Fon’a banka almayı savaÅŸ ve deprem için koruduk

Devlet Bakanı Ali Babacan, Bankacılık Yasa Tasarısı’nı deÄŸerlendirdi ve ‘Yeni bankacılık yüklerini üstlenmeye hiç de hevesli deÄŸiliz’ dedi. Babacan, zora giren bankanın Fon’a alınmasını öngören maddenin ‘savaÅŸ ve deprem’ gibi olaÄŸanüstü haller için korunduÄŸunu söyledi.DEVLET Bakanı Ali Babacan, Bankacılık Yasa Tasarısı’na aylardır tartışılan zor durumdaki bankaların Fon’a devri düzenlemesinin, ‘SavaÅŸ, deprem gibi finansal sistemin bütününü etkileyecek olaÄŸanüstü durumlar için’ konulduÄŸunu açıkladı. ‘Bir yandan bankacılıktan kaynaklanan borcu öderken, yeni yükleri üstlenmeye hiç de hevesli deÄŸiliz yani’ diyen Babacan, ‘Ama ABD, Japonya gibi dev ekonomilerin bile son 15-20 yıl içinde yapmak durumunda kaldıkları bazı uygulamalara, ‘Zaten Türkiye’de artık böyle bir ÅŸey olmaz’ deyip set çekemeyiz. Bu tedbir BDDK’nın çekmecesinde duracak’ diye konuÅŸtu. Babacan, Niyet Mektubu’nun IMF Yönetimi’nde görüşülmesinin 16-17 Nisan’daki Bahar Toplantıları’ndan sonraya kalmasının büyük olasılık olduÄŸunu belirterek, ‘Ancak sonuç nisan sonu mu olur mayısa mı sarkar bilemem’ dedi. Babacan, Hürriyet’in sorularını şöyle yanıtladı: ÇEKMECEDE HAZIR TEDBÄ°R 46 milyar dolarlık yük varken Fon’a devir maddesini neden koydunuz?- Bu konu, tartışılması gereken zeminde tartışılmadı. Farklı yönlere gitti. Biz kararları eylül-ekimde vermiÅŸtik. Basında konuÅŸulanlar, bürokrasinin kendi arasındaki tartışma. Oysa tartıştığımız, bambaÅŸka birÅŸeydi: Allah korusun, savaÅŸ, deprem gibi finansal sistemin bütününü etkileyecek olaÄŸanüstü durumlarda, BDDK’ya kısıtlı süre için Fon’a alıp almama seçeneÄŸini veriyor. Bu BDDK’nın çekmecesinde hazır tedbir olarak duracak. Belki hiç kullanmayacak. Biz BDDK’nın güçlü kurum olmasını, elinde her türlü donanım hazır olsun istiyoruz. Bu tür kararlar anlık alınır. Böyle bir an gelirse ‘yetkim yok’ dememeli. Otoriteyse, seçenek onda olmalı.YABANCIYA GÃœVENCE YOKYabancı bankaların kredilerinin garanti altına alınması?- Hayır yok öyle birÅŸey. Sadece olaÄŸanüstü durumlarda bir seçenek konuluyor. Bunu son 20 yılda pek çok Avrupa ülkesi, ABD, Japonya yaptı, araÅŸtırdık. Dev ekonomilerin bile son 15-20 yıl içinde yapmak durumunda kaldıkları bazı uygulamalara, biz ‘Zaten Türkiye’de artık böyle birÅŸey olmaz’ deyip set çekemeyiz. Bunu ucuz tartışma konusu yapmamamız lazım. IMF’nin istekleri hiç mi etkili olmadı?- Åžimdiye kadar IMF istedi diye hiçbirÅŸey yapmadık. EÄŸer konu IMF talebiyse, son ikibuçuk yıl içinde IMF, bankacılık sektörüne dair farklı taleplerde bulunmuÅŸtur. DoÄŸru olduÄŸuna inandıklarımızı yapmışızdır, ama inanmadığımız ÅŸeyleri yapmadık. Kamunun bankacılık sektörü yüzünden üstlendiÄŸi yükler hoÅŸumuza gitmiyor. Onun bedellerini Hazine’nin iç ve dış borcu olarak ödüyoruz. Biz ÅŸimdi bir yandan bunları öderken, yeni yükleri üstlenmeye hiç de hevesli deÄŸiliz yani.Bankaların denetim sürecindeki tercihlerde önemli deÄŸiÅŸiklikler yaptınız, neden? - BaÅŸkanın inisiyatifiyle, bilgisayar ya da bankacılık uzmanları, ya da hukukçular, yemin ederek yeminli murakıpların indiÄŸi detayda inceleme yapma yetkisine sahip oluyorlar. Mecbur tutmuyor, yine BDDK’ya bırakıyoruz. Türkiye’de 50 banka, ama 100 murakıp var. Sayı açısından ciddi bir orantı sorunu var. Yeminli murakıplarımız, konularında çok iyiler, hakimler. Ama organizasyon yapısı olarak denetimden sorumlu bir baÅŸkan yardımcısı ve yeminli murakıplar artık, diÄŸer denetçilerin bizzat başında olacak. Bu yasada Ä°marbank tecrübesinden çok yararlanıldı. IMF ile gecikme ve rahatsızlık yaratacak bir durum yokYeni stand-by için IMF misyonunun ne zaman geleceÄŸi belli oldu mu?- Henüz resmi daveti çıkartmadık. birkaç gün içinde o kararı vereceÄŸiz. Nisan’ın 16-17’sinde IMF bahar toplantıları var. Bu iÅŸleri o dönemin öncesinde bitirelim diye arzu ediyoruz. Åžu anda da yetiÅŸmemesi gibi bir sorun görünmüyor. Sosyal Güvenlik Reformu ile Bankacılık’ta tartışılacak birÅŸey kalmadı. Gelir Ä°daresi’nin perÅŸembe günü Komisyon’a, haftaya da genel kurulda görüşülmesini umuyoruz. Yani Nisan’ın ilk yarısına kadar gereklilikleri bitirip toparlama sözümüz hálá geçerli. - IMF’yle mutabakatı açıkladığınız 14 Aralık’tan bu yana 3.5 ay geçti. Gecikme yok mu?- Kesinlikle gecikme, rahatsızlık yaratacak bir durum yok. Bu iÅŸ aslında 14 Aralık’ta bitti. Ne açıkladıysak, niyetimizde en ufak bir deÄŸiÅŸiklik yok. Bundan sonra yaÅŸananlar doÄŸal süreçler. Biz programı 1 Ocak’ta uygulamaya baÅŸladık. HerÅŸey hedefler doÄŸrultusunda gidiyor. Son iki haftadır piyasalarda olup bitene bakmayın. Bize özel deÄŸil, bütün dünyada oluyor. Bütün geliÅŸmekte olan ülkelerde sermaye çıkışı yaÅŸanıyor. TeÅŸvik için sıfır maliyetli çözüm varStand-by’ın dördüncü koÅŸuluna dönüşün TeÅŸvik Yasası’nın bütçeye maliyeti belli oldu mu?- Daha tartışılıyor. Henüz son noktayı koymadık. Önce kararı verilecek, daha sonra bütçeye maliyeti bulunacak. Tedbir gerekirse alınacak.- 400-500 trilyon lira yük rakamları gerçek mi?- Hayır. Sıfır maliyetli alternatif de var, bütçeye yük oluÅŸturacak rakamlar da. Ama en yüksek rakamlar bile o rakamın çok altında. - Alınacak tedbir vergi olabilir mi?- Yoo. Ä°kibuçuk yıldır defalarca çeÅŸitli konularda maliyet hesap edip tedbir bulduk. Bunların dörtte üçü tasarruf tedbiridir. Dörtte biri vergidir. O da enerji maliyetlerinin bütün dünyada artmasından olmuÅŸtu.Reel sektörün açık pozisyonu bilinmiyorReel sektörün açık pozisyonunda kaygı yaratacak durum var mı?- Reel sektörün açık pozisyonu var ama çok yaygın, 100 binlerce firmaya dağılmış durumda. Elimizde sıhhatli bir istatistik yok. Açıklama yapanlara sorsanız, ‘nerede bu veriler getirin’ diye, getiremezler çünkü yok.- SaÄŸlıklı veri toplamak neden zor?- Reel sektör denen kesimin kendi ÅŸahsi parası bankada dolar olarak durabiliyor. Ama ÅŸirketinde dolar borcu, TL alacağı var. Açık pozisyon diyorsunuz ama adam kendisini hedge etmiÅŸ. Reel sektör ÅŸirketlerini sahip ve ortaklarından bağımsız düşünemezsiniz. OlaÄŸanüstü durumlarda insan kendi ÅŸirketinin zor duruma düşmesini istemez, parasını bozdurur, sermaye olarak koyar. - Reel sektör açık pozisyonu için tedbir planınız var mı?- Malezya gibi ülkeler bunu yapıyor. Bir reel sektör kuruluÅŸu, yabancı para cinsinden kredi alacağı zaman onu Merkez Bankası denetliyor. Ama çift amaçlı. Sermaye hareketlerini kontrol amacıyla da kullanıyorlar. Bize has önlemler çalışılabilir ama, saÄŸlıklı veri olmadan doÄŸru bulmuyorum. Zaten bankalarımız özellikle döviz kredilerinde buna dikkat ediyor. Ayrıca reel sektörde çok firma var. HerÅŸeyi çok katı düzenlemelere baÄŸlayıp yavaÅŸlatıcı tedbir doÄŸru olmaz. Türk insanının içerde-dışarda çok parası var. Ziraat ile Halkbank’ın yolunu ayırmanın zamanıKamu bankalarında bir dönem nisandaki genel kurullarda sona erecek. Ortak yönetim ve murahhas azalık hangi gerekçeyle bitiyor?- Artık daha güçlü bir genel müdür olacak. Aksi halde beÅŸ kiÅŸi tarafından paylaşılınca hızlı karar alınamıyor. Bir kiÅŸi artısı ve eksisiyle bütün sorumluluÄŸu yüklensin istedik. Zaten murahhas azalığın baÅŸka yerde örneÄŸi yok. Kamu bankalarının da halka açılma süreçleri olacağı için, özel sektör mantığıyla daha hızlı karar almak gerekiyor. Ortak yönetim de zaten fiili bir durumdu. Atarken aynı kiÅŸiyi hem Ziraat’e hem Halk’a yazdığınız zaman ortak oluyordu. GeçmiÅŸte çok farklı stratejiler benimsenmiÅŸ. Bunlar kalkacak ÅŸimdi. Bankaların yollarını ayırma zamanı geldi.Kamu bankası artık zararına iÅŸ yapmıyor ÖzelleÅŸtirme konusundaki strateji netleÅŸti mi?- Bir yatırım bankasıyla anlaÅŸacaklar. Müstakbel alıcıların muhatabı artık yatırım bankası olacak. Planımız, bu yılsonu gelecek sene başı, önce Halkbank’ın, bir sene sonra da Ziraat Bankası’nın halka arzı. - Blok satış teklifi gelirse?- Yatırım bankası aracılığıyla yürütülecek. Ciddi talip olursa, blok satış opsiyonu her zaman var. Ticarette, ‘alıcı mı sorucu mu?’ derler. Sorucularla, gerçek alıcıları ayırt etmemiz gerekiyor. EÄŸer kamu hizmeti verilecekse, bunu özel bankalar da verebilir. Kamu bankaları artık zararına iÅŸ yapmıyor. Eskiden bankalar herÅŸeyi bedava yapar, üstüne hediye bile verirdi.- Åžimdi kendi hesabınıza havaleye bile masraf istenecek noktaya geldik.- Bu kötü deÄŸil, normalleÅŸmedir. Â