Gülümse, hadi gülümse!
Güncelleme Tarihi:
Duygular virüs gibi yayılabilir ama tüm duyguların yayılması aynı kolaylıkla olmaz. Yale Üniversitesi’nin Yönetim Okulu’nda yapılan bir incelemede, çalışma gruplarında neşe ve sıcaklığın zok kolay yayıldığı, kızgınlığın daha az bulaşıcı olduğu, depresyonun ise hiç yayılmadığı bulunmuştur. İyi ruh hallerinin daha hızlı yayılması, işten alınan sonuçlarla doğrudan ilintilidir. Yale’de yapılan incelemeye göre ruh halleri, insanların verimli çalışma düzeyini etkilemekte; iyimser ruh halleri işbirliğini, adil davranışları ve iş performansını artırmaktadır.
Özellikle de kahkaha, her türlü duygunun bulaşıcı doğasını gözler önüne serer. Kahkaha duyduğumuzda, otomatik olarak gülümseyerek veya biz de gülerek, gruba yayılan doğaçlama bir tepki zinciri yaratırız. Neşe kolay yayılır, çünkü beynimizde, gülerek karşılık vermemizi sağlayan gülümsemenin ve kahkahanın saptanması için özel olarak tasarlanmış olan açık çevrimli devreler vardır. Bunun sonucu ise, olumlu bir duygusal korsanlıktır.
Benzer bir biçimde, tüm duygusal sinyaller arasında en bulaşıcı olanı gülümsemedir. Gülümsemenin, başkalarını da gülümsetmekte neredeyse karşı konulmaz bir gücü vardır. Bu denli güçlü olmasının nedeni, evrimde oynadığı yararlı rol olabilir: Bilimcilerin tahminlerine göre, gülümseme ve kahkaha, ittifak oluşturmanın sözsüz bir yolu olarak evrilmiştir. Kişinin siper almak ya da düşmanca davranmak yerine, rahatladığını ve dostça davrandığını gösterir.
Kahkaha, bu dostluğun son derece güvenilir bir işaretidir. Öteki duygusal sinyallerin (özellikle de gülümsemenin) aksine kahkaha, büyük ölçüde istem dışı olan son derece karmaşık sinir sistemlerini devreye sokar. Taklidi (gülümsemeye oranla) daha zordur. Bu nedenle sahte bir gülümseme duygusal radarımızdan kolayca kaçabilse de, zoraki bir gülüş kendini hemen ele verir.
Nörolojik anlamda, kahkaha iki insan arasındaki en kısa mesafeyi temsil eder. Çünkü bir anda limbik sistemleri birbirine kilitler. Bu ani, istem dışı tepki, bir araştırmacının ifade ettiği gibi, “iki insan arasındaki mümkün olan endoğrudan (beyinden beyne) iletişime, aklımızın ‘limbik kilitlenme’ diye nitelendirilebilecek bir halde eşlik etmesiyle ilgilidir. O halde, birbirinin yanında bulunmaktan keyif duyan insanların kolayca ve sık sık gülmesinde şaşılacak bir şey yoktur. Birbirine güvenmeyen, hoşlanmayan, zıtlaşan insanlarsa, birlikteyken neredeyse hiç gülmezler.
Bu nedenle, herhangi bir iş ortamında duyulan kahkaha sesi gruptaki duygusal sıcaklığın habercisidir ve insanların zihinleri kadar yüreklerinin de birlikte olduğunu gösterir. Üstelik, işyerindeki kahkahanın, birisinin bayat bir fıkra anlatmasıyla pek ilgisi yoktur. Sıcak bir gülüş, şu rahatlatıcı mesajı gönderir: Aynı dalga boyundayız, anlaşıyoruz. Gülmek, güvenin, huzurun ve ortak bir dünya anlayışının habercisidir. Konuşmada bir ritim olarak, şimdilik her şeyin yolunda gittiğini gösterir.