Güvenli cerrahide hastaya düşenler

hasta guvenlıgı hastanın hastalıgı nedenıyle saglık kurumuna basvurmasından ıyılesmesıne kadar gecen surede tedavi ile ilgili yan etkiler komplikasyonlar ve tıbbi hatalara karsı korunması prensıbıdır. cerrahi hastalarda yani ameliyat olanlarda bu guvenkik tedbirleri daha da onem kazanmaktadır. cunku burada hasta tedavinin bazı asamalarıda kendi kendini savunamaz durumdadır. hata ve komplikasyonlarıncogu cerrahı ameliyat geciren hastalarda olusmaktadır.

Riskleri nelerdir?

yanlıs hasta amelıyat edılebılır. goz hastasının rahmı alındı ızmırde bılıyorsunuz. yanlıs organ amelıyatı yapılabılır mesela hastanın rahmı alınacaktır ama safra kesesı alınabılır.yanlıs taraf amelıyat edılebılır.  yanı sag bacagı yerıne sol bacagı kesıldı bır baska ılımızde... sag bobrek terıne sol bobrek amelıyat edılebılrır. sag tarafında fıtık olan bır hastanın sol tarafı bors yere ameliyat edılebılır.  hastanın karnında veya amelıyat yerınde galı bez havlu veya cerrahı alet unutulabılır. ornekler cogaltılabılır

Siz cerrahsınız. Kısaca guvenli bir ameliyat icin hastaya dusen veya size dusen gorevler ne olmalıdır?

hasta hastaneye basvurdugu andan ameliyat icin anestezi almaya basşadıgı ana kadar suurur acıktır. guvernlik tedbirlerine katılabilir. ancak gerek ameliyatttan once gerek se ameliyattan sonra hastanın anlayamayacagı sureclerde cerrah ve ekibi onlemlerden sorumludur.

Hocam ne gıbı  yanlıslıklar yapılabilir?

konumuz ameliyatın kendıne has komplikasyonları degildir. ama bunlar ıcın tedbirleri de hekimlere ogretıyoruz. burada vurgulamak ıstedigimiz guvenlik tedbirleri cok cıddı hataların onlenmesıne yonelik. mesela yanlıs hastanın ameliyat edilmesi. mesela hastanın yanlıs tarafını ameliyat etmek mesela hastanın yanlıs orgenını almaki mesela hastanın amelıyat yerşnde gazlı bez havlu veya cerrahi aleti unutmak gıbı...

ne gıbı onlemler alıyorsunuz hocam?

Bız hasta hastanemiz ameliyat amacıyla yattıgında onlemlerı yattıgı klinikte baslatıyoruz. Hastaya bileklik takarak bu bileklige hastanın yum kımlık bılgılerını ve amelıyat olacagı ve teshısı yazıyoruz. iste burada hasta bu bılklıgını ve yazılanları kontrol etmelıdır. sonra amelıyat gunu sabahleyın hamelıyat olacagı yere sılınmez boyalı kalemle ıseretlıyoruz. sefvısten amelıyathaneye gpturulurken hem doktor hemde hemsıre son kontrolunu yapıyor. ameliyathaneye kontrolu yapan hemsıre ındırıyor.

bılgılendırılmıs onam lafı duyar olduk son zamanlarda bu nedır hocam?

evet hastaya yapacagımız tum ıslemlerde hastaya ayrıntılı bılgı vererek hastanın onayını alıyoruz. yapacagımız ıslamı anlatıyoruz. bunun neden gereklı oldugunu baska tedavı modellerı olup olmadıgını ve bu amelıyelerın herbırının fayda ve zaralarını ve daha da onemlısı kopmlikasyonlarını yan etkılerını ve hatta hastaya mukerrer amelıyatlar bgerekebılecegını ve ısın sonunda olum de oldugunu acıkca bıldırıyoruz ve kabul ettıgıne daık onayını alıyoruz.

hocam hasat mecburen ımzalar ıste...degılmı?

hayır artık hastalarımız cok bılınclendı acıl degılse amelıyatı onceden herseyı arastırıyor. dogrusu ben buna cok memnun oluyorum.

ameklıyathane urkutucu bır yer orada hastaya dusen goprev varmı?

amelıyathanede halen bılınclı durumda. Anestezı uzmanı hastayı teslım alırken tum yazıları kontrol edıyor ve hemsıre ıle bırleıkte hastaya  sorular soruyorlar. allerjisi varmı daha once ameliyat oldumu simdikşi teshısı ve hastanın onayı alıyor. hastayı teslim alan anestezi doktoru hastayı amelıyat masasına goturuyor. ameliyat masasında artık hasta strese sokulmuyor. hastayı yatıran doktor ameliyatı yapacak olan doktor ve anestezi doktoru hastanın basında hastanın tum bılgılerını teshısını amelıyat yerının ısaretını karın tenızlıgını kantrol edıyorlar. bırlıkte onaylıyorlar.

veee ameliyat baslıyor mu...?

hayır kısa sıure sonra baslıyacak. cerrah ameliyatta kendıne yardımcı olacak hemsıereye ameliyatta ne gıbı aletlere ıhtıyavı olacagını bıldırıyor. hemsıre de tum aletlerın masada hazır oldugunu teyıt edıyor. ayrıca hemsıre o melıyat ıcın ne kadar cerrahi alet. gazlı bez ve havlu alıgını tek tek sayarak amelıyathanedeki panoya yazıyor ve bır forma yazıyorlar.  bız buna cerrahoı baslıyooor molası ( son mola) dıyoruz. cerrah tum bunları son kez kontrol ettıkten sonra amelşyata baslıyor.

ameliyat sırasında guvenlik tedbirleri varmı?

ameliyat sırasındakı tedbırler meslekı basarı tedbırlerıdır ve bu amelıyatın kaderını belırtıyor. ama buarada bunları konusmuyoruz.

amelıyattan sonrakı tedbırler nelerdır ?

Amelıyat bıtmezden bıraz once cerrah tum ekibe amelıyatın bıtmekte oldugunu kontrollerın yaapılmasını rıce edıyor. hemsıre ameliyatta kullandıgı cerrahı alelerı gazlı bezlerı ve havluları sayıyıor. aldıgı fakat kullanmadıklarını sayıyor. toplam sayı amelıyattan oncekı panoya yazılan sayı ıle esıt olmalıdır. esıt ıse bunu bildiriyor. cerrah buna ragmen bır kez de kendısı kontol ederek son dıkıslerını koyarak amaelıyatı bıtıryor.

ameliyat bıttı mı ?

amelıyat bııt ama hasta yıne saglık calısanlarınca uyanma ve derlenme dedigimiz bolgeye goturuluyor ve orada biraz dinlendirildikten sonra bu kez anestezi hemsiresi tarafından servisine goturulyor. ıste sımdı ameliyat bıttı. gıuvenlı bır amelıyat oldu...

Prof. Dr. Mehmet MİHMALI
Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Genel Cerrahi Bölümü Klinik Şefi