Ay tutulmaları hakkında 6 şaşırtıcı bilgi
Güncelleme Tarihi:
Evrende gerçekleşen çeşitli olaylara tanık oluyoruz. Bunlardan biri de dünya ve ayın konumu üzerine yaşanan ay tutulmalarıdır. Genelde yılda iki kez meydana gelen ay tutulmaları, dünyanın uydusu konumunda olan ayın, dünya etrafında dönme işlemini gerçekleştirirken güneş ışığını alamaması ve dünyanın gölgesi altında kalması ile oluşur. İşte ay tutulması hakkında çoğu insanın bilmediği 6 şaşırtıcı bilgi...
Yaşadığımız yüzyıl içinde kaç ay tutulması gerçekleşecek biliyor musunuz?
Space.com’dan alınan bilgilere göre 21. yüzyılda tam 85 ay tutulması var. Dünya üzerinde belirli bir coğrafi konum ortalama 40 ila 45 ya da 2.3 yılda bir ay tutulmaları görebilecektir.
Ay tutulmaları ile sıcaklık düşüşü çok hızlıdır
Ay normal seyrinde ilerlerken, güneş yavaş yavaş ayı ayarlar ve bu sayede ayın sıcaklığındaki düşüş kademeli olur. Ancak tutulma gerçekleştiğinde yani ay dünyanın gölgesinde kaldığında ve güneş ışığını göremediğinde sıcaklığı süratli bir şekilde düşer. Ortaya çıkan termal şok dalgası, ayın kayaçlarının parçalanmasına ve ayın içinden gaz kaçırmasına sebep olabilir. 1971’de ay tutulması sırasında yapılan, iki Apollo iniş yerinde sıcaklık izlenmiş. Sonuçlara göre ise tutulmanın ne denli sıcaklık düşüşüne sebep olduğu, Fırtınalar Okyanus’undaki Apollo 12 sitesinde 75.7 C °den eksi 1021 Cye düşüş ve 321.3 derecelik değişim ile gözlenmiş.
Sıcak noktalar
Tutulmalarda gerçekleşen ani sıcaklık düşüşlerine rağmen ayın bazı noktaları sıcak kalmayı başarıyor. Açıklanmak için ortaya farklı sebepler sunulsa da sıcak noktaların nedeni gizemini korumaya devam ediyor.
En uzun tutulma
Ay tutulması için en uzun toplam süre 106 dakikadır. Bu uzun süre, ay dünya yörüngesindeki en uzak noktaya yakın olduğunda, ayın dünya gölgesinin ortasından geçmesi ile olabilir. Çünkü ay, dünya yörüngesindeki en uzak noktaya yakın olduğunda yavaşlar. Dolayısıyla orada biraz oyalanmasına sebep olur. Ayrıca, Pasifik Okyanusunda, doğu Asya'da ve Avustralya'da görülen 16 Temmuz 2000'deki toplam ay tutulması 106 dakika 25 saniye ile en uzun zaman rekorudur!
Tutulmalar ile popülerleşen kan ayı, kırmızı ay etiketlemeleri insan kurmacası
Belki daha havalı duruyor, korku filmleri çekiliyor hatta belki kitaplar yazılıyor ancak kan ayı ya da kırmızı ay diye bir şey yok. Yalnızca ay, güneş ışınlarını dünyanın etrafından saçılıp, kırılıp payına düşeni alabildiği kadar ışık alabildiği için öyle görünüyor. Tamamen gölgede kalan ayın parlaklığı ve görüntüsü ise küresel hava koşullarına ve havada asılı olan toz miktarına bağlı.
Ay tutulması ve deprem arasındaki bağlantı
1971 yılında San Fernando depremi, 9 Şubat’ta erken saatlerde Güney Kaliforniya'daki San Gabriel Dağlarının eteklerinde meydana geldi. Büyüklüğünün 6.7 olduğu belirlendi. Depremden tam 15 saat sonra ise ay tutulması gerçekleşti. Bu olaydan sonra bazı bilim insanları, güneşin ayın ve dünyanın çekiminin, yeryüzünde gerçekleşen yerçekimi hareketleri ile gel-git hareketlerinin depremi tetiklediğine inanıyorlar. Bununla birlikte, geçmişten günümüze birçok ay tutulması gerçekleşmiş ancak birkaç örnek dışında deprem aktivitesi eşlik etmemiştir. Yani ay tutulması ve deprem arasındaki ilişki kayıtsızdır.
