Hayvanları insanileÅŸtirme sürecinde müthiÅŸ ilerleme

Hayvan endüstrisine geçen yıl yapılan yatırım: 35.9 milyar dolar. Ayrıca ABD’de artık kedi ve köpeklere böbrek nakli, göğüs büyütme ya da küçültme, patileri boyama ya da mücevherle bezeme, kendiliÄŸinden ısınan bir örtüyle kaplama gibi estetik ameliyatlar uygulanabiliyor.AyÅŸe kendisiyle birlikte divana uzanıp televizyonu izleyen Abdi’nin başını sevgiyle okÅŸuyor. Abdi, silikonla büyütülen erbezlerinden hoÅŸnut görünüyor. AyÅŸe ÅŸimdiden kafasında düğün hazırlıkları yaparken, bir yandan da Abdi’nin yeni saç kesimi ve Gucci ceketiyle çok yakışıklı olduÄŸunu, yine de bir iki kilo vermesi gerektiÄŸini düşünüyor. O anda aklına can yeleÄŸi alması gerektiÄŸi geliyor. Yelkenliyle birlikte denizlere açılacakları tatilde, Abdi’nin denize düşmesini istemiyor ve ölür diye ödü patlıyor. Ne de olsa Abdi artık eskisi gibi genç deÄŸil; 12 yaşında, yani bir köpek için bir hayli yaÅŸlı bile denebilir. AyÅŸe’nin tavrı toplumda giderek yaygınlaÅŸan bir eÄŸilimin tipik bir örneÄŸi. Bu eÄŸilim evlerde beslediÄŸimiz evcil hayvanların aşırıya vardırılacak boyutlarda insanlaÅŸmalarıyla kendini belli ediyor. Ä°nsanlaÅŸtırmanın nedenleriSöz konusu eÄŸilimin altında yatan nedenler konusunda çeÅŸitli görüşler öne sürülüyor: teknolojinin yarattığı yabancılaÅŸma, yanlızlık, kimi insanların havaya atacak kadar çok parası olması, insan olmanın ne anlama geldiÄŸini tam olarak kestirememe, ve daha neler neler. Ne var ki, iÅŸin gerçeÄŸi özellikle de kedi ve köpeklere giderek insanlara özgü duyguların daha fazla yükleniyor olması. HoÅŸunuza gitsin ya da gitmesin, evcil hayvanlar giderek çocukların, karı ve kocaların, uÄŸraÅŸ alanlarının yerini alıyor. YerleÅŸik toplumların ortaya çıkışından bu yana hayvanlarla insanlarla arasında ‘evcil’ türde bir iliÅŸki süregeldi. Ancak bu iliÅŸki giderek çılgın boyutlara vardırılıyor. ÖrneÄŸin, dünyanın en çok evcil hayvan barındıran ülkesi olan A.B.D’de bu sayı 378 milyona ulaşıyor. Bu da, ülkede insanlardan 100 milyon fazla evcil hayvan yaÅŸadığı anlamına geliyor. 35.9 milyar dolarlık ekonomiA.B.D’de evcil hayvanlara yönelik endüstrinin de son on yılda giderek tırmandığı görülüyor. Uzmanlar bu alanda yapılan yatırımların bu yıl 35,9 milyar dolar gibi inanılmaz bir boyuta ulaÅŸması beklendiÄŸine dikkat çekiyorlar. Britanya, Avustralya gibi ülkeler de bu konuda geri kalmıyorlar. Britanya’da evcil hayvanlara harcanan para bu ülkede bilime yapılan yatırımları gölgede bırakıyor. Avustralya’da da bu deÄŸerin dış yardım bütçesinin üzerinde olduÄŸu belirtiliyor. Dahası, harcamaların yapısında da bir çarpıcı bir farklılık gözleniyor. A.B.D’de artık kedi ve köpeklere böbrek nakli, göğüs büyütme ya da küçültme, patileri boyama ya da mücevherle bezeme, kendiliÄŸinden ısınan bir örtüyle kaplama gibi estetik ameliyatlar uygulanabiliyor. En pahalı düğünÅžimdilerde filizlenen ‘kiÅŸisel’ uygulamalar arasında en garibi de evcil hayvanların dünya evine girmeleri olsa gerek. En pahalı düğün konusunda dünya rekorunu Phet ve Ploy adlı iki kedi ellerinde tutuyor. 1996 yılında Tayland’da yapılan düğünün 16,241 dolara mal olduÄŸu belirtiliyor. Ãœstelik bu kadarla da kalmıyor, kimi zaman insanların da evciliyle evlendiÄŸi ve kendilerine göz kamaÅŸtırıcı, minicik sertifikalar bile verildiÄŸi söyleniyor. Bilim insanları yüzyıllardır doÄŸal ayıklama aracılığıyla evcil hayvanların genetik yapıları üzerinde oynarlarken, geliÅŸmiÅŸ genetik yöntemler iÅŸin bir baÅŸka yönünü oluÅŸturuyor. Åžimdilerde araÅŸtırmacılar alerjik düzeyleri düşük, ‘aksırmayan’ kediler üretmeyi tasarlıyorlar. Genleri ‘sahiplerinin istekleri yönünde’ deÄŸiÅŸtirilen, ‘modaya uygun’ bu ilk evcil hayvan örneklerinin 2007 yılından itibaren yaklaşık 3500 dolardan satışa sunulmaları bekleniyor.Klonlamaya 50 bin dolarBir de klonlama olayı var. Kimi insanlar evlerinde besledikleri hayvanlarla öylesine yoÄŸun bir gönül bağı kuruyorlar ki, onların kusursuz bir kopyasına 50,000 dolar ödemeyi göze alıyorlar. SipariÅŸe uygun ilk kopya kedi geçtiÄŸimiz yılın sonlarında üretilirken, klonlanmış ilk köpeÄŸin bu yıl aramıza karışması bekleniyor. Gelgelelim, insanlarla evcil hayvanlar arasındaki iliÅŸkiye farklı bir boyut kazandıran bilimsel yöntemler yalnızca klonlama, ustalıklı estetik ameliyatlar ve genetik açıdan üstün nitelikli türler üretmekle sınırlı kalmıyor. Ä°nsanlar robot ve siber evcil hayvanlara da giderek çok daha fazla gereksinim duyuyorlar. Siber evcil hayvanlar söz konusu olduÄŸunda ilk akla gelen, dünya çapında satışları 47 milyonun üzerinde olan Tamagotchi’ler oluyor. Bunların bakımı biraz çaba gerektirmekle birlikte, denetim düğmeleriyle zorlanmadan oynayabilen becerikli parmaklara sahip olmak yetiyor. Robot hayvanlara merakRobot hayvanların sayısı her geçen gün hızla artıyor. Sony’nin ürettiÄŸi ve 6 yaşına basan köpek Albo’yu izleyen Omron yapımı kedi robot NeCoRo ve fok Paro ÅŸimdilerde üretilen robot hayvanlardan yalnızca birkaçı. Bu hayvanları beslemeniz, gezdirmeniz ve temizlemeniz gerekmediÄŸi gibi, onlardan usandığınızda düğmeye basıp devreden çıkartabiliyorsunuz. Daha da iyisi, bunlar size meydan okumuyor ve ansızın ölüvermiyorlar. Ancak Massachusetts Teknoloji Enstitüsü siber-sosyoloji uzmanlarından Sherry Turkle robot hayvanların insanlar üzerinde sanıldığından çok daha ciddi etkiler yarattığına inanıyor. Olumlu yönleri de varTurkle bu tür hayvanların insanlarda sıkıntısına katlanmadan bir dostluk yaÅŸadıkları ve yalnız olsalar bile asla yalnızlık çekmedikleri gibi bir yanılsamaya yol açtığına dikkat çekiyor. Kimi insanların saatin kaç olduÄŸunu, ya da insanları uyandıran fazlasıyla akıllı bu tür hayvanlardan kaçındıklarına da parmak basıyor. Gelgelelim, robot hayvanlar da dahil, insan-evcil hayvan ekosistemindeki her ÅŸeyin olumlu bir yönü de yok deÄŸil. Bu hayvanların günün birinde elden ayaktan düşmüş yaÅŸlılara, ya da özürlülere can yoldaşı olmaları iÅŸten deÄŸil. Öyle ki, Abdi ruhunu teslim edip bu dünyadan göç ettiÄŸinde, AyÅŸe soluÄŸu bir markette alıp kendisine klonlanmış bir köpek arayabilir. Bu arada, ninesi için akıllı bir robot hayvan alırken, komÅŸunun hınzır robot kedisinden uzak durmaya çalışır. Â