Çocuk en yakınını kaybettiğinde ne yapmalı?

Genel olarak çocukların çok yakınlarının cenaze törenine götürülmemesi gerektiğine inanılıyor. Böyle durumlarda çocuklar yaşı kaç olursa olsun bir yakınına bırakılıyor; ölüm haberi hep sonra veriliyor. Gerekçe olarak da çocuğun acı çekmemesi ileri sürülüyor. Bu şekilde aslında acı sadece erteleniyor ve daha büyüyor.

ÖLÜM ÇOCUĞA NASIL ANLATILMALI?

Öncelikle çocuğun gelişim dönemine göre kavramları anlama düzeyi farklıdır. 5-6 yaşlarından itibaren çocuklar ölüm kavramını anlamaya başlar.

Öncesinde bu kavramı açıklamaya gerek yok. Sadece “Öldü, bir daha gelmeyecek” demek yeterli.

“Hastanede”, “Gökyüzüne uçtu”, “Melekler aldı”, “Yıldızlardan bize bakıyor” gibi soyut ifadeler kullanmamalı.

Çünkü çocuk, anne ya da babasının bir gün geleceğini zanneder ve hâlâ yaşadığını düşünür. Gelmediğini görünce de size ve hayata olan güveni sarsılır.

DOĞRU YAKLAŞIMLAR

- Gerçekler mümkün olan en kısa zamanda anlatılmalı.
- ‘Gitti’ denmemeli; ‘Öldü’ denmeli.
- Sadece gerçeği söylemeli.
- Çocuğun önünde kendini parçalamadan duyguları göstermeli.
- Soru sorması için çocuğu cesaretlendirmeli.
- Çocuğun acısına duyarlı olunmalı. Sarılıp öpmeli, anlayan gözlerle bakmalı.
- Uç kararlar çocukların önünde söylenmemeli. “Allahım beni de al, ben de ölmek istiyorum” gibi ifadeler kullanmayın.
- Çocuğa durumu ona duygusal olarak en yakın kişi söylemeli.
- Bu yaklaşım konusunda çevre de bilinçlendirilmeli.
- Çocuğa kendini güvende, rahat, mutlu hissettiği bir yerin resmi çizdirilip odasına asılabilir.

BU DENEYİ MUTLAKA YAPIN

Çocuğa bir akvaryum balığı alın. Balığı kendisi beslesin ve ona ait olsun. Böylece balıkla aralarında bir iletişim oluşacak. Balık öldükten sonra çocuğun acısına ortak olun ve balık için küçük bir cenaze töreni düzenleyin. Balığı toprağa gömün. Böylece ölümün doğal bir süreç olduğunu anlayacak ve kayıp sonrası ‘travma’ yaşaması büyük ölçüde önlenmiş olacaktır.