Güncelleme Tarihi:
Â
Sürekli burun kaşıntısı ve akıntısı nedeniyle çalışma performansı ve sosyal ilişkileri etkileyen bu durum tedavi edilebilen ve özellikle çocuklarda birçok başka hastalığın oluşumuna zemin hazırlayan bir durumdur.
Saman nezlesinin başlıca belirtileri
·       ÂBurun akması
·       ÂBurunda kaşıntı
·       ÂHapşırma
·       ÂGözlerde kızarma, sulanma ve kaşıntı
·       ÂBurun tıkanıklığıdır
Mevsimsel alerjik rinit belirtileri, ilkbahar , yaz ve/veya sonbahar başında ortaya çıkar. Bunlara genellikle ağaç, çimen ya da ot polenlerine ya da havadaki küf sporlarına karşı alerjik duyarlılık neden olur. Yakınmalar yıl boyunca sürerse,bu hastalığa "yıl boyu süren alerjik rinit" adı verilir. Buna genel olarak ev tozuna, ev tozu akarlarına,hayvan deri döküntülerine ve/veya küf sporlarına karşı duyarlılık neden olur. Gizli gıda alerjilerinin de yıl boyu süren burun yakınmalarının bir nedeni olabileceği düşünülmektedir.
Alerjisi olan bir kiÅŸi solunum yoluyla ev tozu ya da polen gibi bir maddeyle karşılaÅŸtığında normalde olmaması gereken bir aşırı duyarlılık zinciri baÅŸlar ve vücudun savunma sistemi burun zarındaki bazı hücrelerden histamin dediÄŸimiz alerji belirtilerini ortaya çıkaranÂmaddenin salgılanmasına yol açar.
Histamin, burundaki küçük kan damarlarını genişletir ve sıvılar çevre dokulara sızarak
burun akıntısı, gözlerde sulanma, kaşıntı, şişlik ve diğer alerji yakınmalarına neden olur.
Özellikle çocuklarda saman nezlesinin sonucunda sinüzit, geniz akıntısı, geniz eti büyümesi ve bunlara bağlı olarak, sık orta kulak enfeksiyonları ve kulakta işitme azlığı gelişebilir. Bazen çocuklarda yüz gelişiminde değişiklik ve ortodontik (diş gelişimi ile ilgili) problemler gelişebilir. Alerji tedavisi bu problemlerin çoğunu ortadan kaldırabilir ya da hafifletebilir. Bu durumlarda sadece sinüzit, orta kulak iltihabı ya da geniz eti alınması tedavileri yeterli olmaz. Mutlaka altta yatan ana nedenin yani alerjinin tedavi edilmesi gereklidir.
Alerji konusunda uzmanlaşmış bir hekim ya da alerjiyle spesifik olarak ilgilenen bir KBB uzmanı bu konuda tedaviyi düzenleyecek ve hangi maddenin alerjiye neden olduğunu ortaya çıkaracaktır.
Doktorunuz ayrıntılı bir şekilde yaşam tarzınızı sorgulayarak, yakınmalarınızın nedenini belirlemeye yardımcı olacak, ipuçlarını bulmaya çalışacaktır. Size iş ve ev çevreniz, yeme alışkanlıklarınız, soy geçmişiniz, yakınmalarınızın sıklık ve şiddeti ile ev hayvanlarınızın olup olmadığı gibi çeşitli sorular soracaktır. Daha sonra bazı testler gerekebilir. Doktorunuz, kuşkulanılan alerjenin deriye küçük miktarlarda verildiği deri testini uygulayabilir. Deri testi, tanı koymanın en kolay,duyarlı ve genel olarak en ekonomik yoludur. Diğer bir avantajı da sonuçların hemen elde edilmesidir.
Peki ama bazı insanların alerjenlere karşı daha duyarlı olmasının nedeni nedir? Bu konuda yapılan çalışmalar ailesinde alerjik hastalıklar olan kişilerde riskin daha yüksek olduğunu göstermiştir. Mevsimsel alerjinin en sık görüldüğü Mart-Haziran ayları arasında doğanlarda da polen alerjisinin daha sık görüldüğü gözlenmiştir. İlginç olarak, en büyük çocukta saman nezlesi bulunma olasılığının daha küçük kardeşlere göre daha fazla olduğu da gözlenmiştir.
Alerjiden kaçınmak için neler yapabiliriz?
Elbette neye karşı alerjimiz olduğunun saptanması ile nelerden kaçınmamız gerektiğini ve nasıl korunacağımızı daha iyi belirleyebiliriz. Ancak genel olarak dikkat edilmesi gereken kurallar vardır.
·       ÂPolenlerin ya da küflerin evinize girmesini önlemek üzere pencereleri kapalı tutun. Polenler en fazla sabah saatlerinde (05:00-10:00 arasında) salınırlar.
·       ÂÖzellikle nemin yüksek olduÄŸu ve rüzgarlı günlerde kapalı yerlerde bulunmaya çalışın.
·       ÂYolculuk sırasında arabanızın camlarını kapalı tutun.
·       Â Doktorunuzun reçete ettiÄŸi ilaçları önerilen dozajda, ve düzenli olarak kullanın.
·       ÂÇarÅŸafları ya da giysileri kurutmak için dışarıya asmayın. Polenler ve küfler bunların içinde toplanabilir.
·       ÂKüfe karşı alerjik olduÄŸunuz taktirde, ev içinde fazla bitki yetiÅŸtirmeyiniz ya da bunları fazla sulamayın. Islak toprak küf oluÅŸumunu arttırır.
Saman nezlesi beraberinde başka hastalıları ve yakınmaları da getirebilir. Sinüzit, tekrarlayıcı boğaz ağrıları, öksürük, baş ağrısı, yorgunluk,uyku düzeninde değişikliğe yol açabilir. Tüm bunlara bağlı olarak okul ve iş performansı etkilenebilir. Alerjik nezlesi olan kişiler normal olmayan bu belirtilere uyum sağlarlar ve aslında günlük tempolarını etkileyen bu hastalık onlara doğal gelebilir. Oysa özellikle işyerindeki çalışma arkadaşları sürekli burnunu çeken ya da temizleyen, artık bir alışkanlık olarak eliyle istemsiz olarak burnunu kaşıyan kişilerden rahatsız olabilirler. Bu durum iş performansını ve sosyal ilişkilerimizi de etkileyebilir.
Â
Dr. Göksel,  Kariyer Destek / Sorun Yanıtlayalım / Sağlık bölümünde sorularınızı yanıtlıyor.
  Â
Op. Dr. Abdülkadir Göksel
Â
Â
Dr.Göksel'in yenibir.com'da yayınlanan diğer yazıları:
Kadınların korkulu rüyası: Menepoz!
Baş ağrsı ve sinüzit
Ses kısıklığını önemseyin!
Her 10 kadından birinin kabusu: Meme kanseri!
Burundan estetik ameliyat olmadan önce...
Gürültü sağlığımızı tehdit ediyor
Horlama Seksi Öldürüyor
Çocuklarda Alerji ve Sinüzit
Lazer ile Gözlüğe Elveda!
Ciddi bir hastalık: Şişmanlık (Obezite)
Denge Bozukluğu: Baş Dönmesi (Vertigo)
Kulak kiri bir hastalık mı?
Gırtlak Kanseri ve Sigara Bağımlılığı
Yaz geliyor, güneş lekelerine dikkat!
Anti-aging: Bir yaşam biçimi