Hayatı kuşatan korkular

Korku hayatımızı kuÅŸatan bir duygu… Kiminde sınav korkusu vardır, kiminde baÅŸaramama korkusu… Bazı kiÅŸilerde sevilme korkusu varken yine kiminde terk edilme terkisi… Ä°flas etme korkusu, deÄŸerini kaybetme korkusu, öleceÄŸi korkusu, çıldıracağı korkusu, trafik kazası yapacağı korkusu, kapalı alan korkusu, insanlarla konuÅŸma korkusu…Â

Uzatmak mümkün… Son aylarda yaşanan deprem olması korkusu örneğin…Her bir başlık konusunda söylenebilecek çok söz var. Üsküdar Üniversitesi NPİstanbul Hastanesi'nden psikiyatri Uzmanı Prof. Dr. Hüsnü Erkmen korkuyu anlattı.

-Korkular konusunda kısa cevaplar rica ediyorum. Korku nedir diyerek başlasak?
Korku bireye tehlike yaratan durumlara karşılık verilen ruhsal tepkidir. Korku insanda olduğu gibi hayvanlarda da vardır

-KuÅŸku ile korkuyu akraba sayabilir miyiz?
Yakın olmakla birlikte aynı durum değildir.  Kuşkuda bir durumu daha iyi anlayabilmek için de gerekli olabilir.

-Kurku ile güvensizlik duygusu arasında sebep sonuç ilişkisi var mıdır?
Korku bazen kendine güvenememekten ortaya çıkabilir.

-KiÅŸi nelerden korkar?
İnsan kendisini rahatsız edebilecek her şeyden korkabilir.

-Yetişkin korkuları ile çocuk ergen döneminde yaşanan korkuların temel farkı nedir?
Normal yetişkinin korkuları daha gerçekçi iken çocuklarınki gerçek dışı olabilir.

-Korkunun temeli ne zaman atılır?
Genellikle çocukluk çağında veya başa gelen bir durumun zarar vereceği anlaşıldığında ortaya çıkar.

-Çocukluk döneminde yaşanan korkular doğru yaklaşılmazsa yetişkinliğe taşınır mı?
Evet… Çoğu zaman taşınır.

-Bir nevi agorafobi ve benzeri korkular bu zamandan mı örülmeye başlanır?
Bazıları çocukluktan bazıları sonradan edinilmiştir.

-Korkunun mantığı var mıdır?
Bazı korkular mantıklıdır ve insanın korkusu insanı koruyabilir.

-Hangi korkular hayatı sıkıntıya sokar?
Yaşamımızın temel kavramlarını engelleyen korkular sıkıntı yaratıcıdır.

-Korkunun oluşma mekanizması nedir?
Vücut alarm sistemlerinin çalışması ile korku oluşur.

-Beyin ile korku ilişkisi nasıldır?
Her türlü duygumuz beyinden kaynaklanır, korkuda beyinden kaynaklanır.

-Korkuda öğrenilmişliğin payı ne kadardır?
Pek çok korku yaşanmışlıklar ve öğrenme ile ilgilidir.

-Korku ile kişilik bağlantıları söz konusu mudur?
Kişilik yapısı ile korkunun bir ilgisi vardır.

-Yetişkinlerde gelecek korkusu giderek artıyor diyebilir miyiz?
Toplum gelişip karmaşıklaştıkça gelecek korkusu artar.

-Bunun sebepleri sizce nelerdir?
Kaotik bir ortamda insan geleceÄŸini kestiremez ve korku olur

-Günümüz insanları sanırım sorumluluk konusunda da korku yaşıyorlar? Evlilikten kaçışlar, sorumluluk alamamak gibi davranışlar görülebiliyor. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Sorumluluk hayatı güçleştiren bir durum olduğu için korku yaratabilir bu da yaşamı daha zor hale getirir.

-Cinsel korkularda sanırım ülkemizde az değil… Bu korku vajinismusa sebep oluyor mu?
Vajinismus bir cinsel korku olayıdır, cinsel korku toplumumuzda hayli yaygındır.

-Evlilikte aldatılma korkusu da önemli yetişkin korkularından… Burada yaşanan kişinin kendine olan güvensizliği mi, yoksa eşine olan güvensizliği mi?
Hem kendine hem eşine güvensizlikten kaynaklanıyor.

-Başaramama, sonuca ulaşamama, tek başına bir işin üstesinden gelememe korkusu da yaygın mı?
Çok yaygındır, pek çok kişi bu nedenle hayatta istediği yere gelemez.

-Bu kişiler risk alamadıklarından büyük organizasyonlarda sanırım yer alamıyorlar?
Bu nedenle de başarı düşüyor.

-İleri yaşlarda yeti kaybı korkusu da yaşanıyor mu?
Herkes bu korkuyu yaşayabilir, ileri yaşlarda başkasına ihtiyaç duymak zor bir durumdur.

- Çocukların evlenerek evden ayrılmaları ya da başka nedenlerle evden uzak yaşamaları ebeveynler tarafından önemli bir korku nedeni?
Bu aileye göre değişir. Normal olanı çocukları kendi ayağı üzerinde durur hale getirip evden uzaklaştırmaktır.

-Burada temel faktör yalnızlık korkusu mu?
Yalnızlık olabileceği gibi kontrolü kaybetme korkusu da vardır.

-Hastalık korkusu da var mı yetişkin korkuları arasında?
İnsan çok küçük yaşlarda hastalığın kötü bir durum olduğunu öğrenir ve bundan korkmağa başlar.

-Ölüm korkusunu atlamak olmaz herhalde? Ölüm korkusu nasıl gelişiyor kişide?
Aynı şekilde ölümü öğrenen çocuk bu korkuyu da öğrenir, bazı kişiler için yok olmak korkusu ile ölüm korkusu iç içedir.

-Korku ile seyreden başka psikiyatrik bozukluklar var mıdır?
Hemen her psikiyatrik bozuklularda korku görülür.

-Korku ne gibi fiziksel belirtilere sahiptir?
Korku olunca terleme, titreme, regl değişikliği, kalp çarpıntısı, adale kasılmaları, beynin hızlı çalışması gibi fiziksel belirtiler olur.
-Korkunun neden olduğu ne gibi psikiyatrik sorunlar vardır?
Her türlü psikiyatrik bozukluklarda korku kendini gösterebilir.

- Korku tedavi edilir mi?
 Evet korku tedavi edilebilir, tedavi edilmezse hastalıklarda sonuç alınamaz.