Her spastik çocukta zeka geriliği olmaz
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Aralık 09, 2005 00:00
Spastisite nedir?
Beyin veya omurilik dokusunda oluşan hasara bağlı olarak kaslarda ortaya çıkan kıvam artışı, yani sertliktir. Bunun sonucunda hastanın hareket yetenekleri kısıtlanır, ağrılı spazmlar ortaya çıkar.
l Hasar nasıl olur?
Kasların hareketlerini sağlayan elektriksel uyaranlar beynin motor sahasından kaynaklanır. Bu elektriksel uyarılar, omurilik ve periferik(çevresel) sinirler yoluyla kaslara ulaşır. Spastisite, merkezi sinir sisteminin hasarının bir belirtisidir.
l Spastik bir çocukta mutlaka zihinsel bir sorun var mıdır?
Her spastik çocukta zeka geriliğinin olması beklenmemeli. Hiperaktif bir tutma refleksi bebeğin ellerinin iyice sıkılmış bir yumruk biçimini almasına yol açar. Bebek büyüdükçe kol ve bacakları daha spastik ve katı bir hal alır. Hastalık her iki kolu ve her iki bacağı da tutabilir. Bu durum varsa, genellikle bir ölçüde zeka gecikmesi de söz konusu olmaktadır. Hastalık tüm kol ve bacakları tutuyor, ancak kollar daha hafif bir derecede etkileniyorsa, bu durum dipleji (iki taraflı felç) olarak bilinir. Diplejili çocukların ellerini oldukça iyi kullandıkları da görülebilir. Zeka düzeyleri genellikle normal ya da normale yakındır. Fakat resim çizmeyi ve harf yazmayı öğrenmekte bazı güçlüklerle karşılaşabilirler. Beyin felci bulunan tüm çocukların üçte birinde spastik hemipleji (vücudun yalnızca bir tarafını tutan felç, yarım felç) söz konusudur. Spastik hemiplejili çocuklar genellikle alt-normal gruba giren bir zeka düzeyine sahip olmakla birlikte, bu durumdaki bazı çocuklar da orta ve hatta ortanın üstü zekaya sahip olabilirler.
l Erken tanıda dikkat edilecek noktalar nelerdir?
- Yaşıtlarına göre oturma, emekleme ya da yürümenin gecikmesi,
- Kasların çok sert ya da çok gevşek olması,
- Yaşıtlarına göre hareket yeteneğinin az olması,
- Kaslarda güçsüzlük ve kas kontrolünün yeterli olmaması,
- Bulunmaması gereken reflekslerin varlığı,
- Denge sağlamada güçlük,
- Emme ve yutma problemlerine dikkat edilmeli.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN
Beyin veya omurilik dokusunda oluşan hasara bağlı olarak kaslarda ortaya çıkan kıvam artışı, yani sertliktir. Bunun sonucunda hastanın hareket yetenekleri kısıtlanır, ağrılı spazmlar ortaya çıkar.
l Hasar nasıl olur?
Kasların hareketlerini sağlayan elektriksel uyaranlar beynin motor sahasından kaynaklanır. Bu elektriksel uyarılar, omurilik ve periferik(çevresel) sinirler yoluyla kaslara ulaşır. Spastisite, merkezi sinir sisteminin hasarının bir belirtisidir.
l Spastik bir çocukta mutlaka zihinsel bir sorun var mıdır?
Her spastik çocukta zeka geriliğinin olması beklenmemeli. Hiperaktif bir tutma refleksi bebeğin ellerinin iyice sıkılmış bir yumruk biçimini almasına yol açar. Bebek büyüdükçe kol ve bacakları daha spastik ve katı bir hal alır. Hastalık her iki kolu ve her iki bacağı da tutabilir. Bu durum varsa, genellikle bir ölçüde zeka gecikmesi de söz konusu olmaktadır. Hastalık tüm kol ve bacakları tutuyor, ancak kollar daha hafif bir derecede etkileniyorsa, bu durum dipleji (iki taraflı felç) olarak bilinir. Diplejili çocukların ellerini oldukça iyi kullandıkları da görülebilir. Zeka düzeyleri genellikle normal ya da normale yakındır. Fakat resim çizmeyi ve harf yazmayı öğrenmekte bazı güçlüklerle karşılaşabilirler. Beyin felci bulunan tüm çocukların üçte birinde spastik hemipleji (vücudun yalnızca bir tarafını tutan felç, yarım felç) söz konusudur. Spastik hemiplejili çocuklar genellikle alt-normal gruba giren bir zeka düzeyine sahip olmakla birlikte, bu durumdaki bazı çocuklar da orta ve hatta ortanın üstü zekaya sahip olabilirler.
l Erken tanıda dikkat edilecek noktalar nelerdir?
- Yaşıtlarına göre oturma, emekleme ya da yürümenin gecikmesi,
- Kasların çok sert ya da çok gevşek olması,
- Yaşıtlarına göre hareket yeteneğinin az olması,
- Kaslarda güçsüzlük ve kas kontrolünün yeterli olmaması,
- Bulunmaması gereken reflekslerin varlığı,
- Denge sağlamada güçlük,
- Emme ve yutma problemlerine dikkat edilmeli.
Hazırlayan: Mesude ERŞAN