Eyvah, soru soruyor

GAZİ Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Dr. Özlem Ersoy, YA-PA Öğretmen Eğitim Programı'nda aileleri çocuk cinselliği konusunda uyardı. Dr. Ersoy, çocukların üç yaşının sonunda kız ve erkek olarak anatomik farkları kavramaya başladığını söyledi.

ERKEN OLMASIN Dr. Özlem Ersoy, cinsel eğitime başlamak için belli bir yaşın bulunmadığını, bu eğitimin doğumdan başlayarak, yaşam boyu sürdüğünü belirtiyor. Dr. Ersoy, ‘‘Eğitime çok erken başlamak sakıncalı. Ancak, zamanında yapılmazsa daha da zararlı sonuçlar ortaya çıkabiliyor. Çocuk zamansız uyarılmamalıdır. Kendisine henüz almaya hazır olmadığı bilgi verilmemelidir. Bu durum onu eğitmek değil, onun zihnini karıştırmak olacaktır. Bu nedenle eğitim için uygun zaman çocuğun soru sorduğu zaman olacaktır’’ dedi.

SORARSA İYİ Bazı çocukların cevabını alamayacağı düşüncesiyle ve çekingen olmaları nedeniyle ya da cevapları dışarıdan aldıkları için soru sormayabileceğini söyleyen Dr. Ersoy, ‘‘Bu durum çocuğun konuya ilgi duymadığını göstermemektedir. Genellikle soru soran çocuğu eğitmek daha kolaydır. Zira bu yolla hangi konuya ilgi duyduğunu belirtmek ve eğitmek kolay olmaktadır. Soru sormayan çocuğa bu konuda bilgi vermek için ise uygun zaman ve zemin seçilmeli. Çocuğa verilecek bilgi bir iki cümle geçiştirilmemeli’’ diye konuştu.

YETİŞKİNLER DİKKAT ‘Yetişkinler cinselliği uyarmaktan olduğu kadar, engellemekten de kaçınmalı’ diyen Dr. Ersoy, ailelere çocuk cinselliği konusunda vermesi gereken eğitimi şöyle sıraladı:

Sorular yaşı ne olursa olsun dürüst bir şekilde açık olarak kavrayabieceği bilgilerle ve doğru anatomik kelimeler kullanılarak cevaplandırılmalı.

Sorusunun cevaplanmadığı ya da tatmin edici cevabı alamadığı durumlarda ise çocuk, soru sormayı sürdürecektir. Bu noktada çocuğun daha fazla bilgi istediği anlaşılmalı ve konu onun soruları bitinceye kadar açıklanmalıdır.

Çocuğun sorusu kompleks bir soru ise ona sorusuyla beraber soru sorulmalı. 'Sen ne düşünüyorsun gibi' sorular sormalı. Bu soru çocuğun gerçekten neyi soruduğunu saptamaya yardımcı olabilir. Bununla beraber konu hakkında çocuğun neyi, ne kadar bildiğini ortaya çıkaracak ve böylece çocuğun gereksinimi olan cevap da verilecektir.

Çocuğun soruları karşısında doğal olmaya çalışılmalı.

Soruya müdahale edilmemeli. Sabırlı ve soru karşısında yüreklendirici olunmalı.

İtici gelen konuşma olduğunda ise ona kızılmamalı. Uygunsuz bir szamanda sorulmuş ise sonra konuşmaktan memnun kalınacağı belirtilmeli ve uygun zamanda konuşmalı.

Çocuklarla yapılan konuşmalar sırasında konu olumlu, ilginç, hoş bir hale getirilmeli ve olumlu bir yolla aile, sevgi ve bağlılıkla arasında bağlantı kurulmalı.

Uzmanlar çocuğa cinsel bilgileri zamanında vermeyi öneriyor. Ne erken, ne de geç. Peki o zaman, ne zaman? Şöyle diyorlar: ‘‘Cinsellik konusunda soru soran çocuk, cinsel eğitime başlamak için hazırdır.’’

Birbirimize gösterelim oyunu 4 yaşında başlıyor

DOKTOR Özlem Ersoy, çocukların cinsel gelişimini yaş yaş şöyle ayırıyor:

3 YAŞINDA: Çocuklar cinsler arasındaki dış yapısal farklılılar ve tuvalet gereksinimlerini karşılarken, insanların gösterdikleri duruş farklılıkları hakkında sorular sorar.

4 YAŞINDA: Çocuk özellikle göbeğiyle oynar, sıkışık durumlarda cinsel organını tutar ve çişini yapar. Bu dönemde 'Haydi birbirimize gösterelim' oyunu oynar. Kendi mahremiyetine düşkün, ancak başkalarının da tuvalette ne yaptıkları görüp öğrenmek ister. Hálá cinsiyetin sabit olduğu fikri gelişmez.

5 YAŞINDA: Cinsler arasındaki bedensel yapı farklılıklarıyla tanışık hale gelir. Çocuklar cinsel organlarını göstererek, 'Bu nedir? Niçin kızların penisi olmaz? Bebekler nereden gelir? Bebek hangi yoldan çıkar? Bebeği olmak ağrı yapar mı? Neden babaların bebekleri olmaz? Neden kadınların memeleri var? Neden erkeklerin kılları var? Benim de bebeklerim olacak mı? sorularını sorar.

6 YAŞINDA: Cinsler arasındaki bedensel yapı farklılıklarına yönelik belirgin bir ilgi artar. Bu konuda sorular sorar. Çocuklar birbirini muayene ederek uygulama yoluyla bilgilerini geliştirir. Bu sırada cinsel deneyimler de bulunabilir, oyun sırasında veya tuvaletlerinde teşhircilik yapabilire

6-8 YAŞ ARASINDA: Bebek annenin içine nasıl giriyor? Babanın hücresiyle, annenin hücresi nasıl birleşir? Anne-baba ne zaman aşk yapar? Bebek annenin içinde nasıl soluk alır? Karnında çocuk olan anne neden çok şişman olur? sorularını sorar.