HASAM yeni bir proje değil

Ancak bahsi geçen HASAM için aile hekimlerinden tepki var. Yeni oluşumun aile hekimlerine nöbet yükü getirilmek için farklı bir isimle sunulan eski bir proje olduğunu belirten Aile HEkimleri Federasyonu (AHEF) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Gürsel Özer, "Bakanlık planlayıcıları, Aile hekimliği uygulamasını sonlandıracak olan popülist dayatmadan derhal vazgeçmeli ve HASAM'ları, yıllardır yapmadıkları Toplum Sağlığı Hizmetlerini başlatmak için harekete geçmelidir. Bakanlık bürokratları, tüm enerjilerini HASAM'larda Toplum sağlığı hizmeti sunumuna vererek popülizm uğruna gayri hukuki uygulamalarla vakit geçirmemelidir." dedi.

"TOPLUM SAĞLIĞI MERKEZLERİ AİLE HEKİMLİERİNE MOBBİNG UYGULADI "

Gürsel Özer hürriyet.com.tr'ye yaptığı açıklamada şu sözlere yer verdi;

"Aile Hekimliği" uygulamasına başlandığı tarihten itibaren, birinci basamak sağlık hizmetleri, sadece "aile hekimleri" üzerinden yürütüldü. Bireye sağlık sunan Aile Hekimleri, sisteme sahip çıktı ve uygulamanın başarılı olmasında baş aktör oldular. Sistem kurgulanırken, bireye yönelik sağlık hizmetlerinin Aile Hekimlerince; topluma yönelik sağlık hizmetlerinin ise Toplum Sağlığı Merkezince verilmesi planlanmıştı. Ancak toplum sağlığını korumakla yükümlü olan Toplum Sağlığı Merkezleri yani TSM'ler, sağlık hizmetleri sunmadı; kendi sorumluluklarını aile hekimleri üzerine yıktı; kendisini bürokratik erk ilan etti ve hiçbir mevzuatta olmamasına rağmen, kendine biçtiği idari erk rolüyle zaman zaman aile hekimlerine mobbing uygulayacak kurumlar haline geldi. Ne yazık ki, bakanlık da kendine bağlı bu birimlerin görevleri dışına çıkmasına seyirci kaldı.

"HASAM YENİ BİR PROJE DEĞİL BİNA İSMİ"

Ancak artık günümüzde karmaşa öylesine ilerledi ki, TSM'ler görev alanlarında, keyfiyete bağlı, farklı Aile hekimliği sistemi oluşturdular. Gelinen kargaşa ve karmaşa, bakanlığı müdahale etmeye zorunlu hale getirdi. Görev tanımındaki hizmetleri gerçekleştirmeyen bakanlık, zorunlu müdahaleye mecbur kaldı. sanki devrim yapıyormuş gibi bir algı oluşturarak basına HASAM ismiyle servis etti. HASAM yeni bir proje değil. Sadece bina ismi. HASAM 2007 yılından günümüze kadar sorumluluğunu yerine getirmeyen bakanlığın görevini hatırlaması.

HASAM'lar Yaklaşık 1000 metrekarelik bir alanda, 50 civarı odası bulunan, içinde Halk Sağlığı hizmet alanları, ASM alanı ve ASM nöbet alanından oluşan, kentsel yerleşim alanlarında 100.000, kırsal yerleşim bölgelerinde 50.000 nüfusa 1 adet olarak planlanan binalar.

İÇİNDE PSİKOLOJİK DANIŞMAN, BESLENME DANIŞMANLIĞI, SOSYAL DANIŞMANLIK, İBADETHANE OLACAK

Birinci alan Halk Sağlığı Hizmet alanları içinde; toplantı salonu, üreme sağlığı hizmeti, psikolojik danışmanlık, beslenme danışmanlığı, sosyal danışmanlık ve rehberlik, koruyucu ağız diş sağlığı hizmetleri, fizyoterapist, ofis, bekleme alanı, arşiv, santral malzeme deposu, ibadethane, WC ve lavabo, bilgi işlem ve jeneratör odası bulunması planlanıyor..

İkinci alan olan Aile Sağlığı Merkezi alanının 6 birimden oluşması düşünülüyor. Bu alan şu andaki ASM standartlarımızla eşdeğerdir.

Üçüncü alan olan nöbet hizmet alanında ise; poliklinik odası, acil müdahale odası, 112 kontrol merkezi ve 112 dinlenme odası planlanıyor.

"BAŞLANGIÇ GEÇ DE OLSA OLUMLUDUR"

Yukardaki bilgilerle açıkça görülüyor ki, HASAM'lar, aile hekimliği uygulamasında bakanlığın günümüze kadar gerçekleştiremediği Toplum Sağlığı hizmetlerine başlama kararıdır. Kaybolan yılların telafisidir. Yapılması gerekene yıllar sonra başlamaktır ki, elbette bu başlangıç geç de olsa olumludur. Halkın sağlığı için gereklidir. Bu başlangıcın vaad edildiği şekilde uygulanması, elbette görmek istediğimizdir.

Birinci Basamak sağlık hizmeti sunulan bir yerleşkeye ihtiyaç olan yerlerde, aile hekimlerinin monte edilmesi doğaldır. Aile hekimleri kayıtlı nüfusuna hizmet veren bağımsız birimlerdir ve sağlık sunumuna aynen devam edeceklerdir.

Ancak; HASAM'larda 112 birimlerinin olması ilginç. Biz bu durumu, saklı niyetin habercisi olarak görüyoruz. Aile hekimlerine 7/24 çalışma dayatmasının alt yapısı oluşturulmak isteniyor. Aile hekimliği uygulamasının çağdaş normlarda uygulandığı ülkelerde 1500-2000 kayıtlı kişisi olan Aile hekimleri, gönüllü ve emeğin karşılığı ücretle nöbet tutarken; kayıtlı kişi sayısı 4000'ler civarında olan bizlere, rakama dökmeye bile gerek olmayan sözde ücretlendirmeyle, zorunlu 7/24 ek çalışma alanları oluşturulmak isteniyor. Gerek insani gerekse uluslarası hukuki normları ihlal eden dayatma, kabul edilebilir olmaktan çok uzak.

Bakanlık planlayıcıları, Aile hekimliği uygulamasını sonlandıracak olan popülist dayatmadan derhal vazgeçmeli ve HASAM'ları, yıllardır yapmadıkları Toplum Sağlığı Hizmetlerini başlatmak için harekete geçmelidir. Bakanlık bürokratları, tüm enerjilerini HASAM'larda Toplum sağlığı hizmeti sunumuna vererek popülizm uğruna gayri hukuki uygulamalarla vakit geçirmemelidir.

HASAM yeni bir proje değildir. HASAM bakanlığın yıllarca ötelediği Toplum Sağlığı Hizmetlerini gerçekleştirme isteğidir. Bakanlık, sadece bu isteği realiteye dönüştürme çabası içinde olmalıdır. HASAM'lar ek mesai dayatması için araç olmamalıdır.

Aİle hekimliği uygulamasının başladığı andan itibaren, hem bireye yönelik hem de topluma yönelik sağlık sunan Aile hekimlerine bakanlık tarafından ek görevler ve ek mesai ödüllendirmeleri son bulmalıdır.