre vermede, başkalarını dinlemede, verilen görevi takip etmekte zorlanır.
Gecikir, nesneleri kaybetmeye eğilimlidir, dikkatsiz hatalar yapar, detaylara dikkat etmez, unutkandır.
Uzman Psikiyatr Dr. Tanju Sürmeli, Amerika'da New York Üniversitesi'nin geliştirdiği 'QEEG Data Bankası' yöntemiyle hastalığın teşhisinin kolaylıkla konulabildiğini söylüyor. 'Neurofeedback' denilen anormal beyin dalgalarının sağlıklı beyin dalgalarıyla değiştirilmesi yöntemiyle, konsantre olmanın kalıcı olarak öğretilebildiğini kaydediyor.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite hastalığına, Türkiye'de yanlış tanılar konulabildiğini belirten Dr. Sürmeli, her hareketli çocuğa hiperaktif demenin yanlış olduğunu vurguluyor. Hiperaktivite tanısının kesin olarak konulabilmesi için, aynı yerde uzun süre duramama, dikkat dağınıklığı gibi şikayetlerin hem evde, hem de okulda sürekli görülmesi gerekiyor.
KESİN TANI
QEEG Data Bankası sistemiyle hiperaktifliğin dört yıl olan tedavi süresinin de, üç aya indirildiğini açıklıyor. Neurofeedback beyin eğitimiyle tedavide başarı oranının da, yüzde 80-85 olduğunu söylüyor:
‘‘Bu yöntem ilaç almak istemeyen ailelerin çocukları için en başarılı tedavi yöntemlerinden biri. Neurofeedback, anormal beyin dalgalarını, sağlıklı beyin dalgalarıyla değiştirmek şeklinde tanımlanıyor. Öğrenme stratejisi, insanların kendi beyin elektrik dalgalarını değiştirmesini öğreterek çalışıyor. Bir ya da birden fazla elektrot başa, iki tane de kulaklara yerleştiriliyor. Beyin dalgaları bilgisayar monitöründe izleniyor ve hastaya geri bildirim veriliyor. Kişiden video oyunu seyrederken, bu video oyununda kendi beyin dalgalarını kullanarak hareket ettirmesi isteniyor.‘‘
Tedavinin ağrısız, yan etkisiz, beynin içine bir şey yerleştirilmeden yapıldığını belirten Dr. Sürmeli, yan etkisi olabilecek ilaçların kullanımına gerek kalmayabileceğini de söylüyor. Neurofeedback eğitimi sonucunda IQ skorlarında, 9-23 puan artış görüldüğünü vurguluyor.
Hiperaktif çocukların çok yönlü olarak tedavi edilmesi öneriliyor. Gerektiği taktirde, tedavide bir süre için ilaç kullanılabiliyor.
Çocukların tedavisinde ebeveynlere önemli görevler düşüyor. Dr. Sürmeli, ebeveynlerin, bir kere verdikleri 'hayır' cevabını, çocuğun ısrarlarından sonra 'evet'e dönüştürmelerinin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Ailelerin, özel eğitim uzmanı ve çocuğun öğretmeniyle de sürekli ieltişim halinde olmaları gerekiyor.
HANGİ BELİRTİLER GÖRÜLÜYOR
Uzman Psikiyatrist Dr. Tanju Sürmeli, hiperaktif çocuklarda görülen belirtileri şöyle sıralıyor:
Aynı yerde uzun süre oturmakta zorluk çeker, kıpır kıpırdır, yaramazdır, sessiz olmakta zorluk çeker, durmadan konuşur.
Düz duvara tırmanır gibi yüksek kontrol edilemeyen enerjisi vardır, verilen komutlara uymaz, sırasını beklemesi gereken işlerde zorlanır.
Kolayca dikkati dağılır, dikkatini uzun süre vermede, başkalarını dinlemede, verilen görevi takip etmekte zorlanır.
Gecikir, nesneleri kaybetmeye eğilimlidir, dikkatsiz hatalar yapar, detaylara dikkat etmez, unutkandır.