Hafta hafta lohusalık rehberi
Güncelleme Tarihi:
Mesude ERŞAN
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 14, 2010 00:00
Gebelik kadın için hem duygusal hem de fizyolojik açıdan özel bir dönem. Doğum bu dönemi sonlandırıyor ama beraberinde yeni bir süreci de getiriyor. Kadın bir yandan anneliğe uyum sağlamaya çalışırken, diğer yandan hayatını yeniden organize etmeye çalışıyor. Kafasındaki onlarca soruya yanıt arıyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Numan Bayazıt, kadınların en sık sorduğu soruları yanıtladı
* Akıntım ne zaman bitecek: Doğum sonrası akıntıya loşi adı verilir. Loşi, ilk üç-dört gün kırmızı renklidir. İçinde kan ve doku parçaları bulunur. Birkaç gün sonra rengi açılır ve miktarı azalır. Doğum sonrasındaki 2-3’üncü haftada kıvamı koyulaşır. Artık rengi sarımsı-beyazdır. Doğum sonrası 4 veya 5’inci haftada bu akıntılar azalarak kesilir.
* Doğum sonrası diyet yapabilir miyim: Doğum sonrası doğru beslenmek, kilo kontrolünün sağlanmasını ve bebek için kaliteli süt üretimini sağlar. Emziren annelerin protein, meyve, sebze, süt ürünleri ve bol sıvı içeren dengeli bir beslenme programına ihtiyacı vardır. Günlük kalori miktarı, süt veren annelerde 2600-2800 civarında. Emzirme döneminde annelerin düşük kalorili bir zayıflama diyeti yapmaları önerilmiyor. Doğumdan sonra ayda iki kilodan fazla kilo vermek doğru değil. Bu yüzden hızlı kilo verdiren diyetlerden kaçınılmalı.
İLK GÜN BANYO
* Ne zaman eskisi gibi banyo yapabilirim: Normal doğum sonrasında hemen, sezaryen sonrasıysa takip eden ilk günden itibaren ayakta duş şeklinde banyo yapılabilir. Küvet içinde banyo, temiz bir ortamda yapılacaksa genelde güvenlidir. Vajina içine zorlanmadıkça su kaçmaz. Ancak vajina içini yıkamaktan kaçının.
* Emzirirken can yakan meme ucu çatlakları için ne yapabilirim: Meme ucu çatlaklarının en sık nedeni bebeğin emme pozisyonunun, tutma şeklinin doğru olmaması. Bunu engellemek için bebeğinizi emzirirken doğru emzirme pozisyonu alın. Sadece meme ucunu değil meme ucunu çevreleyen ‘areola’ adı verilen koyu alanın tümünü bebeğin ağzına almasını sağlayın. Aynı zamanda özellikle meme ucuna zeytinyağlı ve lanolin içeren meme ucu kremini ince bir tabaka oluşturacak şekilde uygulayın. Zeytinyağı antiseptik (bakteri, mantar ve mikrop üremesini engelleme) özelliğine sahip.
* Yorgunluk ve uykusuzlukla nasıl baş edebilirim: Her ne kadar doğum sonrasında mutlak yatak istirahati önerilmese de dinlenmek çok önemli. Anneler geceleri düzenli uyku uyumadığından gün içinde en az iki saat dinlenmeli. Ev işlerini bir süre askıya alın.
ÜÇ HAFTA SONRA SEKS
* Rahmin eski haline dönmesi ne kadar sürer: Rahim boyu ve ağırlığı gebelikte yaklaşık 10 kat artar. Doğumdan hemen sonra rahim bir kilogram ağırlığında ve boyu göbek deliği hizasındadır. Doğumdan bir hafta sonra boyu kalça kemiği ortasına kadar uzanır. Rahmin eski haline dönmesi yaklaşık 6 hafta sürer. Altıncı haftada rahim yaklaşık 100 gram ağırlığına iner. Yine de hamilelik öncesiyle karşılaştırıldığında rahim hafif büyük kalır.
* Normal seks hayatıma ne zaman dönebilirim: Loşi artık kanlı değilse doğumdan üç hafta sonra cinsel ilişkiye girilebilir. Ancak pek çok kadın, doğum sonrası cinsel isteksizlik hisseder. Bu durum yorgunluk, halsizlik, ilişkide ağrı olacağı korkusu ve akıntının devam etmesi nedeniyle olabilir. Kadınların çoğunda, cinsel istek doğum sonrası 6-8’inci haftalarda geri döner.
* Hamilelikten korunmalı mıyım: Bebeklerine sadece anne sütü veren ve adet görmeyen kişilerde emzirme, anneyi ilk altı ay yüzde 98 oranında yeniden gebelikten korur. Adet görmeye başlandığında ve bebek ek gıdalara geçtiğinde bu koruma önemli oranda düşer. Sürpriz gebeliklerden kaçınmak için uygun yöntemlerle gebelikten korunmakta yarar var.
ALTI HAFTA SONRA EGZERSİZ
* Egzersiz yapmaya ne zaman başlayabilirim: Gebelikte genişleyen ve esneyen karın kasları altı hafta sonra toplanmaya başlar. Doğum sonrası egzersizlere bu süreden sonra başlanabilir. Kas güçlendirici egzersizler, süt miktarını ve bebeğin kilo alımını olumsuz etkilemez. Hareketler sırasında aşırı yorgunluk hissi oluşmamalı. Herhangi bir ağrı anında egzersiz bırakılmalı.
* Ağır kaldırabilir miyim: Hafif ev işleri ve egzersiz doğum sonrasında sakıncalı değil. Ancak ağır işlerden ve yorgunluğa neden olan ağır egzersizlerden kaçınılmalı. Ağır kaldırmak özellikle sezaryenla doğum yapanlarda ilk altı hafta uygun değil.
* İlaç kullanmamın emzirdiğim bebeğime zararı olur mu: Kullandığınız ilaçların bazıları anne sütüne geçer. Emzirmeyle bebek de bu ilaçları alabilir. Bu nedenle ilaç kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
* İçki içebilir miyim: Emziren anneler alkol aldığında bir miktar alkol süte geçer. Bu nedenle alkol önerilmez ancak emzirilmiyorsa doğum sonrası dönemde alkol almanın sakıncası yok.
* Doğum sonrası diyet yapabilir miyim: Doğum sonrası doğru beslenmek, kilo kontrolünün sağlanmasını ve bebek için kaliteli süt üretimini sağlar. Emziren annelerin protein, meyve, sebze, süt ürünleri ve bol sıvı içeren dengeli bir beslenme programına ihtiyacı vardır. Günlük kalori miktarı, süt veren annelerde 2600-2800 civarında. Emzirme döneminde annelerin düşük kalorili bir zayıflama diyeti yapmaları önerilmiyor. Doğumdan sonra ayda iki kilodan fazla kilo vermek doğru değil. Bu yüzden hızlı kilo verdiren diyetlerden kaçınılmalı.
İLK GÜN BANYO
* Ne zaman eskisi gibi banyo yapabilirim: Normal doğum sonrasında hemen, sezaryen sonrasıysa takip eden ilk günden itibaren ayakta duş şeklinde banyo yapılabilir. Küvet içinde banyo, temiz bir ortamda yapılacaksa genelde güvenlidir. Vajina içine zorlanmadıkça su kaçmaz. Ancak vajina içini yıkamaktan kaçının.
* Emzirirken can yakan meme ucu çatlakları için ne yapabilirim: Meme ucu çatlaklarının en sık nedeni bebeğin emme pozisyonunun, tutma şeklinin doğru olmaması. Bunu engellemek için bebeğinizi emzirirken doğru emzirme pozisyonu alın. Sadece meme ucunu değil meme ucunu çevreleyen ‘areola’ adı verilen koyu alanın tümünü bebeğin ağzına almasını sağlayın. Aynı zamanda özellikle meme ucuna zeytinyağlı ve lanolin içeren meme ucu kremini ince bir tabaka oluşturacak şekilde uygulayın. Zeytinyağı antiseptik (bakteri, mantar ve mikrop üremesini engelleme) özelliğine sahip.
* Yorgunluk ve uykusuzlukla nasıl baş edebilirim: Her ne kadar doğum sonrasında mutlak yatak istirahati önerilmese de dinlenmek çok önemli. Anneler geceleri düzenli uyku uyumadığından gün içinde en az iki saat dinlenmeli. Ev işlerini bir süre askıya alın.
ÜÇ HAFTA SONRA SEKS
* Rahmin eski haline dönmesi ne kadar sürer: Rahim boyu ve ağırlığı gebelikte yaklaşık 10 kat artar. Doğumdan hemen sonra rahim bir kilogram ağırlığında ve boyu göbek deliği hizasındadır. Doğumdan bir hafta sonra boyu kalça kemiği ortasına kadar uzanır. Rahmin eski haline dönmesi yaklaşık 6 hafta sürer. Altıncı haftada rahim yaklaşık 100 gram ağırlığına iner. Yine de hamilelik öncesiyle karşılaştırıldığında rahim hafif büyük kalır.
* Normal seks hayatıma ne zaman dönebilirim: Loşi artık kanlı değilse doğumdan üç hafta sonra cinsel ilişkiye girilebilir. Ancak pek çok kadın, doğum sonrası cinsel isteksizlik hisseder. Bu durum yorgunluk, halsizlik, ilişkide ağrı olacağı korkusu ve akıntının devam etmesi nedeniyle olabilir. Kadınların çoğunda, cinsel istek doğum sonrası 6-8’inci haftalarda geri döner.
* Hamilelikten korunmalı mıyım: Bebeklerine sadece anne sütü veren ve adet görmeyen kişilerde emzirme, anneyi ilk altı ay yüzde 98 oranında yeniden gebelikten korur. Adet görmeye başlandığında ve bebek ek gıdalara geçtiğinde bu koruma önemli oranda düşer. Sürpriz gebeliklerden kaçınmak için uygun yöntemlerle gebelikten korunmakta yarar var.
ALTI HAFTA SONRA EGZERSİZ
* Egzersiz yapmaya ne zaman başlayabilirim: Gebelikte genişleyen ve esneyen karın kasları altı hafta sonra toplanmaya başlar. Doğum sonrası egzersizlere bu süreden sonra başlanabilir. Kas güçlendirici egzersizler, süt miktarını ve bebeğin kilo alımını olumsuz etkilemez. Hareketler sırasında aşırı yorgunluk hissi oluşmamalı. Herhangi bir ağrı anında egzersiz bırakılmalı.
* Ağır kaldırabilir miyim: Hafif ev işleri ve egzersiz doğum sonrasında sakıncalı değil. Ancak ağır işlerden ve yorgunluğa neden olan ağır egzersizlerden kaçınılmalı. Ağır kaldırmak özellikle sezaryenla doğum yapanlarda ilk altı hafta uygun değil.
* İlaç kullanmamın emzirdiğim bebeğime zararı olur mu: Kullandığınız ilaçların bazıları anne sütüne geçer. Emzirmeyle bebek de bu ilaçları alabilir. Bu nedenle ilaç kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
* İçki içebilir miyim: Emziren anneler alkol aldığında bir miktar alkol süte geçer. Bu nedenle alkol önerilmez ancak emzirilmiyorsa doğum sonrası dönemde alkol almanın sakıncası yok.