Jens Odlander: Fazla mı iyiyiz diye tartışıyoruz

İsveç Türkiye’deki çocuk haklarıyla neden ilgileniyor?
Ortadoğu’nun güçlü figürü Türkiye’nin, Avrupa Birliği (AB) sürecindeki manevraları bizim için önem taşıyor. Ülkemizi AB’nin sözcüsü olarak gördüğümüz bir nokta var: İnsan Hakları, öncelikli olarak ta çocuk hakları.

İsveç’le kıyaslayınca, Türkiye’nin çocuk haklarındaki eksikleri neler?
İsveç’te kreş ve anaokulu, kadınların hayata katılımını desteklemek ve çocuklara iyi bir eğitim sunabilmek için devlet güvencesinde. Özel bir şirket bu hizmeti sunuyor olabilir ama parasını devlet ödüyor. Türkiye’de de bunun daha yaygın olması gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca çocuklara daha özgürlükçü ve kritik düşünmeyi aşılayan bir eğitim sunmalısınız.

Türkiye’deki çocuk hakları ihlalleri hakkında ne düşünüyorsunuz?
Ciddi bir sorun. Islah evleri daha sık denetlenmeli. İsveç’te ‘ acaba suç işleyen çocuklara karşı fazla iyi mi davranıyoruz’ konusunu tartışıyoruz. Düşünün ıslahevindeki çocuklar, o denli konforlu ve iyi koşullarda yaşıyor. Çocukları korumak ve kollamak bizim önceliğimiz, suç işlemiş bile olsalar. İyi koşullar sunarak çocukları topluma kazandırabilirsiniz. Türkiye için bu bir örnek olmalı.

Çocuk haklarını iyileştirmek için ne yapmalı?
Çocuk haklarının hayata geçirilmesinde ombudsmanlığın (kamu denetçiliği) önemli bir rol oynayacağını düşünüyoruz. Türkiye’de yerel çocuk ombudsmanlara ihtiyaç var. Yöret Vakfı’yla birlikte Bilgi Üniversitesi’nde bir oturum düzenliyoruz: Çocuk obdusmanlığı sempozyumu. Bu sayede bir yol haritası çıkarmayı umuyoruz.

Ombudsmanlık nasıl bir rol oynayabilir?
Halk ve otorite arasında organik bir bağ oluşturabilir. Bu sayede hak ve yasaların uygulanmasında bir denetim mekanizması sunabilir. Sempozyumla ‘çocuk haklarında ombudsmanlık Türkiye’de nasıl yapısallaştırılır?’ sorusunu cevaplandırmaya çalışacağız.

Türkiye yakın zamanda Avrupa Birliği’ne kabul edilecek mi?
İsveç’in Türkiye’deki konsolosu olarak şunu söyleyebilirim ki, ülkemiz bu durumun yakın takipçisi. Avrupa Birliği Türkiye’ye vaat ettiklerini gerçekleştirmeli, Türkiye’de yol haritasından şaşmamalı. Birkaç yıldır ilişkiler soğuktu yeni başbakanınızla süreç tekrar tekrar hızlanıyor. ‘Ne zaman kabul edilecek sorusunu’ ise cevaplamaya cesaret edemem. Bence süreç olumlu olarak devam etmekte.