Harran’da ‘safran’ umudu

Safran’ın korunması ve Åžanlıurfa'da yaygınlaÅŸtırılması projesine ilk baÅŸlayan Kuruyer Köyü'nün üniversite mezunu aÄŸası Osman Saatçi oldu.DÃœNYANIN en pahalı bitkileri arasında yer alan ve Türkiye'de yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunan safran bitkisi, Harran Ovası'nda yeni umut olacak. Yapı Kredi Emeklilik ve Tema Vakfı, ‘‘Safran Bitkisi Gen Kaynaklarının Korunması ve Tarımın YaygınlaÅŸtırılması’’ projesiyle safrana yeniden hayat vermek ve Åžanlıurfa'da alternatif ürün haline getirmek için birlikte çalışıyor.Åžanlıurfa'da projeyi yürüten Tema GAP Bölgesi Projeler Koordinatörü Doç. Dr. Tahir Polat, üç yıl sürecek proje sonunda ekim alanının 16 dekara ulaÅŸmasını ve 8 çiftçi ailesinin toplam 24 milyar lira gelir elde etmesi planladıklarını söylüyor. Doç. Tahir Polat, ‘‘Elimizde sadece 70 kilogram safran soÄŸanı var, safranın korunması ve yaygınlaÅŸtırılması bu yüzden çok önemli’’ diyor.Uzun soluklu bu projeye Åžanlıurfa'da ilk inanan ve öncülük eden ise Kuruyer Köyü'nün 32 yaşındaki genç aÄŸası Osman Saatçi... Ege Ãœniversitesi Biyoloji Bölümü mezunu olan Osman Saatçi, safran projesi için ailesine ait 100 nüfuslu Çütlük Mezrası'ndaki arazilerde köylüsüyle birlikte çalışıyor.Osman Saatçi, geçen yıl denemelerine baÅŸlanan safran tarımı konusunda çok umutlu... Saatçi, ‘‘Harran'da pamuÄŸa alternatif ürün arayışındaydım. Bu projeye inanıyorum. Birim alandan fazla gelir saÄŸladığı için çok iyi bir bitki’’ diyor. Saatçi, üçer çocuklu iki ailenin bir dekardan yılda 2 kilogram safran elde edebilmesinin bu projeyi cazipleÅŸtirdiÄŸini söylüyor.NEDEN ÅžANLIURFADoç. Dr. Tahir Polat, genellikle pamuk tarımının yapıldığı GüneydoÄŸu Anadolu Bölgesi'nde daha az su gerektiren tarım ürünü yetiÅŸtirilmesinin toprağın veriminin artırılması açısından önemli olduÄŸunu vurguladı. Polat, ‘‘Pamuk yılda 7 kez sulama gerektiriyor. Hızlı buharlaÅŸma sonucu tuzlanmaya neden olarak toprağın mineral açısından özelliklerini kaybetmesine yol açıyor. Safran ise yılda bir kez sulanıyor’’ diyor.Safran tarımının yeniden canlandırılması projesine sponsorluk yapan Yapı Kredi Emeklilik Genel Müdürü Giray VelioÄŸlu, ‘‘Safran 15-20 yıllık uzun vadeli bir proje. Safran bu yönüyle bizim sosyal boyutumuzla çok güzel bir paralellik oluÅŸturuyor’’ dedi.Kilosu 3 bin dolara satılıyor ağırlığının 100 bin katı boyuyorKÄ°LOSU 3 bin dolardan satılan safran bitkisi, boya, kozmetik, ilaç sanayi ve gıda sanayiinde kullanılıyor. Boyama gücü çok yüksek olan safran kendi ağırlığının 100 bin katı ürünün boyanmasında kullanılabiliyor. HoÅŸ, parlak sarı bir renk veren safranla boyanan giysilerin rengi solmuyor. Kozmetik sanayiinde de safran parfüm üretiminde kullanılıyor. Safran, ilaç sanayiinde bazı ilaçların üretiminin yanısıra, ABD, Japonya, Rusya, Ä°spanya, Ä°ngiltere ve Fransa'da kanser araÅŸtırmalarında kullanılıyor. Ancak dünyada üretilen safran miktarı yapılan araÅŸtırmalar için yeterli deÄŸil, üstelik de az olduÄŸu için çok da pahalı.Dünyadaki en deÄŸerli bitkilerden biri olan safranın soÄŸanı da 35-40 dolar. Ancak safran soÄŸanı bir kez ekildikten sonra en az 3-4 yıl bir sonraki ekim için kendi soÄŸanını da kendisi üretiyor. Ä°lk yıl tarım maliyeti çok yüksek olan safranın getirisi ikinci yıldan itibaren baÅŸlıyor. Bir dekar safran ekimi için 250 safran soÄŸanına ihtiyaç duyuluyor. Bu alandan alınan 80-90 bin adet çiçekten de 1 kilogram safran elde ediliyor.Â