Oluşturulma Tarihi: Kasım 10, 2001 00:00
KiÅŸinin hayatındaki söze dökülemeyen, çözümlenemeyen açmazlar veya stres beden yoluyla dile geliyor. Buna psikosomatik rahatsızlıklar deniyor. En çok depresyonla birlikte görülüyor. Ä°nsanın stresle baÅŸa çıkabilme yeteneÄŸi kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸiyor. Bunu sırtınızda bir küfe varmış gibi düşünün. Herkesin kaldırabileceÄŸi yük miktarı belli. Gün içinde karşılaÅŸtığınız her sıkıntı, her problem yükünüzü biraz daha arttırıyor. Bazen küfe o kadar ağırlaşıyor ki, aÄŸzınızdan ses çıkmasa da vücudunuz imdat diye bağırıyor. Bir bakıyorsunuz elleriniz soyulmaya baÅŸlamış, yüzünüzde döküntüler meydana gelmiÅŸ. Mideniz yanıyor.Psikosomatik hastalıkları böyle tarif etmek mümkün. Bunlar stresle ilgili, stresle tetiklenen rahatsızlıklar. Psiko, pek tabii psikolojiden geliyor. Somatizasyon ise bedenleÅŸtirme demek. KiÅŸinin hayatındaki söze dökülemeyen, çözümlenemeyen açmazlar veya stres beden yoluyla dile geliyor. Psikosomatik rahatsızlıklar en çok depresyonla birlikte görülüyor. Stres nedeniyle vücut bazı hormonları daha fazla salgılamaya baÅŸlıyor. Bunun temelinde ilkel insandan bu yana süregelen kendini tehlikeden koruma mekanizması var. Psikiyatri uzmanı Doç. Dr. Peykan Gökalp, stresin insanda kaçma ya da savaÅŸma tepkisi uyandırdığını belirtiyor. KiÅŸi daha iyi kaçsın veya daha iyi savaÅŸsın diye vücutta bir takım hormonlar salgılanıyor. Ä°nsan böylece strese ve tehdite karşı daha güçlü oluyor. Gökalp, ‘‘Şimdi hayat çok daha karmaşık ve ortaya çıkan stresler savaÅŸarak ya da kaçarak çözümlenebilecek ÅŸeyler deÄŸil. Ama vücudumuz böyle iÅŸliyor’’ diyor. EN HASSAS DERÄ°Hormonların aşırısı bazı organlarda bir takım deÄŸiÅŸimlere, rahatsızlıklara neden oluyor. Rahatsızlığın nerede ortaya çıktığı da kiÅŸiye özgü bir durum. Herkesin bir organ sistemi daha hassas oluyor. Bazısının üzüntüsü hemen midesine vururken, bazısının başı aÄŸrımaya baÅŸlıyor. Aşırı stres, depresyon, kendini ifade edememe, tepkilerini gösterememe gibi psikolojik sorunlarla ortaya çıkan psikosomatik hastalıklar en çok deride kendini gösteriyor. Bunun nedenini Prof. Dr. Mine Özmen şöyle açıklıyor: ‘‘Deri iç dünyamız ile dış dünya arasında bir sınır. O halde iç ve dış dünya arasındaki çatışmaların sergilendiÄŸi bir alan olarak ele alabiliriz. Bir de deri ve sinir hücresi aynı kökenden geliyor. Biz çoÄŸu zaman dermotologlarla (deri hastalıkları uzmanlarıyla) birlikte çalışırız. Deri hastalıklarında yüzde 60-70'e yakın bir oranda psikolojik etkenler bulunur.Profesör Mine Özmen (Psikiyatrist)Polikliniklere baÅŸvuran hastaların yarısı bizlikKiÅŸinin dili tutuluyorsa, aslında söylemek istediÄŸi birÅŸeyler vardır. Beden yakınması olan bölgenin de sembolik bir anlamı vardır zaten. Mesela kaşıntısı olan bir hastayı ele alalım. Kaşınmak bir çeÅŸit kendine ceza vermektir deÄŸil mi? Kaşıya kaşıya o bölgeyi tahrip edersiniz. Karşısındakini kızdıran, tepki çeken insanlara 'kaşınıyor' denir mesela. Hastalar midelerinde veya ciltlerinde problem olunca doÄŸal olarak iç hastalıkları ve cildiye kliniklerine gidiyor. Ne hastanın, ne de hekimin aklına bir psikiyatrın fikrini almak gelmiyor. Hastanın bize gelmesi bazen yıllar alıyor, bazen de hiç gelmiyor. AÄŸrıları nedeniyle yıllarca doktor doktor dolaşıyorlar. Altından kronik depresyon çıkıyor. Diyebilirim ki dahiliye polikliniklerine baÅŸvuran hastaların yüzde 50-60'sı bizliktir.Bazı ruhsal ÅŸikayetler ise bedensel yakınmalarla ortaya çıksa da altında patalojik bir rahatsızlık bulunamıyor. Bunlara da somatoform hastalıklar deniyor. KiÅŸi örneÄŸin bel aÄŸrısı çekiyor ama belinde tüm incelemelere raÄŸmen birÅŸey bulunamıyor. Hasta da, bende birÅŸey var, bulamadılar, deyip baÅŸka bir hekime gidiyor. Yine tetkikler yapılıyor. Bazen bu durum kötüye de kullanılabiliyor. Bu tip hastalar ellerinde torba torba laboratuvar sonuçlarıyla dolaşıyor. Maddi manevi büyük bir kayıptır bu. Pskiyatrik tedaviye onun yarısı kadar para harcansa belki çok daha verimli olucak. Biz CerrahpaÅŸa'da diÄŸer bölümlerle iyi bir iletiÅŸim kurduk. Pek çok bölümden bize hasta geliyor.Ä°ÅŸte psikosomatik hastalıklarKalp aÄŸrıları (koroner spazm), astım, deri döküntüleri ve kaşıntıları, artrit, baÅŸ aÄŸrısı, hipertansiyon, egzama, alerji, mide ülseri, kolit, ÅŸiÅŸmanlık. Halk arasında bilinenin aksine zona psikosomatik deÄŸil, viral bir hastalık. Ancak gerçekten de büyük sıkıntılarla ortaya çıkabiliyor. Stres kiÅŸinin bağışıklık sistemini zayıflatıyor. Böylece virüsle bulaÅŸan zona vücutta daha kolay kendini gösteriyor. Â
button