Hayallerini uçuruyorlar
Güncelleme Tarihi:
Alp ULAGAY
Oluşturulma Tarihi: Ekim 14, 2007 00:00
Hafta sonları İstanbul, İzmir, Antalya ve Ankara’da biraz şehir dışına çıktığınızda semada küçük boyda uçaklar görebilirsiniz. Sayıları giderek artan sayıda meraklı hafta sonlarını açık havada bu model uçakları uçurarak değerlendiriyor. Üstelik bu model uçak tutkunları yarışlarda da birbirleriyle kıyasıya rekabet ediyor. Bu yıl Türkiye’de 12 model uçak yarışı düzenlendi.
Son olarak İstanbul’da Hezarfen Havaalanı yakınındaki model uçak pisti iki hafta önce Hobbytime’ın düzenlediği yarışlara ev sahipliği yaptı. Akrobasi becerisine dayanan funfly kategorisinde İzmir’den Ahmet Eryıldırım ilk sırayı aldı. Bu iki model uçak meraklısı da 5 yıldır büyük bir şevkle hobilerini sürdürüyor.
İzmirli Ahmet Eryıldırım (46) 2002’den beri model uçak dünyasında. Çocukluk ve gençlik yıllarında model uçaklara duyduğu ilgiyi 40’ından sonra hayata geçirdi. Bugün sekizi aktif onlarca uçağa sahip, evinin bir odasını bu hobisine ayırmış bir model uçak tutkunu: "Yıllar önce büyük şehirlerdeki mağazaların vitrinlerine bakar dururdum. Nihayet beş yıl önce ben de birçok yeni başlayan gibi önce bir eğitim uçağı edindim. Elektrikle değil, yakıtla çalışan bir modeldi." İlk bir yıl model uçakların püf noktalarını öğrenmekle uğraşmış. Adım adım ilerleyerek hız ve akrobasi gibi uzmanlık isteyen dallara geçti. "Zaten ilk bir yıl sistemin nasıl çalıştığını öğrenerek geçiriyorsunuz. Bu da ancak çalışarak sağlanıyor. Hafta sonları gidip antrenman yapmadan becerinizi geliştirmeniz gerekiyor."
DERNEK KURDULAR
Eryıldırım da bir yandan İzmir civarındaki model uçak pistlerinde antrenman yaparken bir yandan da bu hobinin meraklılarını örgütlenme çalışmalarına katıldı. İzmir’de kurulan Ege Formula Radyo Kontrollü Modelcilik Derneği’nin 22 kurucusundan biriydi. Bu dernek bünyesinde model uçak hobisinin tekrar yükselişine şahitlik etti. Çünkü 1990’larda yükselen bu hobi 2001’de büyük darbe yemişti. "Model uçak hobisi 2001 ekonomik krizinden sonra büyük bir darbe yedi. Birçok meraklı alım gücü düştüğü için hobisini rafa kaldırmıştı. Bu yüzden yarışların katılımcı sayısı çok düşmüştü. Üç yıldır alım gücü yükselen yeni meraklılar geliyor. Hatta malzemelerin ucuzlamasıyla genç kuşaktan, öğrenci arkadaşlar da basit birer model edinip yarışlara katılmaya başladılar."
Hatta bununla yetinmedi, uluslararası kuralların Türkiye’ye uyarlanmasını sağladı. Bunun için Türkiye’deki mevcut kulüplerin çoğuna danışıp hız ve akrobasi sınıflarındaki kuralları belirlediler. Bu da yarışlara katılımın artmasında önemli bir rol oynadı.
Bu arada Türkiye’deki ulusal şampiyonalara ve yarışlara da katılmaya başladı. İzmir’den arkadaşlarıyla birlikte İstanbul, Ankara, Akhisar’daki yarışlara katılıp dereceye de giriyordu. "2005 ve 2006’da Türk Hava Kurumu’nun düzenlediği şampiyonada F3A sınıfında birinci sırayı aldım. Ayrıca Türkiye’de daha yaygın yapılan akrobasi (funfly) ve hız (pylon) sınıflarında da iddialıyım." En son 30 Eylül’de İstanbul’daki yarışta akrobasi sınıfında birinci oldu. Hız sınıfında ise ikinci sırayı aldı.
Ama Ahmet Eryıldırım artık Türkiye içi yarışlarla yetinmiyor. Bu yıl ilk kez Avrupa’nın yolunu tuttu ve Avusturya’nın Salzburg kentindeki ve Lihtenştayn’daki iki yarışa katıldı. Daha pahalı modellerin yarıştığı F3A kategorisinde önemli bir tecrübe edindi. "Temmuz ve ağustos ayında eşimle birlikte gittim yarışlara. Bu işin ne kadar büyük bir titizlikle yapıldığını gördüm".
MERAKLI SAYISI ARTIYOR
Model uçak mağazası Promodel Hobby’nin iki kurucusundan Mert Fidanboy: "Bu yıl hava durumuna bağlı olarak yarışlara 10 ila 20 kişi katılıyor. Halbuki birkaç yıl önce hem yarış sayısı azdı, hem de katıılımcı sayısı düşüktü. Ama bir de yarışlara katılmayıp sadece hobi olarak yapanlar var. İstanbul’da Hezarfen Havaalanı yakınındaki ve Ömerli’de pistlere giderseniz böyle bir kitleyi de görürsünüz. Bunda model fiyatlarının düşmesi de etkili oldu. Beş-altı yıl önce 3-4 bin dolar seviyesindeki fiyatlar şimdi 250-300 dolara kadar indi."
ÜÇ ÇEŞİT MODEL SEÇENEĞİ
Birinci seçenek yüzde 80 ila 90’ı monte edilmiş model. Bu modelin kalan kısmını monte etmek birkaç gün alıyor. İkinci seçenek montajı yapılmış ama kaplaması eksik modeller. Bu modellerin kaplaması için bir hafta uğraşmak gerekiyor. Son seçenek ise tamamı demonte modeller. Bu modellerin montajı altı ayı bile bulabiliyor.
YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN
Bir eğitim modeli, en düşük 50-55 km süratle uçabilir. Hız için üretilen pylon modelleri çok daha hızlıdır. Bir F3D 30 modeli olan "Karabaş", 300 km hıza ulaşabilmektedir. Bir model uçakla 200-300 metre yarıçaplı bir dairede uçabilirsiniz. Kullanılan uzaktan kumandalar, yaklaşık bir kilometre mesafede dahi çalışır. Modeller daha iyi görünmesi için, parlak ve göz alıcı renkteki malzemeyle kaplanır. Genellikle modellerin altı ve üstü değişik renk ve desendedir. Patlar motorlu modellerin büyük bir çoğunluğu, alkol ile çalışır. Metil alkol, sentetik yağ, nitrometan karışımındaki yakıtlar kullanılır. Çok az bir kısmı benzinli motora sahiptir. Uçaklar yaklaşık 8-10 dakika havada kalabilir. Bu süre yakıt deponuza, motor ve modelinize göre değişir. Bu hobiye 800 ila 1000 YTL’lik bir harcamayla başlayabilirsiniz.
İzmirli Ahmet Eryıldırım (46) 2002’den beri model uçak dünyasında. Çocukluk ve gençlik yıllarında model uçaklara duyduğu ilgiyi 40’ından sonra hayata geçirdi. Bugün sekizi aktif onlarca uçağa sahip, evinin bir odasını bu hobisine ayırmış bir model uçak tutkunu: "Yıllar önce büyük şehirlerdeki mağazaların vitrinlerine bakar dururdum. Nihayet beş yıl önce ben de birçok yeni başlayan gibi önce bir eğitim uçağı edindim. Elektrikle değil, yakıtla çalışan bir modeldi." İlk bir yıl model uçakların püf noktalarını öğrenmekle uğraşmış. Adım adım ilerleyerek hız ve akrobasi gibi uzmanlık isteyen dallara geçti. "Zaten ilk bir yıl sistemin nasıl çalıştığını öğrenerek geçiriyorsunuz. Bu da ancak çalışarak sağlanıyor. Hafta sonları gidip antrenman yapmadan becerinizi geliştirmeniz gerekiyor."
DERNEK KURDULAR
Eryıldırım da bir yandan İzmir civarındaki model uçak pistlerinde antrenman yaparken bir yandan da bu hobinin meraklılarını örgütlenme çalışmalarına katıldı. İzmir’de kurulan Ege Formula Radyo Kontrollü Modelcilik Derneği’nin 22 kurucusundan biriydi. Bu dernek bünyesinde model uçak hobisinin tekrar yükselişine şahitlik etti. Çünkü 1990’larda yükselen bu hobi 2001’de büyük darbe yemişti. "Model uçak hobisi 2001 ekonomik krizinden sonra büyük bir darbe yedi. Birçok meraklı alım gücü düştüğü için hobisini rafa kaldırmıştı. Bu yüzden yarışların katılımcı sayısı çok düşmüştü. Üç yıldır alım gücü yükselen yeni meraklılar geliyor. Hatta malzemelerin ucuzlamasıyla genç kuşaktan, öğrenci arkadaşlar da basit birer model edinip yarışlara katılmaya başladılar."
Hatta bununla yetinmedi, uluslararası kuralların Türkiye’ye uyarlanmasını sağladı. Bunun için Türkiye’deki mevcut kulüplerin çoğuna danışıp hız ve akrobasi sınıflarındaki kuralları belirlediler. Bu da yarışlara katılımın artmasında önemli bir rol oynadı.
Bu arada Türkiye’deki ulusal şampiyonalara ve yarışlara da katılmaya başladı. İzmir’den arkadaşlarıyla birlikte İstanbul, Ankara, Akhisar’daki yarışlara katılıp dereceye de giriyordu. "2005 ve 2006’da Türk Hava Kurumu’nun düzenlediği şampiyonada F3A sınıfında birinci sırayı aldım. Ayrıca Türkiye’de daha yaygın yapılan akrobasi (funfly) ve hız (pylon) sınıflarında da iddialıyım." En son 30 Eylül’de İstanbul’daki yarışta akrobasi sınıfında birinci oldu. Hız sınıfında ise ikinci sırayı aldı.
Ama Ahmet Eryıldırım artık Türkiye içi yarışlarla yetinmiyor. Bu yıl ilk kez Avrupa’nın yolunu tuttu ve Avusturya’nın Salzburg kentindeki ve Lihtenştayn’daki iki yarışa katıldı. Daha pahalı modellerin yarıştığı F3A kategorisinde önemli bir tecrübe edindi. "Temmuz ve ağustos ayında eşimle birlikte gittim yarışlara. Bu işin ne kadar büyük bir titizlikle yapıldığını gördüm".
MERAKLI SAYISI ARTIYOR
Model uçak mağazası Promodel Hobby’nin iki kurucusundan Mert Fidanboy: "Bu yıl hava durumuna bağlı olarak yarışlara 10 ila 20 kişi katılıyor. Halbuki birkaç yıl önce hem yarış sayısı azdı, hem de katıılımcı sayısı düşüktü. Ama bir de yarışlara katılmayıp sadece hobi olarak yapanlar var. İstanbul’da Hezarfen Havaalanı yakınındaki ve Ömerli’de pistlere giderseniz böyle bir kitleyi de görürsünüz. Bunda model fiyatlarının düşmesi de etkili oldu. Beş-altı yıl önce 3-4 bin dolar seviyesindeki fiyatlar şimdi 250-300 dolara kadar indi."
ÜÇ ÇEŞİT MODEL SEÇENEĞİ
Birinci seçenek yüzde 80 ila 90’ı monte edilmiş model. Bu modelin kalan kısmını monte etmek birkaç gün alıyor. İkinci seçenek montajı yapılmış ama kaplaması eksik modeller. Bu modellerin kaplaması için bir hafta uğraşmak gerekiyor. Son seçenek ise tamamı demonte modeller. Bu modellerin montajı altı ayı bile bulabiliyor.
YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN
Bir eğitim modeli, en düşük 50-55 km süratle uçabilir. Hız için üretilen pylon modelleri çok daha hızlıdır. Bir F3D 30 modeli olan "Karabaş", 300 km hıza ulaşabilmektedir. Bir model uçakla 200-300 metre yarıçaplı bir dairede uçabilirsiniz. Kullanılan uzaktan kumandalar, yaklaşık bir kilometre mesafede dahi çalışır. Modeller daha iyi görünmesi için, parlak ve göz alıcı renkteki malzemeyle kaplanır. Genellikle modellerin altı ve üstü değişik renk ve desendedir. Patlar motorlu modellerin büyük bir çoğunluğu, alkol ile çalışır. Metil alkol, sentetik yağ, nitrometan karışımındaki yakıtlar kullanılır. Çok az bir kısmı benzinli motora sahiptir. Uçaklar yaklaşık 8-10 dakika havada kalabilir. Bu süre yakıt deponuza, motor ve modelinize göre değişir. Bu hobiye 800 ila 1000 YTL’lik bir harcamayla başlayabilirsiniz.