20 maddede parayla aranızı düzeltin

1- ‘Yedi ilişki kovası’nı doldurursanız açgözlü olmazsınız. Nedir bu kovalar?

1. Kendinizle olan ilişkiniz.
2. Sizi büyüten aile bireyleriyle ilişkiniz.
3. Çocuklarınızla ilişkiniz
4. Dostlarınızla ilişkiniz.
5. Sevdiğiniz kişiyle ilişkiniz.
6. İş ilişkileriniz.
7. Dünyayla olan ilişkiniz.

2- Değerlerinizi belirleyin; sağlık, aile, aşk, güzellik, güç, bilgi, yaratıcılık, ibadet, kültür, saygınlık... Paranızı buna göre harcayın.

3- Zamanı nasıl verimli kullanabileceğinizi öğrenin. Mutlaka en verimli altı saatinizi bilin.

4- Enerjinizi yükseltmenin yollarını bulun; sevdiğiniz biriyle sohbet etmek, uyumadan önce dünyayla bağlantınızı kesmek gibi...

5- Paranın bereketini artırmak için şunlara dikkat edin: Alın teriyle kazanın, israf etmeyin, şatafattan kaçının, şükredin, başkalarını da düşünün...

6- ‘Kıyafet diyeti’ uygulayın. Dünyada bu diyete ‘six items or less’ (altı ya da daha az parça) deniyor. Hanımlar; kız arkadaşlarınızla bir aylığına çanta değiş tokuşu yaparak bu hevesinizi köreltebilirsiniz.

7- Market alışverişine gitmeden önce liste yapın. Listede olmayan hiçbir şeyi almayın. Marketlerin halk günlerini ve semt pazarlarını takip edin. Ucuz gördüğünüz bir şeyi gereksiz miktarda almayın. Alışverişe giderken tok olduğunuzdan emin olun. Her alışverişten sonra fişlerinizi kontrol edin.

8- Bireysel emeklilik sistemine dahil olun.

9- Sahip olmaya çalışmak yerine yaşayın. Sevdiklerimizle ‘hatıra yaratacak deneyimler’ hayatımızı daha renkli ve zengin kılıyor.

10- Bir hayat planı çıkarın. Önce gününüzü planlamakla başlayın. Sabah “Bugün iyi neler yapabilirim”, akşam da “Bugün iyi neler yaptım” sorularını sorun kendinize.

11- Sigara kullanıyorsanız bırakın. Günde bir paketten bir senelik ortalama sigara masrafı 2.555 TL ile yapabileceğiniz çok şey var.

12- Abartmayın: Bebek odaları bebeklerin umurunda değildir. Çocuk doğum günlerini şova çevirmeyin. Nişan, sünnet, düğün finansal yarış anlamına gelmez.

13- Çocuk bir şey isteyince “Alamayız, paramız yok” demeyin; “Bu planımızda yok” deyin.

14- İnternetteki takas sitelerini araştırın, dünya paylaşım ekonomisine yöneliyor.

EVDE NELER YAPABİLİRSİNİZ? 

15- Sudan tasarruf etmek çok fark yaratıyor. Örneğin; duş başlığınızı suyu az ama daha iyi püskürten bir başkasıyla değiştirebilirsiniz.

16- Isınma problemlerinizi çözün. Güneş çekildiğinde perdeleri kapatırsanız ısı dışarı çıkmaz, böylece yüzde 25 tasarruf edersiniz.

17- Elektrik faturanızı azaltmanın yollarını arayın; örneğin buzdolabıyla duvar arasında 5-10 santimetrelik boşluk bırakmak enerji tüketimini yüzde 15-20 oranında azaltır.

RESTORANA GİTTİĞİNİZDE... 

18- İlk defa gideceğiniz bir restorana önceden telefon açıp yemek fiyatları hakkında bilgi alın.

19- “Onu da söyleyelim, boşver, yeriz” demeyin. Daha fazla ısmarlamazsanız size “Cimri” demelerinden korkmayın. Dünyada moda olan tutumlu olmak.

20- Bir grupla yemeğe çıktıysanız hesap geldiğinde kimse oralı olmuyorsa hesaba bakıp “Nasıl ödeyelim” diye sorun.

PARAYLA ARAMIZ NEDEN KÖTÜ?

Özlem Denizmen yanıtlıyor:

Çocuğun paraya dokunduğunu gören büyükler hemen “Dokunma, pis” derler. Orada bir kodlama oluyor: Para pis bir şeydir.

Filmlerde zenginler genelde kötü. Bu ‘Zengin olursam kötü olurum’ algısı yaratıyor ya da ‘Zengin olmak için kötü olmak gerekir’.

Bizde üniversite okumanın temel sebebi iş bulmak. Bu nedenle insanlar sevmediği işlerde çalışıyor. Halbuki insan maksimumunu ortaya çıkarmak için okumalı.

Gelecek endişemiz çok. Bir de üstüne aile beklentisi çöküyor: “Ah yavrum, büyü de bize bak.” Türkiye’de sigorta yerine çocuk büyütülüyor.

Finansal konular bizim için çok yeni. Kredi kartları 20-25 senelik mevzu, bireysel emeklilik 10, krediyle borçlanma 10-15...

PARAYLA İLİŞKİNİZ NASIL?

1. Aylık gelirinizden birikime para ayırıyor musunuz?
2. En az üç aylık gideriniz kadar acil durum paranız var mı?
3. Aylık bütçe yapıyor musunuz?
4. Her ay kredi kartı borcunuzu kapatıyor musunuz?
5. Kredi notunuzu biliyor musunuz?
6. Yatırım yapıyor musunuz?
7. Emekliliğinizi planlıyor musunuz?

6-7 evet: Para sizi yönetmiyor, siz parayı yönetiyorsunuz.
4-5 evet: Daha alınacak yolunuz var.
3-6 evet: Hemen bütçe yapmaya başlayın.

10 SANİYE KURALI

Bir şey satın alırken kendinize sormanız gereken 5 soru

- Bu bir istek mi ihtiyaç mı?
- Evde bundan var mı?
- Alırsam kaç kere kullanırım?
- Bütçemde buna yer var mı?
- Borçlanmaya değer mi?