Fuhuşa zorlanan kadınlar solan umutlar

Hayatı sürdürebilmek için acıyla dalga geçmemiz gerektiğini hatırlatıyor. Ukraynalı Dijana tam da bu yüzden aşık olduğu erkeğin onun için ödediği parayı iPhone ile kıyaslıyor. 27 yaşındaki genç oyun yazarı Lucy Kirkwood’un kaleminden çıkan eser, Londra’da faaliyet gösteren Clean Break adlı grubun tanıdığı imkân sayesinde yazılıyor bir nevi. Yazarları cezaevlerindeki, sığınma evlerindeki kadınlarla görüştüren, bu kadınların hikâyesini anlatmaya teşvik eden bir organizasyon bu. Türkiye’nin mağdur insanlarını düşündüğünde, “Keşke” diyor insan. Keşke burada da böyle organizasyonlar bulunsa... Seçil Honeywill’in Türkçe’ye uyarladığı, Talimhane Tiyatrosu’nun sahneleyip Mehmet Ergen’in yönettiği oyunu, Dijana rolünü canlandıran Esra Bezen Bilgin ile konuştuk.

* Oyundan bahseder misiniz biraz?
- “Önce Bir Boşluk Oldu Kalp Gidince Ama Şimdi İyi” fuhuşa zorlanan kadınlardan bahsediyor. Biri Ukraynalı Dijana. Çocuk bakıcısı olmak için İstanbul’a geliyor. Yokluktan kurtulmak, daha iyi bir yaşam standardı istiyor ve bir adama aşık olunca bütün hayatı değişiyor. Büyük aşk, bir süre sonra pasaportunu geri alabilmek için günde 20 adamla birlikte olarak para biriktirmeye çalışmasına dönüşüyor. Diğeri de göçmen nezarethanesinde tanıştığı Türkmenistanlı Bahar (Güliz Gençoğlu). O da bir otelde çalışmak üzere gelip, ülkesinde bıraktığı oğlu ve annesinin öldürülmesiyle tehdit ediliyor. Pasaportuna el konulup fuhuşa sürükleniyor.
* Dijana’nın başına bunlar, daha iyi bir yaşam istediği için mi geliyor sadece?
- Dijana aşık oluyor. Onu tanımadığı bir grup insan kaçırmıyor, tuzağa düşürmüyor. Onu sevdiği, güvendiği, hayatında ilk defa sevişmekten zevk aldığı insan aldatıyor ve satıyor. Daha akıllı olsaydı, saçma sapan şeylere kanmasaydı, nasıl da göremedi diyor insan. Ama aşk öyle bir şey... Tabii ki bu bir sektör, tabii ki on binlerce insan ucuz işçilik mağduru. Sadece fuhuş sektöründe değil; tekstil, inşaat... Kimisi ailesi için daha iyi bir gelecek, kimisi yaşam standardını değiştirmek için bambaşka umutlarla gelip bir sigara parasına çalıştırılıyor. Hepsinin mağduriyetinin sebebi aynı: Birbirimize söylediğimiz yalanlar, sevgisizlik, acımasızlık. Suistimal edecek bir şey bulmayagörelim, bunu meşrulaştıracak her yolu da buluveririz.
SADECE KADINLAR ETKİLENMİYOR
* Meşrulaştırmaktan kastınız nedir?
- Tayland ve Filipinler’de onlarca kız ve erkek çocuk seks işçisi olarak çalıştırılıyor ve bu ülke turizmine katkı olarak savunuluyor. Dünya ekonomik ve politik dengeleri korumak adına sessiz kalıyor. Kadın ve çocuklar daha çok fuhuş sektöründe kullanılıyor. Ama aynı şekilde başka sektörlerde pasaportlarına el konulup karın tokluğuna çalıştırılmak üzere, gemilerle “ithal” edilen erkekler de var. İnsan kaçakçılığı kadınları, erkekleri ve en yazığı da çocukları aynı şekilde mağdur ediyor.
* İnsan kaçakçılığı pek çok eserde ele alınmış bir konu. “Önce Bir Boşluk Oldu Kalp Gidince Ama Şimdi İyi”yi diğerlerinden ayıran nedir sizce?
- Yabancı uyruklu ya da Türk, hayatını bedenini satarak kazanmak zorunda olan, çocuğunu arayan kadınları daha önce defalarca gördük. Ama bu oyun, durumu kader kurbanı, acıların kadını formatından çıkarıp, daha çok aşk eksenine oturtuyor. Acılar içinde bir hayatı da her gün ağlayarak geçirmediğimizi, hatta o dayanılmaz acımıza zaman zaman yabancılaşıp dalga geçme noktasına gelebileceğimizi hatırlatıyor ki, bence oyunun yaralayan tarafı da bu. Çok tatlı ve komik... Bu tatlı ve güldüren şey bir süre sonra kalbimizi kırmaya ve bir sürü soru sormamıza neden oluyor. Daha önce defalarca işlenmiş bir konuyu, başka bir bakış açısı ile oynamaya çalışmanın oyuncu için de zevkli ve zorlayıcı bir deneyim olduğunu söyleyebilirim.

ÜLKEMİZDE DE BÖYLE DESTEKLER LAZIM

Genç oyun yazarı Lucy Kirkwood çok yetenekli. Aynı zamanda çok üretken ve cesur. Neredeyse her yıl bir oyun çıkarıyor. Hemen hepsi de çok büyük başarı kazandı. Seçtiği konulara yaklaşım biçimi çarpıcı. Tabii bunda İngiltere’de genç oyun yazarlarına sağlanan fırsatların da büyük payı var. Örneğin Londra’da Clean Break adında bir organizasyon var. Cezaevlerinde ya da koruma evlerindeki şiddet görmüş, suistimal edilmiş kadınlarla çalışıyor ve oyunlar oluşturuyor. Bu eser de bu çalışmalardan birinin ürünü. Bu tip organizasyonlar genç yazarlara alan açıyor. Sonrasında da özellikle genç yazarların çağdaş metinlerine bütün tiyatrolar repertuarlarında yer vermeye özen gösteriyorlar. Bu sanat politikalarının önemli bir parçası.