Girişimci Başarı Örnekleri: Yaratma isteği girişimci yaptı
Güncelleme Tarihi:
Funda Genya, bankacılık deneyiminde iş hayatında mutluluğu bulamadı. Yaratma isteği onu kendi işini yapmaya teşvik eden belirleyici unsur oldu. İkinci girişim denemesinde başarıyı yakaladı. Genya, bugün BTR Tanıtım Ürünleri şirketinin başında. BTR olarak çok uluslu şirketlere hizmet veriyor, yurtdışına promosyon malzemesi ihraç ediyor.
Girişimci Başarı bölümünün ikinci söyleşisinin konuğu BTR Tanıtım Ürünleri (www.btr.com.tr) ’nin kurucusu Funda Genya.
- İş hayatına nasıl başladınız? Ne kadar süre profesyonel olarak çalıştınız?
ODTÜ işletmeyi bitirdikten sonra bir sene Ziraat Bankası Bankacılık Okulu’nda bankacılık eğitimi aldım. Bu eğitimden sonra bir sene Ziraat Bankası’nda kambiyo bölümünde, bir sene Impexbank Dış Ticaret İşlemleri bölümünde çalıştım.
- Girişimci olmaya nasıl karar verdiniz? Bu işe nasıl girdiniz?
Bankacılıktaki çalışma hayatım süresince çok mutsuz bir dönem geçiriyordum, bana göre bir yerde olmadığımı hissediyor, bir şey yaratamamaktan dolayı mutsuzluk çekiyordum. Bu duygulardan yola çıkarak takı ve hediyelik eşya üzerine bir ortaklık kurarak işe başladım. Bu iş, konunun ve ortaklığın yanlış seçilmesinden dolayı sekiz ay gibi bir süre sonra sona erdi. Bunun üzerine, promosyon malzemeleri konusunda çalışan tanıdıklarımın da teşviki ile bu konuyu öğrenmeye karar verdim. Onların yanında bu işi öğrenmeye başladım. Birkaç ay gibi bir süre sonra da kendi yoluma devam etme kararı alarak bu işe başladım.
- Yaptığınız işi kısaca anlatır mısınız.
Biz şirketlerin tanımında kullandıkları malzemeleri onlar için tedarik ediyoruz. Tedarik yöntemimiz ithalat yolu ile ya da yurt içinde ürettirerek gerçekleşiyor. Her türlü üretim şirket bünyemizin dışında olduğu için bunlarının üretimlerini organize etmek gerçekten çok detaylı çalışmayı ve iyi organize olmayı gerektiren bir konu. Yurt dışında daha çok Çin’de üretim yaptırdığımız için zaman zaman oralarda bulunmamız, fuarlara katılmamız, yenilikleri sürekli takip etmemiz gerekiyor. Üç senedir ihracat da yapmaya başladık. Burada çalıştığımız çokuluslu firmalarımızın farklı ülkelerdeki şubelerine de buradan ürün gönderiyoruz.
- İşinizi kurmadan önce geniş çaplı bir araştırma yaptınız mı? Böyle bir iş fırsatını nereden ve nasıl yakaladınız?
İşimi kurmadan önce herhangi bir araştırma yapmadım. Fakat bu konuyu öğrenmek için bu işi yapan bir şirketin yanında 2 ay gibi bir süre çalıştım. Bu süre içinde o şirkette her şeyi yaptım. Telefonlara bakmaktan, imalatı kontrol etmeye, atölye ziyaretlerine, müşteri toplantılarına kadar. O şirketin sahibi kişiler benim onlara rakip olacağımı bile bile bana her şeyi öğrettiler. O sırada bu işin bana göre olduğunu ve yapmaktan zevk aldığımı öğrendim. Benim bu işe yönelmemdeki ana sebep bunu severek yapmam ve bana uygun olduğumu düşünmem oldu.
- Bu süreçte örnek aldığınız kişi ya da kuruluş oldu mu?
Daha önce de bahsettiğim gibi yanlarında çalıştığım firmadan hem çok büyük bir tecrübe edindim, hem bazı yönlerini örnek aldım. Zaman geçtikçe yapmamam gereken yönlerini de gördüm.
- Size yol gösteren kimse oldu mu?
Çalıştığım şirketteki insanlar, o zamanki eşim.
- İşinizi büyütürken en büyük katkıyı (maddi/manevi) kimden/nereden aldınız?
O zaman evli olduğum eşimden ve en çok da kendimden.
- İşinizi geliştirme sürecinde herhangi bir dönüm noktası yaşadınız mı?
Genelde çok büyük sıkıntılar yaşadığım zamanlar bana ne oldu da bunları yaşadım sorularını gündeme getirmiştir. Her böyle bakmamın sonucunda şirketimle ilgili bir gelişme, büyüme yönünde iyi bir adım atmışımdır. Buradan şöyle bir sonuca kendi kendime varıyorum “Bu tarz bir sonucu yaşıyorsam benim yanlış yaptığım bir şey var, bu nedir, bunu nasıl düzeltirim?” Böylece de birçok konuda iyileşme ve gelişme yaşıyorum.
- Bu işi kurarken ne gibi engellerle karşılaştınız?
Ailemin engellemeleri oldu. Ben memur bir aileden geliyorum ve girişimcilik bizim ailede pek teşvik edilen bir konu değil. Bundan dolayı babam ve annem güvenli bir konumdan (sabit maaş, rahat bir işyeri) bilinmez bir ortama geçmeyi hiçbir şekilde teşvik etmediler. Bunlar benim işimi çok zorlaştırdı. Maddi olarak sıkıntılar yaşadım. İşin başında ve tek başına da olunca her şeyinizi kendiniz yapmak zorunda kalıyorsunuz. Bunlar alışmadığım şeylerdi, rahat bir ortamda yetişmiştim İstanbul’a yeni gelmiştim bilmediğim insanlar ve ortamlara alışmam pek kolay olmadı.
- İşinizi büyütürken ne gibi zorluklarla karşılaştınız?
Büyüme aşamalarında, doğru insanları şirkete alma konusunda zorluklar yaşadım, şirketin konumlandırmasında sıkıntılarım oldu, maddi sıkıntılar yaşadım. Bunun dışında profesyonel hayattan gelmediğim ve kurumsal bir şirkette çalışmadığım için birçok sıkıntı yaşadım. Bunları öğrenmem çok vaktimi aldı.
- Markalaşmak için neler yaptınız?
Markalaşmak olarak adlandırmak doğru mu bilmiyorum ama ben her zaman şirketimin bir tarzı olması için uğraştım ve hala da büyük bir çaba harcıyorum. Bizim sektörümüz de her sektör gibi rekabete çok açık ve kuruluş aşamasında çok fazla sermaye gerekmediği için birçok yeni firma kuruluyor, hali hazırda da birçok büyük ve iyi firma var. Hepimiz aynı şeyi yapıyoruz. Fakat biz yaptığımız işi mal satmak değil servis sağlamak olarak görüp sürekli bu yönümüz güçlü tutup güçlendirmeye, sahip olduğumuz tarzı korumaya ve değişimi takip edip kendimizi her an yenilemeye çalışıyoruz.
- Marka olmanın yolu büyük finansal yatırımlardan mı geçiyor? Finansman sıkıntısı çeken yeni girişimciler bu konuda daha az maliyetli neler yapabilirler?
Ben burada marka olmaktan çok farklı olmak ile ilgili birkaç şey söylemek istiyorum. Piyasanın, sektörün, dünyanın nabzını yakalamak gerekiyor. Değişimlerden haberdar olmak, her zaman gözü açık olmak gerekiyor. Sonra da kendi içimize bakmak gerekiyor. Benim şirketim bunun neresinde, yaptığım iş ile ilgili neyi nasıl yaparsam farklı olurum diye. Bunu yaptığınız iş ile ilgili olarak, üretim ile yapabilirsiniz, verdiğiniz servis ile olabilir ya da başka şeyler. Bunun için her zaman çok büyük maliyetler ödenmesi gerektiğini düşünmüyorum. Ama birçok şeyin farkında olmak ve esnek olabilmek önemli diye düşünüyorum.
- Bundan sonrası için hedefleriniz?
BTR olarak sektördeki en iyi şirketler arasında yer alıyoruz. Bizler sektördeki payımızı artırmanın yanı sıra sahip olduğumuz müşterilerden aldığımız payı artırmayı hedefliyoruz. Geçen sene BTR olarak Michelin lastikleri ile sözleşme yaparak -ki bu bizim sektörümüzde bir ilk - bu şirketin anlaşmalı promosyon şirketi olduk. Bayilerinin tüm alımları da BTR aracılığı ile yapılıyor. Bunun dışında Michelin Fransa’ya da promosyon malzemeleri satmaya başladık. Amacımız bu örnekleri çoğaltmak ve çalıştığımız çok uluslu şirketlere yaptığımız ihracatları arttırmak. 11 senelik tecrübemiz ve sahip olduğumuz servis anlayışı ile şirketimizin büyüme hedefleri devam ediyor.
- Şirketinizi nasıl yönetiyorsunuz? Ortaklarınız varsa iş bölümü nasıl yapılıyor? Aranızda nasıl uyum sağlıyorsunuz?
Şirkette herhangi bir ortağım yok. Her bölümle ilgilenen kişiler var ve onların başındayım. Şirketteki birçok şeyden haberdar olmak isterim. İşlerin hepsinin düzgün gitmesi tamamen birbirine bağlı ve aradaki bir zincir halkası koptuğunda zincir tamamen parçalanabiliyor. O yüzden aşamaları düzgün kontrol etmek gerekiyor. Çalışanlarımın hepsi genç olmalarına rağmen çok yürekten çalışıyorlar, kendi işleri gibi özen gösteriyorlar. Her zaman onların iş konusundaki eğitimi ve kendi kişisel gelişimleri için çok çaba harcarım. Herkesin kendi bölümün dışında da bir şeyler öğrenmesi için çaba harcarım ki, olan bitenden haberdar olsunlar.
- Değişimle nasıl baş ediyorsunuz?
Hep kendi sektörümüzü, hem yurt dışını yakından takip etmeye çalışırım. Gittiğim müşterilerle, çalıştığım üreticilerle sık sık konuşmaya çalışırım, çok soru sorarım ve her şeyden haberdar olmaya çalışırım. Aynı zamanda kendi şirketimin gidişatını kontrol ederim. Kendimizi sık sık gözden geçirmeye, gidişata karşı nasıl tepkiler verdiğimize ve nasıl vermemiz gerektiğine bakarım. Avantajlarımızı daha iyi kullanacak pozisyonlar yaratırım. Doğru işbirliklerine girmeye çalışırım.
- Girişimci adaylarına tavsiyeleriniz?
Öncelikle şunu söylemek istiyorum, herkesin girişimci olacağına inanmıyorum. Bunun için insanın bunu yapıp yapamayacağını bilmesi gerekiyor. Girişimcilik yalnızca bir iş kurmakla gerçekleşmez, birçok kişi çalıştığı şirkette de de birer girişimci ruhu ile çalışıyor. Daha sonra bence insan iyi bildiği bir işi yapmalı. Bu konu ile ilgili bilgi sahibi olmalı, benzer tecrübeleri incelemeli, gerekirse staj yapıp bir süre çalışmalı. İş hayatı profesyonel hayattan çok ayrı bir kültüre sahip, ticaret çok farklı, bu bilinçle yola çıkmak lazım bu yüzden iş kurmadan önce mini bir stajın yararlı bir şey olduğunu düşünüyorum. Bundan başka tabi ki fizibilitelerin yapılması gerekiyor. Bir iş planı hazırlanmalı, bunun için yardım alınacak birçok yer mevcut. Bence bunlar kadar önemlisi de istek ve azim. Bu yol zorluklarla, sorunlarla dolu bir yol. Sorunlarla ilgili olarak hiçbir şeyden yılmamak, sürekli çözüm oluşturmak, bol bol soru sormak, kendi kendini motive etmek ve her zaman olumlu düşünmeyi bilmek gerekiyor (ne kadar mümkün olmadığını düşünsek de...)
Funda Hanım’ın verdiği cevaplar yeni girişimci adayları veya işini geliştirmek isteyen girişimciler için örnek alınabilecek nitelikte. Paylaştığı bilgiler için kendisine çok teşekkür ediyoruz.
Navitas -NLP Eğitim ve Danışmanlık