Eroine karşı fırça ve tuvalle savaÅŸ

10 ay önce oÄŸlunu eroine kurban veren ressam Yavuz Tanyeli ile Åženol Yorozlu, ‘Ölümcül Madde Eroin’ konseptli bir sergi açtı. Tanyeli, ‘UyuÅŸturucu sözcüğünü lugattan siliyoruz yerine öldürücü sözcüğünü koyuyoruz’ dedi.Can Tanyeli 4 Mart 2004 tarihinde BeÅŸiktaÅŸ Serencebey Parkı’nda yüksek doz eroinden öldüğünde 26 yaşındaydı. Eroin ile bir arkadaşı vasıtasıyla 17 yaşında tanışmıştı. Tanıştı ve kurtulmak istedi. Bıraktı, baÅŸladı, bıraktı, baÅŸladı, bıraktı, baÅŸladı, öldü. Babası Yavuz Tanyeli o günü şöyle anlatıyor:‘Bırakmıştı. Tamamen kurtuldu zannediyorduk. Ama gidip satın almış. Ve aldığı eroin her zamanki gibi deÄŸilmiÅŸ. Daha saf, daha kuvvetliymiÅŸ. O hafta yalnızca Can ölmedi ki. Aynı eroini satın alan üç çocuk daha öldü.’ ESKÄ° DOSTTAN DESTEKCan Yıldız Teknik Ãœniversitesi Müzik bölümünde okuyordu. Ä°yi bir müzisyendi. Babylon’da sahneye çıkıyor, elektro akustik albümlerinde adı geçiyordu. Ahmet Yürür ve Alper Moral’ın öğrencisiydi. Elektro akustik müziÄŸin üçüncü kuÅŸak temsilcisi olarak tanınıyordu. Hayatla, ailesiyle ya da kendisiyle bir sorunu yoktu. Ama yine de eroin illetine bulaÅŸtı ve sıyrılamadı. Baba Yavuz Tanyeli oÄŸlunu kaybettiÄŸi gün eroinle savaÅŸmaya karar verdi. Elindeki tek silahıyla, fırçası ve tuvaliyle savaÅŸacaktı. ‘Bu sorun ailelerin olduÄŸu kadar öğretim üyelerinin de sorunu’ dedi ve Plastik Sanatçılar DerneÄŸi’ne gitti. Dernek BaÅŸkanı Mehmet Güleryüz’le görüştü. Ona ‘Sizin de Can gibi öğrencileriniz vardır’ dedi, öğretim üyelerini iÅŸbirliÄŸine davet etti. Tanyeli’nin dediÄŸi gibi birçoÄŸunun eroin kullanan öğrencisi vardı. Birlikte bir sergi açmak için uzun toplantılar yaptılar. Ama sonra nedendir bilinmez vazgeçtiler. Yavuz Tanyeli yalnız kaldı. Sadece eski dostu ressam Åženol Yorozlu yanındaydı. Yorozlu, ‘Ben varım’ dedi ve sergi çalışmalarına baÅŸladılar. 7 ay boyunca atölyelerine kapanıp resim yaptılar. Åženol Yorozlu ve Yavuz Tanyeli için ‘iki direnişçi’ diyorlar. Onlar mevcut düzenin siyasal, sosyal, kültürel ve sanatsal açmazlarına hep direnmiÅŸler. 12 Eylül’de Cunta döneminde bile resim yapıp fikirlerini söylemiÅŸler. ‘Biz bize sunulanı kabul eden tipler deÄŸiliz’ diyorlar.ALTIN ÜÇGEN KUÅžTEPEYavuz Tanyeli, Can’ın ölümünden sonra eroinle ilgili araÅŸtırmalar yapmış. Nasıl yetiÅŸtiÄŸinden nerelerde satıldığına kadar: ‘KuÅŸtepe’ye Altın Üçgen dendiÄŸini biliyor musunuz? Aslında Altın Üçgen diye eroinin yetiÅŸtiÄŸi Kamboçya, Lagos ve Tayland bölgesine diyorlar. Ama KuÅŸtepe’de de 5 dakika içinde kilolarca eroin temin edebildiÄŸiniz için oraya da altın üçgen diyorlar.’ Türkiye’de eroin kullananların sayılarının her geçen gün arttığını söylüyor Yavuz Tanyeli. Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire BaÅŸkanlığı’ndan aldığı rakamlarla konuÅŸuyor: ‘Eroin satmak suçundan yakalananların sayısı 1208’ken, içici olarak yakalananların sayısı 283. Her satıcının en az 10 kullanıcıya ulaÅŸtığını düşünün gerisini siz hesaplayın.’Yavuz Tanyeli eroin ölümlerinin artışına da dikkat çekiyor: ‘GeçmiÅŸte yılda bir, en fazla iki kiÅŸi ölürdü. 2004 yılında 73 kiÅŸi ölmüş. Ve hálá bu ülkede eroine uyuÅŸturucu madde deniyor. Eroin ve türevleri uyuÅŸturucu deÄŸil öldürücü maddedir.’ Bu tanımı Tanyeli kendi başına yapmıyor Amatem doktorlarından Kültekin Ögel’in ve eski Adli Tıp BaÅŸkanı, Marmara Ãœniversitesi doktorlarından Prof. Dr. OÄŸuz Polat’ın tespitlerinden söz ediyor: ‘Bu iki uzman eroin, kokain gibi maddelerin 40 bin çeÅŸidinin olduÄŸunu söylüyorlar. Ve bunların yüzde 95’i sentetikmiÅŸ. Yani öldürücü madde, uyuÅŸturucu deÄŸil. Yine aynı insanlar Türkiye’de uyuÅŸturucu tedavisinin yapılamadığını söylüyor. Tedavi için gerekli ilaçların ülkeye getirilmesi yasakmış. Neden acaba? Bu yüzdendir ki bin eroin bağımlısından biri tamamen kurtulabiyor.’ KATLEDÄ°LİŞİN RESÄ°MLERÄ°Åženol Yorozlu’nun sergisinin adını Beyaz Yazı. Yorozlu’ya göre Eroin beyaz ama aynı zamanda kara bir alın yazısı. Can Tanyeli’nin ‘Lale DeliliÄŸi’ adlı ÅŸiir kitabından esinlenen Åženol Yorozlu, soyut resimlere imza attı. Yavuz Tanyeli ise gençlerin düzenli, istikrarlı ve sistematik ÅŸekilde eroin ile katlediliÅŸinden hareketle resimlerini hiçbir sanatsal telaşı olmaksızın tamamen kiÅŸisel bakışla hayata kazandırmış. Tanyeli, oÄŸlunun kaybının ardından konuyu kiÅŸisel alarak iyiliÄŸi ve kötülüğü olanaklar doÄŸrultusunda tarif etmeye çalışmış. Tablolarından biri ‘Babil Usulü Ä°yilik’, bir baÅŸkası ise ‘Sosyalizme Göre Ä°yilik’ adını taşıyor. Yavuz Tanyeli’nin bir tablosunun ismi de Van Gölü’nde Canavar Avı. Neden diyoruz, cevaplıyor: ‘Van BaÅŸkale’de ‘Bir kilo toz bir otobos’ diye bir deyim vardır, ondan.’ Â