Türk’ün ağaçla imtihanı

AMASRA: 63 BİN

Amasra’da bir termik santral ve kül depolama sahası kurulmak isteniyor. Santral kurulduktan sonra üretilen elektriğin şehir şebekesine verilmesi için bir de iletim hattı oluşturulacak. Ancak henüz termik santralla ilgili ÇED raporu çıkmadan iletim hattı ile ilgili olumlu karar verildi. İletim hattı için 54 kilometre orman içinden yol açılacak. Toplam 183 hektarlık alanda 43 bin ağaç kesilmesi öngörülüyor. Ağaçların şimdiden 10 bini kesildi. Zonguldak ve Bartın’da kesimler devam ediyor. Termik santral için 32 hektar, kül sahası için de 45 hektarlık bir orman arazisinde ağaç kesimi yapılacak. Proje gerçekleşirse toplam 77 hektar için yaklaşık 20 bin ağaç daha kesilecek. İletim hattı ile birlikte 63 bin ağaç yok olacak.

Bartın Üniversitesi’nden Orman Mühendisi Prof. Dr. Erdoğan Atmiş, bunun etkilerini şu sözlerle anlatıyor: “Ormanlar sadece ağaçlardan oluşmaz. Barındırdıkları canlı ve cansız bütün varlıkların birbiriyle etkileşiminden oluşan bir ekosistemdir. Zonguldak Bartın kıyılarında bulunan ormanlar ağaç, ağaççık, çalı ve diğer bitkilerden oluşan zengin bir yalancı maki formasyonu barındırmakta. Ağaçlarla birlikte özellikle toprak kayması ve erozyonu önleyen bu maki formasyonu da kaybolacak. Yaban hayvanlarının gölgesinde yaşandığı ve meyvelerinden beslendiği bu bitki örtüsü tıraşlanınca, hayvanlar habitatını (yaşadığı ortamı) terk edecek. İstanbul’da üçüncü köprüye ait yolların İstanbul’un kuzey ormanlarını yok etmesinden rahatsız olan domuzların Boğaz’da yüzme girişimleri bu tür doğaya yanlış müdahale faaliyetlerinin bir sonucu. Benzer görüntüler bu coğrafyada da yaşanacak.”

MAÇAHEL: 165 BİN

Artvin Borçka’ya bağlı Camili Vadisi’nde bulunan ve UNESCO tarafından Biyosfer Rezerv alanı ilan edilen Maçahel’de sekiz ayrı HES projesi yapılmak isteniyor. Projelerin çoğu yargı kararıyla durdurulmuş durumda. Ancak davalar temyiz aşamasında ve tehlike tam anlamıyla geçmiş değil.

Uğur HES de Maçahel’e yapılmak istenen sekiz HES projesinden biri.

Avukat Yakup Okumuşoğlu’nun verdiği bilgiye göre, yalnız iletim hattı için 33 kilometre uzunluğunda ve 50 metre genişliğinde orman arazisinin tıraşlanması gerekiyor. Bu da 165 hektarlık bir alana denk geliyor. En iyimser hesapla 10 metrekarede bir ağaç olduğu düşünülürse 165 bin ağacın kesilmesi gerekecek.

FATSA HES: 254 BİN

Ordu Fatsa’da HES ve baraj projesi yapılmak isteniyor. Henüz başlamayan proje kapsamında Ordu merkez ile Mesudiye, Ünye ve Akkuş gibi ilçeleri kapsayan işletmelerde yaklaşık 87 hektarlık orman alanı yok olacak.

Bölgenin coğrafyası dikkate alındığında, 1 hektarda 1000 ağaç üzerinden hesaplanırsa bu, 87 bin ağacın yok olması anlamına geliyor.

Ayrıca proje kapsamında malzeme ocakları ve kırma eleme tesisi yapılması da öngörülüyor. Toplamda 4 bin hektarı kapsayan alanın 167 hektarlık kısmı ormanla kaplı. Bu da 167 bin ağaç anlamına geliyor. ÇED dosyasındaki bilgilere göre, Fatsa’daki bu proje gerçekleşirse toplam 254 bin ağaç yok olacak.

CERATTEPE: 5 MİLYON

Artvin Cerattepe’de de 20 yılı aşkın süredir madencilik tartışmaları sürüyor. Artvin’de madencilik faaliyetleri için tek bir şirkete 4406 hektarlık alan için ruhsat verildi. Ancak bakır madenciliği yapacak şirket ilk etapta toplam 38 hektar için ‘ÇED olumlu’ kararı aldı. ÇED dosyasına göre, 50 binden fazla ağaç kesilecek. Bir kısım ağaç kesilmeye başlandı bile.

Bölge halkının yoğun bir mücadelesi oldu. Yargı, Cerattepe’deki bakır madenciliği faaliyetini şimdilik durdurdu. Ancak yargı süreci devam ediyor. Avukat Bedrettin Kalın’ın verdiği bilgilere ve yapılan hesaplara göre, 38 hektarlık alanın dışında ruhsat alınan 4 bin hektardan fazla alanda madencilik yapılmaya başlanırsa 5 milyondan fazla ağacın geleceği tehlikeye girecek demek.

AKKUYU: 220 BİN

Mersin’de yapılması planlanan Akkuyu Nükleer Santralı için ÇED Raporu’na göre, 220 bin ağaç kesilmesi planlanıyor. Ancak bununla birlikte, izin alınmamasına karşın çalışmaların yürütüldüğü, 5265 metrekarelik bir ormanlık alan olduğu da konu ile ilgili işletilen son yargısal süreçte ortaya çıktı.

ÜÇÜNCÜ KÖPRÜ VE HAVAALANI: 2.7 MİLYON

Meclis’teki soru önergesine Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu’nun verdiği yanıta göre, üçüncü köprü ve havaalanı için yaklaşık 2.7 milyon adet ağaç kesilecek.

Bakan Eroğlu, Kuzey Marmara Otoyolu ve üçüncü köprünün yapımı için 2542 hektarlık alanın kullanılacağını, bu alan içinde 706.92 hektar ormanlık alanda çalışma yapılacağını, toplam 381 bin 96 adet ağaç kesileceğini açıklamıştı. Buna göre üçüncü havaalanının yapımı için de 6173 hektarlık alanda ön izin verildi ve yapım aşamasında da 2 milyon 330 bin 12 adet ağacın kesileceği duyuruldu.

SOMA TERMİK SANTRALI: 250 BİN

Greenpeace’in raporuna göre Soma’nın Yırca Köyü’nde ÇED raporunda yer almamasına karşın 6 bin zeytin ağacını bir gecede kesen Kolin İnşaat, projenin devamı için ÇED raporuna göre ormanlık alan içinde 200 bin metreküplük ağaç kesecek.

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Ünal Akkemik, 200 bin metreküpün bölgedeki kızılçamların gövde çapının 25 cm olması durumunda 250 bin, 20 cm olması durumunda 550 bin, 15 cm çapında genç ağaçlardan oluşması durumunda 800 bin ağaca tekabül edeceğini söylüyor.

BİGA’DA 6 SANTRAL: 360 BİN

Çanakkale Biga Yarımadası’nda ormanlık alanlara kurulmak istenen termik santrallar 360 bin ağacı tehdit ediyor. Karabiga Belediye Başkanı Muzaffer Karataş, Biga Yarımadası’nın kuzey sahillerinde ormanlık alanlara termik santral inşa etmek için yapılan altı başvuru olduğunu söyledi. Projelere bakanlık onayı çıkması durumunda kesilecek ağaç sayısının toplam 361 bin 924 olarak hesaplandığını belirten Karataş, termik santralların 4700 dönümden daha büyük bir orman alanını kalıcı olarak tahrip edeceğini söylüyor.

ÇALDAĞI: 1.5 MİLYON

Manisa Turgutlu’daki Çaldağı’nın altında 40 milyon ton nikel madeni rezervi var. Bu maden çıkarılmak isteniyor. Proje, alanın toplam 1552 hektarlık bir alanı kapsıyor. Bu da iyimser bir hesapla en az 1.5 milyon ağaç anlamına geliyor. Bu rakam, Manisa’daki toplam orman varlığının da yüzde 5.5’ine denk geliyor. ÇED raporundaki bilgilere göre, bugüne kadar verilen izinlerde 143 bin ağaç kesildi. Daha da ağaç kesilecek. Proje ne kadar ilerleyecek, daha ne kadar ağaç kesileceği belli değil. Madencilik faaliyeti nedeniyle ağaçların tamamı kesilmese bile, orman varlığı amacı dışında kullanılacak. Orman ekosistemi zarar görecek.

ISTRANCALAR: 300 BİN

Kırklareli Demirköy ile Vize ilçeleri sınırları içinde yapılması planlanan enerji nakil hattı için ÇED süreci başladı. Projeye onay verilmesi halinde kayın ağırlıklı orman örtüsünde 27 kilometre uzunluğunda ve 70 metre genişliğinde bir hat açılacak. Meclis’teki bir soru önergesine göre, proje gerçekleşirse 300 bin ağaç kesilecek.

10 METREKAREDE BİR AĞAÇ

Bazı projelerin ÇED dosyalarında orman varlığı içinde olan alanlarda kaç ağaç kesileceği belirtilirken, bazı projelerde ise orman alanlarında sadece alan ölçümü belirtilmiştir. Ağaç sayısı, ağacın yapısına, ormandaki ağaçların sıklığına göre değişiyor. Ancak uzmanlara göre en iyimser tahminde bir ormanlık alanın her 10 metrekaresinde 1 ağaç bulunuyor. ÇED raporunda ağaç sayısı belirtilmeyen alanlardaki ağaç sayısı bu hesaba göre yapıldı.

ORMANLAR OLMASA OLMAZDIK

Hava kirliliğinin yaklaşık yüzde 50’si ormanlar tarafından temizleniyor.

Bir hektar ladin ormanı yılda 32 ton, çam ormanı 40 ton ve kayın ormanı 68 ton tozu emer.

Ormanlar 50 metre genişliğindeki bir otobanın trafik gürültüsünü 20-30 desibel arasında azaltır.

25 metre boyundaki bir kayın ağacı 40 kişinin çıkardığı karbondioksiti yok eder.