Hep satan kitaplar

Kimi kitaplar daha çıkmadan reklam kampanyaları ve yarattıkları büyük beklenti ile bir dönem ortalığı kasıp kavururlar. İçlerinden bazıları bir müddet sonra kimse tarafından hatırlanmasa da, listelerde haftalarca yer alır, eriÅŸtikleri yüksek satış rakamlarıyla best-seller olurlar. Adı üstünde çok satan kitaplardır onlar. Ama bir de, her yıl yeni baskıları yapılan, sürekli satan kitaplar vardır.Öyle ki, bazıları sadece bir deÄŸil aynı anda onlarca yayınevi tarafından basılır. Çok satanlar gibi bir anda deÄŸil ama her zaman ve ‘hep satan’ kitaplardır bunlar. Milli EÄŸitim Bakanlığı’nın son haftalarda gündeme gelen ‘100 temel eser’ projesi hazır tartışılıyorken, Türk ve dünya edebiyatında klasikler arasında gösterilen bu kitapları ele almaya karar verdik. Zira projede belirtildiÄŸi gibi, Türk ve dünya edebiyatından bir okuma listesi hazırlanarak, ilköğretim ve lise öğrencilerine tavsiye edilmesi istenen kitaplardan ilk akla gelenler de bu eserler. Dini kitapları, sözlük, ansiklopedi ve ders kitaplarını incelememizin dışında tutarak, Türkiye’de hangi kitapların ‘hep satan’ olduÄŸunu Ä°letiÅŸim, Remzi, Ä°ÅŸ Bankası Kültür Yayınları, Yapı Kredi Yayınları, Cem, Oda, Engin, Ä°nkılap, Altın, Say, Bilgi, Sosyal, Yalçın, Adam, Varlık yayınları yöneticilerine sorduk. Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile dünyadaki tüm kitapların bir seri numarası verilerek kaydedildiÄŸi ISBN (International Standard Book Numbering) kayıtlarını kontrol ettik. Ortaya Türkiye’nin hep satan kitapları listesi çıktı.Yerliler: ÇALIKUÅžU ReÅŸat Nuri Güntekin 1922’den beri okunuyorReÅŸat Nuri’nin 33 yaşındayken yazdığı ÇalıkuÅŸu, 1922’de Vakit Gazetesi’nde tefrika edilmeye baÅŸlanır ve 1923’te kitap olarak yayımlanır. 1962-63 sezonunda Ä°stanbul Åžehir Tiyatrosu’nda sahnelenir, 1966’da filme çekilir, 1986’da TV dizisi olur, 2003’te bale olarak sunulur. Ä°nkılap Yayınları 40. baskısını yaptı. Halen en çok satılan Türk klasiklerinin başında yer alıyor.Ä°NCE MEMED YaÅŸar KemalÄ°mzasını koymak istememiÅŸtiCumhuriyet Gazetesi’nde 1954’te tefrika olarak yayınlandı. Yazarı, kitabı para için yazmış ve imzasını bile koymak istememiÅŸti. Ekim 1955’te ÇaÄŸlayan Yayınevi 2 cilt olarak bastı. Beheri 2.5 liraydı. Bir yıl sonra 25 Ocak 1956’da Varlık Dergisi Roman Ödülü’nü aldı. Bugüne kadar toplam 1 milyon 250 bin kopya sattı, 50 dile çevrildi. EYLÃœL / Mehmet Rauf Ä°lk baskısı 2.5 liraydıSadece 2003’te AkçaÄŸ, TimaÅŸ, Karınca, Sinemis, Ä°lke, Ãœbl, Çıra ve Ä°lya olmak üzere 8 yayınevi tarafından basıldı. 2002’de dört, 2001’de iki yayınevi yeni basımlarını yaptı. 1992’den bu yana kitabı yayınlayan yayınevi sayısı 20’den fazla. 1946’da Hilmi Kitabevi’nden 271 sayfa olarak basılan kitabın Türkçesi Selami Ä°zzet Sedes tarafından sadeleÅŸtirilmiÅŸ ve aynı yıl 2.5 liradan piyasaya çıkmıştı.YABAN Yakup Kadri KaraosmanoÄŸlu21 yılda 46 baskıİlk baskısı, 1932 yılında Muallim Ahmet Halit Kitaphanesi tarafından yapıldı. Atilla Özkırımlı’nın yayına hazırladığı romanı 1981’de Birikim Yayınları 200 TL’den satışa çıkardı. 1983’te ilk basımını yapan Ä°letiÅŸim Yayınları, bu yıl 45. baskısını yaptı. Her yıl ortalama 15 bin adet satıyor. Ä°lköğretim okullarında öğrencilere okumaları için tavsiye edilen kitaplarına başında yer alıyor.FALAKA Ömer SeyfettinTüm külliyatı çok satarAslında sadece Falaka deÄŸil, Ömer Seyfettin’in bütün eserleri her zaman en çok satan kitaplar listesinde. Tüm eserleri, Muallim Ahmet Halid Kitabevi tarafından 1938’den itibaren Ömer Seyfettin Külliyatı adıyla basıldı. Bomba, Gizli Mabet, Yüksek Ökçeler, Efruz Bey, Beyaz Lale, Bahar ve Kelebekler peÅŸ peÅŸe sunuldu. Yüksek Ökçeler’in 1938 baskısı 50 kuruÅŸtu. Sonra, Milli EÄŸitim Bakanlığı ve Bilgi Yayınları tüm eserlerini defalarca bastı. Falaka hikayesinin 40 ayrı isimle basıldığı biliniyor.YAYINCI VE ELEÅžTÄ°RMEN GÖZÃœYLEMÃœRŞİT BALABANLILAR (Ä°ÅŸ Bankası Kültür Yayınları)Ä°lle de okunmaları gerekirHer zaman satanların en önemli özelliÄŸi ‘zamana dayanıklı’ yapıtlar olmalarıdır. Roman ise roman tarihi içinde, öykü ise öykü tarihi içinde yeri vardır, eskimezler. KuÅŸaktan kuÅŸaÄŸa ‘İlle de okunması gerekir’ diyerek aktarılmıştır bu kitaplar. Dolayısıyla çoÄŸu insan farkına varmadan kabullenir o yapıtları ve okur.DOÄžAN HIZLAN(Gazeteci, eleÅŸtirmen)Klasik demek doÄŸru deÄŸil ayrı bir sınıf buHep satanlar deÄŸiÅŸik dönemlerdeki kuÅŸakların, ortak edebi zevk ve paydasını keÅŸfedebilen eserlerdir. Edebiyatın da bir moda yanı vardır ama enterasan olan, bu kitapların ilk çıktığında moda olduÄŸu halde her zaman modanın klasik yanını temsil etmiÅŸ olmalarıdır. Hep satanların bazen çok kısa süre unutuldukları demeyeyim ama, ihmal edildikleri olmuÅŸtur. Ama onları tekrar gündeme getiren okurlar, eleÅŸtirmenler ortaya çıkar. Hep satanlar daima klasikler deÄŸildir, hatta modern klasikler de deÄŸildir. Onlar bu iki sınıfın da ötesinde kendilerine baÅŸka bir sınıf bulmuÅŸlardır. O sınıfı da onlara okurları uygun görmüştür. Aslında Türk ve dünya edebiyatında çok satanların bilançosunu çıkarttığınızda insanoÄŸlunun deÄŸiÅŸmeyen özelliklerinin burada bulunduÄŸunu görürsünüz.AYFER TUNÇ(Yapı Kredi Yayınları eski editörlerinden)Ä°nsanlık varoldukça satacaklarBazı kitaplar bir anda çok satılır ve kaybolur, bazıları önce hatırı sayılır miktarda satılıp azalan bir eÄŸilim izler, bazıları ise belli bir ritim içinde sürekli satılır. ÖrneÄŸin OÄŸuz Atay’ın, Tezer Özlü’nün kitapları çok satan kitaplar listelerinde görünmez, ama toplamda en çok satan kitaplardan daha fazla satarlar. Bizde James Joyce’un Ulysses’i ve Cervantes’in Don KiÅŸot’u, on senedir düzenli satılıyor. Amin Maalouf’un kitapları çıktığı zaman yüksek bir seyir izliyor, sonra azalıyor ama durmuyor, belli bir ritim içinde satılmaya devam ediyor. Ahmet Hamdi Tanpınar, Sabahattin Ali, Sait Faik Abasıyanık kitapları ile Cemal Süreya, Orhan Veli ve Názım Hikmet’in ÅŸiirleri düzenli bir satış grafiÄŸine sahiptir.NÄ°LGÃœN BAYSAL(Engin Yayınları)Türk klasiklerine raÄŸbet yokGeçtiÄŸimiz fuar sırasında sadece 10 ya da 15 kiÅŸi Türk klasiklerini sordu. Türk klasikleri o kadar raÄŸbet görmüyor. Hatta okullar olmasa bu kadar bile destek görmesi mümkün deÄŸil. Sefiller ile Suç ve Ceza en çok satılan kitapların başında. Anna Karenina ve Ana da çok satılıyor. Fuarda bu kitapların kısaltılmışı yok mu diye soranlar oldu. Bu tabii kötü bir geliÅŸme. Bu klasikler dünya durdukça hep satacak. Bazı yayınevleri, tarzları olmadığı halde dünya klasikleri yapmaya baÅŸladı. Bu ilginin sürmesinden kaynaklanıyor. Bunda 75 yıllık telif süresi dolduÄŸu için telif ödememelerinin de etkisi var. HÃœSNÃœ TEREK(Altın Yayınları)FadiÅŸ gizli bir klasikBazı kitaplar vardır, bir sene ortalığı kasıp kavurur. Biz bunlara dönemsel kitaplar deriz. Saman alevi gibi parlayıp sönerler. Ama bazı kitaplar gökyüzündeki yıldızlar gibi sürekli parlayıp durur. Nobel ve klasiklerin basımına 45 yıl önce baÅŸladık. Özcan Köknel’in ‘KiÅŸilik’ kitabı 20 senedir her yıl en az 5 bin satışa ulaşıyor. Gülten DayıoÄŸlu’nun ‘Fadiş’i gibi yarım asırdır her yıl 5-6 bin sattığımız, neredeyse gizli bir klasiÄŸe dönüşen ilginç bir örnek de var. 50’ye yakın kitabı olan Agatha Christie, her sene 2-3 bin satar. Türkiye kendi klasiklerini yarattı. Neredeyse her yayınevinin bir Ömer Seyfettin dizisi var. Piyasada 40 deÄŸiÅŸik ‘KaÅŸağı’ baskısı görürsünüz ve hepsi de satıyor.SEYHAN SAPAR(Oda Yayınları)Sol görüşlülerin kitaplarına ilgi azaldıİlk baÅŸlarda Jack London ve Gorki’ler cazipti ÅŸimdi onlara yönelik talep çok azaldı. Son yıllarda daha çok Dostoyevski, Balzac, Tolstoy ve Zola gibi klasik romancılar öne çıktı. Siyasal keskinlik ortamından uzaklaşıldığı için klasikler daha deÄŸerlendi. BilindiÄŸi gibi London ve Gorki sol görüşleri taşıyan yazarlardı. Ama o dönemde kitap satışları bugünle kıyaslanamayacak kadar çoktu. Bu günlerde bir kitaptan bin tane basıyoruz, ne zaman biteceÄŸi belli deÄŸil. Ama o zamanlar bir eserden 5 bin basıyor ve bir ay içinde tüketiyorduk.Yabancılar:DON KÄ°ÅžOTMiguel de Cervantes25 yayınevi bastı25 yayınevi çeÅŸitli yıllarda farklı baskılarını yaptı. Sadece geçtiÄŸimiz yıl 6 yayınevi (Yapı Kredi Yayınları, Gül, Kapadokya, Tomurcuk, Yuva ve Mutlu) tarafından basıldı. AraÅŸtırma ve Morpa iki yılda iki, Engin üç farklı yılda üç baskısını yaptı. Don KiÅŸot’un Maceraları adıyla 1933’te 25 kuruÅŸa, ManÅŸlı Don KiÅŸot ismiyle Hamdi VaroÄŸlu çevirisi 1942’de Hilmi Kitabevi’nden 1.5 liraya satışa çıktı.DEFÄ°NE ADASI / R.L. Stevenson121 yıldır okunuyorOn iki yaşındaki oÄŸlu Lloyd’u eÄŸlendirmek amacıyla ‘Define Adası’ adını verdiÄŸi hayali bir adanın haritasını çizen Robert Louis Stevenson, çocuk edebiyatının en büyük macera romanlarından birini yazmaya baÅŸladığının farkında deÄŸildi. Define Adası, 1883’te piyasaya çıktı, 1908’de sessiz sinema döneminde filme çekildi. Ä°lk baskılarından biri 1956 yılında Milliyet Yayınları tarafından yapıldı. 4 liradan satılan 336 sayfalık kitabın çevirmeni Necmettin Arıkan’dı. 1989’dan beri tam 26 farklı yayınevi tarafından basıldı. Sadece Varlık Yayınları’ndan basılan Muzaffer ReÅŸit çevirisi Ekim 1969’da dördüncü baskısını yapmıştı. ANDERSEN MASALLARIHans Christian AndersenSon dört yılda 23 ayrı yayıneviÖrdek Yavrusu, KurÅŸun Asker, Henzel ile Gretel, Parmak Kız... Hangimiz çocukluÄŸunda bunlardan birini okumamıştır ki... 2004’te Alfa Yayınları’ndan yayınlandı. Geçen yıl dört (Gül, Uysal, Bahar, Doruk) 2002’de ise yine dört yayınevi (Hikmet, Felis, Özgür EÄŸitim, DoÄŸa Basım) kitabın yeni baskılarını yaptı. 1999’dan bu yana tam 23 yayınevi bu kitabı bastı.BABALAR VE OÄžULLAR Ä°van Sergeyeviç Turgenyev 50 kuruÅŸtan bugüne1937’de Remzi Kitabevi’nden çıkan kitap Hasan Ali Ediz ve Vasıf Onat tarafından TürkçeleÅŸtirilmiÅŸ ve 50 kuruÅŸa satılmıştı. Remzi Kitabevi’den 2 cilt halinde çıkan kitabın ismi Babalar ve Çocuklar’dı. O günden bu yana Babalar ve OÄŸullar adıyla çeÅŸitli baskıları yapıldı. ISBN listesine göre 1989’dan bu yana sekiz yayınevi tarafından yeni basımları yapıldı. KÜÇÜK PRENS Antoine de Saint-ExuperyKorsan baskısı varKüçük Prens (Le Petit Prince) 1943 Nisanı’nda Ä°ngilizce ve Fransızca yayınlandı. 50’ye yakın dilde çevirisi bulunan kitap, Türkçe’ye 1953 yılında Ahmet Muhip Dıranas tarafından çevrildi. Çocuk ve Yuva dergisinde bir yıl tefrika edildi. DoÄŸan KardeÅŸ Kitaplığı (AyÅŸe Nur takma adıyla Azra Erhat çevirisi) ve Hüsnü Tabiat Matbaası (Salih S. Uygur) aynı yıl kitap olarak bastı. Hüsnütabiat’ın baskısında çeviri Salih S. Uygur’un, kitap kapağı Mim Uykusuz’un, önsöz ise Bedii Faik’indi. Türkiye’deki yayın hakları 1987’den beri Mavibulut Yayınevi’ne ait olmasına raÄŸmen korsan olarak sadece 1990’larda tam 18 ayrı yayınevi tarafından basıldı.AYA SEYAHAT / Jules VerneJules Verne’in ölümsüz eseriSon baskısı bu yıl TimaÅŸ tarafından Aya Yolculuk adıyla yapıldı. 2003’te Sosyal, Yeryüzü, Yuva ve Ä°nkılap yayınevleri ise Aya Seyahat ismiyle basmışlardı. 1988’den bu yana 17 yayınevi çoÄŸunluÄŸu Aya Yolculuk adını tercih ederek kitabı yayınladı. Ä°lk baskılarından biri 1950’de Ä°nkılap yayınlarınca yapıldı. 1.5 liraya satılan kitabın çevirmeni Ferid Namık Hansoy’du.ÜÇ SÄ°LAHŞÖRLER / Alexandre Dumas Geçen yıl 9 yayınevi bastıKM Vasıf çevirisi 1932’de Tefeyyüz Kitaphanesi tarafından, Selami Ä°zzet Edes çevirisi ise 1957’de Güven Yayınevi’nce basıldı ve fiyatı 3 liraydı. Son baskılarını 2004’te TimaÅŸ, Karınca ve Ä°zdüşüm yayınevleri yaptı. Geçen sene ise tam 9 yayınevi tarafından (Mutlu, TimaÅŸ, Tutku, Beyaz Balina, Tomurcuk, Marpa, Hepsen, Ä°nkılap) basılmıştı. 1991’den bu yana kitabı basan yayınevi sayısı tam 32. OÄŸlak Yayınları kitabın devamı olan Yirmi Yıl Sonra’yı da bastı. Alexandre Dumas’nın külleri 100. doÄŸum yıldönümü olan 2002’de ölümsüz Fransız yazarlarının gömüldüğü Pantheon’a defnedilmiÅŸti.DÄ°ÄžER YABANCI HEP SATANLAR DENEMELER Montaigne: Son sekiz yılda 10 yayınevi bastıFARELER VE Ä°NSANLAR John Steinbeck: Son beÅŸ yılda 18 yayınevi bastı.ANNA KARENÄ°NA Lev Tolstoy: Son üç yılda 7 yayınevi tarafından basıldı.ÇANLAR KÄ°MÄ°N İÇİN ÇALIYOR Ernest Hemingway: Son 10 yılda sekiz farklı yayınevi tarafından basıldı.MARTIRichard Bach : 1989’dan bu yana altı yayınevi yayınladı.GAZAP ÃœZÃœMLERÄ°John Steinbeck: 10 yayınevi tarafından yayınlandı.MADAM BOVARY Gustave Flaubert: 1990’dan beri toplam dokuz yayınevinin yayın kataloÄŸunda yer aldı. ÖLÃœ CANLARNikolay Gogol: Son 15 yılda 12 yayınevi tarafından yayınlandı.ÇevirilerMASALLAR / La FontaineNázım Hikmet takma adla çevirdi1991’den bu yana 24 ayrı yayınevi tarafından basıldı. 2003’te Yapı Kredi, Bahar, DerpaÅŸ, Tomurcuk, Zambak ve TimaÅŸ yayınevleri, 2004 yılında ise Alfa tarafından yeni basımları yapıldı. 1949’da da, Názım Hikmet, cezaevi yıllarında, Ahmet OÄŸuz Saruhan takma adıyla bu kitabın bir çevirisini hazırlamıştı. ‘La Fontaine’den Masallar’ adıyla yayınlanan kitap, Ahmet Halit Kitabevi’nden çıkmıştı. Daha sonra Nermin Milar’ın yayına hazırladığı ve 1960’ta Ä°yigün Yayınları’ndan basılan kopyası 5 liradan satıldı.SUÇ VE CEZA Fyodor Mikhailoviç DostoyevskiDünyanın en çok satan kitabıSuç ve Ceza, Türkiye’de ilk olarak 1948’de Hasan Ali Ediz tarafından çevrildi ve Milli EÄŸitim Bakanlığı tarafından basıldı. Fiyatı 2 lira 100 kuruÅŸtu. Eser 1992’den bu yana 23 ayrı yayınevi tarafından defalarca basıldı. Sadece 2003’te beÅŸ ayrı yayınevi (Ä°lya, Metropol, Karınca, Ä°talik, Beda ve Ä°letiÅŸim) aynı anda kitabı okuyucuya ulaÅŸtırmaya çalışıyordu. Son baskısı 2004 yılında Bahar yayınları tarafından yapıldı. Dünyanın ÅŸimdiye kadar kopyası en çok satılan kitabı sayılıyor.SAVAÅž VE BARIÅžLev Nikolayeviç TolstoyOkumayan kuÅŸak yok1943 yılında 287 sayfa olarak Maarif Vekaleti Dünya Edebiyatından Tercümeler serisinden Harp ve Sulh adıyla basılan dört cildin çevirmeni, Türkiye Komünist Partisi’nin ünlü genel sekreteri Zeki BaÅŸtımar’dı. 1960’larda Sosyal Yayınları Leyla Soykut, 1980’lerde ise Cem Yayınları Attila Tokatlı çevirilerini SavaÅŸ ve Barış adıyla bastılar. 1990’da Milli EÄŸitim Bakanlığı sekiz cilt halinde Harp ve Sulh adıyla kitabı yeniden çıkardı. Daha sonra hemen her yıl yeniden ve birden fazla yayınevi tarafından yayınlandı. Sadece son sekiz yılda tam 18 yayınevi Tolstoy’un bu klasik eserini okuyucuya sundu. 2003’te Ä°letiÅŸim, bu yılın başında ise Karınca yayınevi tarafından yeniden basıldı.ANA / Maksim Gorki 14 yılda 21 yayınevi bastıSon olarak 2004’te Bahar yayınları tarafından basıldı. Geçen yıl dört (Karınca, Ä°talik Kitaplar, Alfa, Müjde) 2002’de dört (Ä°lya, Bordo Siyah, Arya, Akyüz) ve 2001’de ise altı yayınevi tarafından (Yeryüzü, Soyut, Ãœbl, Kamer, Nabu ve Sentez) baskısı yapıldı. Son 14 yılda kitabı basan yayınevlerinin toplamı 21. Nihal Yalaza Taluy çevirisi 1965’te Varlık tiyatro serisi içinde, Ayda Düz çevirisi ise 437 sayfa olarak Sosyal Yayınları’ndan 1973’te 20 liradan satışa çıkarıldı.DEMÄ°RYOLU ÇOCUKLARI Edith Nesbit22 yayınevi bastı1990’larda her yıl en az 2, toplam 22 yayınevi tarafından yayınlandı. 2000’de Epsilon, Cemre ve Erdem, 2001’de Alfa, Özyürek, Nehir Medya ve Ä°nkılap, 2003’te ise Mutlu, HepÅŸen ve Yuva yayınları yeni baskılarını yaptı. Çocuk klasiklerinin en önemlilerinden.HEIDI /Johanna Spyri50 dilde 20 milyondan fazla sattıHeidi Mutlu Kız ismiyle 1976’da basılan Gülten Suveren çevirisi Altın Kitaplar, Nazife Müren çevirisi ise bir yıl sonra Varlık yayınlarından çıktı. Fiyatı 2 liraydı. 1991’den bu yana 23 ayrı yayınevi tarafından basıldı. Son üç yılda kitabı tekrar basan yayınevi sayısı 14. Geçen yıl Hepsen, TimaÅŸ, Mutlu, Uysal ve Damla yayınevleri yeni basım yaptı. Ä°lk kez 1881’de Almanya’da basılan kitap 50 dile çevrildi ve bugüne kadar 20 milyondan fazla sattı.Â